Για πολλούς η εφηβεία είναι μια αρκετά δύσκολη αλλά και γλυκιά ηλικία. Για άλλους περισσότερο και για άλλους λιγότερο. Και …
Ζωή σε παύση. Η εφηβεία που απασχολεί
Συχνά παιδιά που είχαν μία ήσυχη παιδική ηλικία, εμφανίζουν στην εφηβεία συμπεριφορές που είναι πολύ μακριά από αυτό που θα περίμεναν οι γονείς. Αρχικά, αποδίδουν τις αλλαγές αυτές στις βιολογικές αλλαγές και τις ψυχοσυναισθηματικές διακυμάνσεις της εφηβείας. Όταν όμως η φάση αυτή επιτείνεται, εντείνεται και η ανησυχία για το νέο άνθρωπο αλλά και η ένταση, καθώς οι γονείς νιώθουν αδύναμοι να διαχειριστούν και να βοηθήσουν το παιδί τους.
Τι συμβαίνει κι ένα παιδί που δεν απασχόλησε ποτέ τους γονείς του με συμπεριφορές, ξαφνικά να προκαλεί με συμπεριφορές ή με την στασιμότητά του να εκφράζει μία αδυναμία να διαχειριστεί τη ζωή του;
Μιλάω για ζωή σε παύση, καθώς το άτομο νιώθει αδυναμία να διαχειριστεί σε ικανοποιητικό βαθμό τις απαιτήσεις της ζωής του. Δεν αισθάνονται ικανοί να παρακολουθήσουν στο σχολείο, αλλά ούτε και οι κοινωνικές συναναστροφές ανακουφίζουν. Υπάρχει μία έντονη αίσθηση μοναξιάς που δεν επικοινωνείται, παρά εκφράζεται με αποφυγή της ζωής στην ουσία. Ενώ, όταν η μοναξιά αυτή επικοινωνείται δεν μπορεί να συνδεθεί με κάτι κι έτσι δεν βρίσκει και λύση.
Συνήθως οι γονείς αναζητούν βοήθεια για το παιδί τους αφού βλέπουν ότι οι συμβουλές τους και οι παραινέσεις τους δεν βοηθούν. Κάποιοι προσπαθούν να το δουν σαν μεγάλο, με σεβασμό, και να πάνε σε έναν ειδικό που θα το βοηθήσει. Άλλοι να το πάνε κάπου να βοηθηθούνε, καθώς νιώθουν και οι ίδιοι μπερδεμένοι από την παύση του. Οι ίδιοι δεν κατανοούν πώς μπορεί το παιδί τους να νιώθει τόσο άσχημα, αλλά και κατά βάση θυμώνουν να βλέπουν έναν ικανό νέο άνθρωπο να αποτραβιέται από τη ζωή του, και «να τεμπελιάζει..»
Κατ’ αρχήν κάθε οικογένεια έχει τη δική της ιστορία, έτσι το να γενικεύουμε δεν είναι βοηθητικό πάντα. Παρόλα αυτά υπάρχουν κάποια πράγματα που αφορούν όλους μας, καθώς είμαστε όλοι μέλη μεγαλύτερων συστημάτων. Οι αλλαγές σε κοινωνικό-οικονομικό επίπεδο με την αλλαγή στους ρόλους μέσα στην οικογένεια, και την συντελούμενη αλλαγή στο ρόλο του άνδρα επηρέασαν εμάς ως γονείς αλλά και τα παιδιά μας.
Στην εφηβεία το άτομο κοιτάζει γύρω του με ένα κριτικό βλέμμα (όχι επικριτικό), γονείς, κοινωνία και δοκιμάζει για το ίδιο το ρόλο του, την θέση που θέλει ο ίδιος για τον εαυτό του σαν άνδρας, γυναίκα, φίλος, μελλοντικός επαγγελματίας κτλ. Δοκιμάζει τις δυνάμεις του στον γνωστικό τομέα, στον κοινωνικό, στο σεξουαλικό, δοκιμάζει να είναι και λίγο ενήλικας, μέσα από την ασφάλεια της οικογένειας, δοκιμάζει την αυξανόμενη ελευθερία του και πώς ο ίδιος μπορεί να τη διαχειριστεί. Η σχέση με τους γονείς είναι πολύ ουσιαστική, μέσα από το βλέμμα τους και την δική τους οπτική μπορεί να δοκιμάσει και να δοκιμαστεί σε περισσότερα.
Φυσικά, αν η οπτική που παρέχεται είναι μία αντιφατική εικόνα του εαυτού ως σύντροφος, γονιός, επαγγελματίας κτλ είναι περισσότερο δύσκολο για τον έφηβο να προχωρήσει. Πολλές φορές κολλάμε όταν αυτό που βλέπουμε μπροστά μας είναι δυσνόητο ή και μας προκαλεί αρνητικά συναισθήματα. Πώς να προχωρήσει αν αυτό που λέμε ή δείχνουμε, είναι ότι είναι μάταιο να προσπαθείς, στη δουλειά σου, στην σχέση;
Ή από την άλλη μεριά πώς να μην τρομάξεις και να παγώσεις από το φόβο σου αν νιώθεις ότι επάνω σου έχουν εναποθέσει όλοι τις προσδοκίες τους για το καλό στην οικογένεια; Εσύ θα πας μπροστά, θα τα καταφέρεις. Δηλαδή αν το μήνυμα είναι μην κοιτάς εμάς, εσύ να προκόψεις. Τα παιδιά αγαπούν τους γονείς τους, πολύ περισσότερο από όσο οι γονείς τα παιδιά τους. Δεν μπορούν να τους αφήσουν, έτσι στην δυσκολία τους. Θα μείνουν να προκαλούν, θα υπομείνουν την δική τους αδυναμία, παρά να προχωρήσουν αφήνοντάς τους πίσω. Πίσω στη δυσκολία, στη μεταξύ τους σχέση, στο ανικανοποίητο μίας πορείας που δεν ήρθε, στο μεγάλωμα που βλέπουν στα μάτια των παιδιών τους, στα νιάτα τους, ταυτόχρονα με τη δική τους νεότητα που φεύγει.
Σε μία σχέση αγάπης μπορούμε να δούμε το μήνυμα πίσω από την παύση του παιδιού μας, τα επώδυνα συναισθήματα που έχει, να αναγνωρίσουμε στον εαυτό μας και να βοηθήσουμε τον εαυτό μας και τα παιδιά μας να ξεμπλοκάρουμε και να προχωρήσουμε μαζί και στο ξεχωριστά. Ας είμαστε ειλικρινείς, μέσα από το μεγάλωμα των παιδιών μας μαθαίνουμε τόσα για εμάς, για την ζωή, ακόμη και πώς να γίνουμε καλύτεροι σαν άνθρωποι, ίσως αυτό να είναι και το πιο πολύτιμο μάθημα για εκείνα.
