Χτίζοντας μια καλύτερη ψυχική υγεία – Μέρος 1ο

Η ψυχική μας υγεία καθορίζει τον τρόπο που σκεπτόμαστε, που αισθανόμαστε αλλά και το πως συμπεριφερόμαστε στην καθημερινή μας ζωή. Επηρεάζει επίσης την ικανότητά μας να αντιμετωπίζουμε το άγχος και το στρες της καθημερινότητας, να ξεπερνάμε τις προκλήσεις, να χτίζουμε σχέσεις και να ανακάμπτουμε από τις αναποδιές και τις δυσκολίες της ζωής.

Στην εποχή που ζούμε, μια εποχή έντονων ρυθμών και καταιγιστικής καθημερινότητας, οποιοσδήποτε από εμάς μπορεί να υποφέρει από προβλήματα ψυχικής ή συναισθηματικής υγείας. Ωστόσο, παρά το πόσο συνήθη είναι τα προβλήματα ψυχικής υγείας, πολλοί από εμάς δεν κάνουμε καμία προσπάθεια να βελτιώσουμε την κατάστασή μας. Αγνοούμε τα συναισθηματικά μηνύματα που μας δείχνουν ότι κάτι δεν πάει καλά και προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε τις δύσκολες καταστάσεις αποσπώντας την προσοχή μας ή κάνοντας αυτοθεραπεία χρησιμοποιώντας ανθυγιεινές συνήθειες (όπως τσιγάρο, αλκοόλ, κακές διατροφικές επιλογές) ή και αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές. Κρύβουμε μέσα μας τα προβλήματά μας με την ελπίδα ότι οι άλλοι δεν θα τα προσέξουν. Θεωρούμε εσφαλμένα, ότι η κατάστασή μας θα βελτιωθεί από μόνη της χωρίς να κάνουμε εμείς προσπάθεια να βοηθήσουμε τον εαυτό μας.

Η ισχυρή ψυχική υγεία δεν αφορά μόνο στην απουσία προβλημάτων ψυχικής υγείας. Το να είσαι ψυχικά ή συναισθηματικά υγιής είναι κάτι πολύ παραπάνω από το να είσαι απαλλαγμένος από κατάθλιψη, άγχος ή άλλα ψυχολογικά ζητήματα. Στον αντίποδα της ψυχικής ασθένειας, η ψυχική υγεία αναφέρεται στην παρουσία θετικών χαρακτηριστικών.

Τα άτομα που είναι ψυχικά υγιή εμφανίζουν τα παρακάτω χαρακτηριστικά: 

• Αίσθημα ικανοποίησης.
• Διάθεση για ζωή
• Ικανότητα να γελούν, να διασκεδάζουν και να περνούν καλά
• Ικανότητα να αντιμετωπίζουν το άγχος και τις όποιες αντιξοότητες.
• Αίσθημα νοήματος και σκοπού στη ζωή (είτε αυτό έχει να κάνει με τις δραστηριότητές είτε με τις σχέσεις τους.
• Ευελιξία στην εκμάθηση νέων δεξιοτήτων
• Εύκολη προσαρμογή στην αλλαγή.
• Ισορροπία μεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής
• Ικανότητα οικοδόμησης και διατήρησης σταθερών σχέσεων
• Αυτοπεποίθηση και υψηλή αυτοεκτίμηση

Στο σημείο αυτό, αξίζει να σημειωθεί πως το να έχει κανείς σταθερή ψυχική υγεία δεν σημαίνει ότι δεν περνάει ποτέ άσχημες στιγμές ή ότι δεν έρχεται αντιμέτωπος ανά διαστήματα με συναισθηματικά προβλήματα ή κρίσεις. Όλοι οι άνθρωποι, περνάμε απογοητεύσεις, βιώνουμε απώλειες και αναγκαζόμαστε να κάνουμε αλλαγές που ίσως να προκαλέσουν θλίψη, άγχος, στρες & αισθήματα ματαιότητας. Αλλά όπως οι σωματικά υγιείς άνθρωποι είναι πιο εύκολα σε θέση να ανακάμψουν από μια ασθένεια ή έναν τραυματισμό, έτσι και τα άτομα με ισχυρή ψυχική υγεία είναι δυνητικά σε πιο ευνοϊκή θέση στο να ανακάμψουν από τις αντιξοότητες, τα τραύματα και το στρες της καθημερινότητας. Αυτή η ικανότητα ονομάζεται ανθεκτικότητα (resilience) και οι άνθρωποι που είναι συναισθηματικά και ψυχικά ανθεκτικοί έχουν τα εργαλεία για να αντιμετωπίσουν δύσκολες καταστάσεις και να διατηρήσουν μια θετική προοπτική· παραμένουν συγκεντρωμένοι, ευέλικτοι και παραγωγικοί, τόσο σε κακές όσο και σε καλές στιγμές. Η ανθεκτικότητά τους επίσης τους κάνει να διστάζουν λιγότερο μπροστά σε νέες εμπειρίες ή ένα αβέβαιο μέλλον, άρα τους κάνει και πιο δεκτικούς στο ρίσκο. Ακόμη και όταν δεν γνωρίζουν τον τρόπο να επιλύσουν ένα πρόβλημα, ελπίζουν μέχρι το τέλος ότι τελικά η λύση θα βρεθεί.

Πώς όμως θα ενισχύσουμε την ψυχική μας υγεία;

Αναλυτικά, στο άρθρο που ακολουθεί…

Συντάκτης: Δήμητρα Πήττα, Εκπαιδευτικός & Επιστήμονας Ψυχικής Υγείας

Influence:

Είμαι απόφοιτος της Λεοντείου Σχολής Νέας Σμύρνης και Αριστούχος του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης Αθηνών…