Χέρια που γίνονται ασπρα ή μωβ στο κρύο; Μήπως πρέπει να συμβουλευτώ τον ειδικό;
Πολύ συχνά νέες γυναίκες εμφανίζουν τη νόσο του Raynaud (γάλλος παθολόγος 1834-1881), την υπερβολική δηλαδή αγγειοσύσπαση ως απάντηση στο κρύο ή σε ψυχολογικό στρες, με αποτέλεσμα την μείωση της αρτηριακής ροής στα άνω ή και κάτω άκρα, που εμφανίζονται με αποχρωματισμό, κυάνωση και τυπικά με ερυθρότητα μετά την άρση του αγγειόσπασμου. Σε σοβαρές περιπτώσεις, όπου ο αγγειόσπασμος επιμένει και η μείωση της αρτηριακής ροής είναι σημαντική, εμφανίζονται μόνιμες αλλοιώσεις στις ονυχοφόρες φάλαγγες που στενεύουν, και σπάνια φτάνουν σε απώλεια ιστού.
Θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι το φαινόμενο αυτό, μπορεί να εμφανιστεί πρωτοπαθώς, δηλαδή χωρίς να συνυπάρχει νόσος, οπότε θεωρείται πρωτοπαθές, και χρήζει μόνο συμπτωματικής αντιμετώπισης. Δηλαδή, αποφυγή της έκθεσης στο κρύο, αποφυγή εναλλαγής θερμοκρασίας, καθώς και κάποιων φαρμάκων που θα αναφερθούν στη συνέχεια.
Σε μικρό ποσοστό όμως ,ιδιαίτερα όταν το φαινόμενο εμφανίζεται σε μεγαλύτερες ηλικίες και με μεγάλη ένταση, πχ. Όλα τα δάκτυλα γίνονται μωβ, με έντονο πόνο και αρκετή διάρκεια, τότε πρέπει οπωσδήποτε να διερευνηθεί η πιθανότητα να υπαρχει μία σοβαρή ασθένεια που προκαλεί τον αγγειόσπασμο (δευτεροπαθές Raynaud).
Οι ασθένειες που πρέπει να αποκλειστούν είναι οι παθήσεις του συνδετικού ιστού (όπως σκληροδερμία, λύκος, ρευματοειδή αρθρίτιδα, δερματομυοσίτιδα κτλ), αρτηριακές παθήσεις (νοσος του Buerger, αθηροσκλήρυνσση, αρτηριτιδες, ανευρύσματα κτλ), νεοπλασίες, ασθένειες του θυροειδούς.
Το φαινόμενο, μπορεί να εμφανιστεί σε σοβαρού βαθμού ανορεξία (anorexia nervosa) καθώς και ως παρενέργεια λήψης φαρμάκων (για την πίεση, σε χημειοθεραπείες, αλλά και για ημικρανίες (παράγωγα εργοταμίνης)). Τέλος συχνά εμφανίζεται κατά την εγκυμοσύνη ή και το θηλασμό, με τελείως καλοήθη χαρακτήρα τις περισσότερες φορές (είναι δηλαδή παροδικό).
Επομένως τα κυανά/λευκά δάκτυλα των χεριών μετά από έκθεση στο κρύο συνήθως αποτελούν μια ιδιοπαθή αντίδραση του οργανισμού που δεν χρειάζεται περαιτέρω έλεγχο. Χρειάζεται όμως η ιατρική συμβουλή, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που το φαινόμενο εμφανίζεται για πρώτη φορά μετά την 3η δεκαετία, για να γίνει ο αποκλεισμός κάποιων σπάνιων μεν αλλά σοβαρών ασθενειών που μπορεί να συνυπάρχουν. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να αποφεύγεται το κάπνισμα, η λήψη παράγωγων εργοταμίνης (που είναι ένα φάρμακο για τις ημικρανίες) , και φυσικά η έκθεση σε κρύο (χρήση προστατευτικών γαντιών). Ο ιατρός σας , θα κρίνει ανάλογα με την περίπτωση αν χρειαστεί η χορήγηση αγγειοδιασταλτικών φαρμάκων, ενώ αν συνυπάρχει κάποια νόσος να ξεκινήσει την κατάλληλη αγωγή. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις ανθρώπων που σαν πρώτο σύμπτωμα κάποιας νόσου συνδετικού ιστού, είχαν το φαινόμενο Raynaud, και φυσικά απευθυνόμενοι σε ειδικό, μπόρεσαν να βάλουν έγκαιρα τη διάγνωση και να πάρουν τη σωστή θεραπεία στα αρχικά στάδια. Ας μην αγνοούμε τα σημάδια που μας δίνει ο οργανισμό μας, ειδικά σήμερα, που υπάρχουν λύσεις ακόμα και για ασθένειες που μέχρι πριν μερικές δεκαετίες θεωρούνταν ανίατες.
«Το κείμενο αποτελεί μια συνεργασία του flowmagazine.gr με τον αγγειοχειρουργό κ. Τζορμπατζόγλου. Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε την ιστοσελίδα www.aggeia.eu»
