Ξανακάνοντας τα ίδια λάθη

Συντάκτης: Σταυρούλα Στυλ. Παπαδονικολάκη, Ψυχολόγος

Διαβάζοντας τα άρθρα για το νέο έτος και πώς να αξιοποιήσουμε τον ερχομό του συνδυάζοντάς το με προσωπικές στοχοθεσίες του καθενός, σκεφτόμουν τι γίνεται με τα λάθη που κάνουμε ξανά και ξανά και όλο λέμε πως θέλουμε να απαλλαγούμε και όλο πώς γίνεται και ξανά τα ίδια κάνουμε. Ένιωσα μια μικρή αδικία για όλα αυτά τα λάθη που σπεύδουμε να ρίξουμε στη λήθη.

Πόσα από αυτά που θέλουμε να πετύχουμε να αποτινάξουμε είναι κομμάτι της ιστορίας μας;

Πολλές φορές στη θεραπεία έρχονται άνθρωποι που θέλουν και είναι αποφασισμένοι να απαλλαγούν από αυτό που τους βασανίζει είτε μία σχέση που δεν προχωράει, είτε να αποκτήσουν έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής, να απαλλαγούν από ένα σύμπτωμα, να επενδύσουν περισσότερο στην καριέρα τους, είτε να σχετιστούν με τα παιδιά ή τον σύντροφο πιο θετικά. Κι ενώ οι άνθρωποι προσπαθούν και δεσμεύονται, ύστερα ξαναπέφτουν στα ίδια λάθη.

Οι ψυχολόγοι επένδυσαν πολύ στην έννοια της αντίστασης, άλλωστε είμαστε εδώ για να βοηθήσουμε τους ανθρώπους να αλλάξουν. Αρχικά, η αντίσταση θεωρήθηκε σαν εμπόδιο στην θεραπεία που είναι να υπερνικηθεί για το προχώρημα του θεραπευόμενου. Οι σύγχρονοι θεωρητικοί εμπεριέχουν πλέον τις αντιστάσεις, αυτά τα επαναλαμβανόμενα μοτίβα στη θεραπεία, είτε σε σχέση με το θεραπευτή, στον τρόπο που το άτομο σχετίζεται μαζί του και προσδιορίζει τον τρόπο σχέσης με τους άλλους, αλλά και στην ανάγκη του ατόμου για ισορροπία, ομοιόσταση. Πώς να αφήσεις κάτι αν δεν είσαι σίγουρος για κάτι άλλο; Αυτό καλό, κακό είναι όλο όσο έχεις. Έτσι το άτομο συχνά ενώ λέει «δεν μπορώ να συνεχίσω έτσι» δεν ξέρει να κάνει κάτι άλλο εκτός από αυτό.

Συχνά, αυτό έρχεται στη θεραπεία ως παράπονο, ή/και μομφή είτε προς τον/την ίδια ότι ‘όσο κι αν προσπαθείς εσύ, εγώ δεν τα καταφέρνω’, είτε ως προς τον θεραπευτή ‘δεν νομίζω ότι κάνεις καλή δουλειά, αφού εγώ δεν αλλάζω’. Η απογοήτευση αυτή, είναι η κινητήριος δύναμη για την εξέλιξη της θεραπευτικής σχέσης. Από την άλλη, κι ο ίδιος ο θεραπευτής έχει προσδοκίες και επενδύει στη σχέση, κι ο ίδιος περιμένει από το θεραπευόμενο την αλλαγή του. Έτσι, και τα δύο μέλη είναι να δουν τα λάθη αυτά να τα εμπεριέξουν στην ιστορία του ανθρώπου αυτού αλλά και της σχέσης τους.

Τι σημαίνουν τα ίδια λάθη;

Καταρχήν σημαίνουν ότι ο ίδιος έχω μάθει έναν τρόπο να τα βγάζω πέρα και δεν είμαι ούτε έτοιμος, ούτε έχω κάποιον καλύτερο για να τον αντικαταστήσω. Για λόγους, που συνδέονται με την ιστορία μου αποφάσισα ότι αυτός ο τρόπος μου ταιριάζει.

  • Για παράδειγμα, μου ήταν πετυχημένος όταν μικρός είχα να αντιμετωπίσω μία κρίση στην οικογένειά μου, κι έτσι έμαθα να δείχνω ότι όλα είναι καλά, να χαμογελάω και να μην δείχνω οποιοδήποτε αρνητικό συναίσθημα.
  • Ή έπρεπε να κρατήσω τα μικρά μου αδέρφια στην οικογένεια μετά το χαμό του γονιού, και έγινα αυστηρός και έμαθα να δουλεύω και να μην εμπιστεύομαι κανέναν ξένο.

Κάνοντας μία τέτοια εμβάθυνση το άτομο μπορεί να συνδεθεί με την ιστορία του και τους λόγους που ο ίδιος το κάνει. Με τον τρόπο αυτό το λάθος, δεν είναι και τόσο λάθος. Έχει λόγους, αποκτά υπόσταση στην ιστορία του ανθρώπου αυτού. Αυτό το λάθος τον βοήθησε να επιβιώσει, να αντέξει στα δύσκολα. Τώρα βέβαια τα πράγματα έχουν αλλάξει κι αυτό πια δεν είναι και η καλύτερη λύση. Κι από εκεί και έπειτα το λάθος αυτό μπορεί να το αγκαλιάζει, να το καταλαβαίνει, καθώς καταλαβαίνει τον εαυτό του καλύτερα, και όταν είναι έτοιμος να δοκιμάζει άλλους τρόπους μαζί με το θεραπευτή του που ταιριάζουν στο εδώ και τώρα, σε αυτό που έχει ο ίδιος φτιάξει πλέον για τον εαυτό του.

Κι από τα λάθη, φτιάχνουμε τα άλλοθι για τον πιο σκληρό δικαστή, τον εαυτό μας. Κι έτσι ίσως μπορούμε να μάθουμε μαζί και αν έχουμε ανοιχτή καρδιά και μάτια και αφτιά, να διαλέξουμε πιο ελεύθεροι για εμάς την αλλαγή μας.

Σταυρούλα Στυλ. Παπαδονικολάκη

Ψυχολόγος ΜΑ Οικογενειακή Ψυχοθεραπεύτρια

Τηλ. 694 7211 665

Email: info@psyathens.gr

Website: www.psyathens.gr

Συντάκτης: Σταυρούλα Στυλ. Παπαδονικολάκη, Ψυχολόγος

Influence:

Εργάζεται ιδιωτικά στο χώρο του γραφείου της στο Ίλιον σαν Ψυχολόγος, Οικογενειακή Ψυχοθεραπεύτρια, Ειδική Παιδαγωγός…