Βασικές γνώσεις και tips για το λεμφοίδημα
Ως λεμφοίδημα ορίζουμε τη συγκέντρωση υγρού (λέμφου) στον μεσοκυττερικό χώρο, που προκαλεί πρήξιμο στα χέρια και τα πόδια. Από τι προκαλείται; Ποια είναι τα συμπτώματα, πώς θεραπεύεται και τι πρέπει να προσέχουμε γενικά;
Τι ονομάζουμε λεμφοίδημα;
Ως λεμφοίδημα ορίζουμε τη συγκέντρωση υγρού (λέμφου) στον μεσοκυττερικό χώρο, που προκαλεί πρήξιμο στα χέρια και τα πόδια.
Από τι προκαλείται το λεμφοίδημα;
Μια από τις ποιο συχνές αιτίες λεμφοιδήματος είναι το χειρουργείο λεμφαδενικού καθαρισμού κυρίως για επεμβάσεις καρκίνου. Οι λεμφαδένες φιλτράρουν τα λεμφικά υγρά του σώματος παγιδεύοντας βακτήρια, ιούς, και άλλους ξένους οργανισμους που εν συνεχεία καταστρέφονται από ειδικά λευκά αιμοσφαίρια που καλούνται λεμφοκύτταρα. Χωρίς φυσιολογική λεμφαδενική απορροή, τα λεμφικά υγρά μπορέι να συγκεντρωθούν στο χέρι ή το πόδι και να αναπτυχθεί λεμφοίδημα. Φάρμακα όπως η ταμοξιφαίνη, η ακτινοθεραπεία και ο τραυματισμός μπορεί να προκαλέσουν λεμφοίδημα.
Πρωτοπαθές ονομάζουμε το λεμφοίδημα που εμφανίζεται από τη γέννηση ή την εφηβεία και είναι αγνώστου αιτιολογίας.
Ποια τα συμπτώματα
Αρχικά εμφανίζεται η αίσθηση ότι τα ρούχα μας, τα δακτυλίδια, τα βραχιόλια είναι πολύ σφιχτά. Ένα αίσθημα πληρότητας και μειωμένης ευελιξίας στους αγκώνες τα χέρια και γόνατα.
Πώς θεραπεύεται;
Η θεραπεία του λεμφοιδήματος εξαρτάται από την αιτία και συμπεριλαμβάνει την χρήση κατάλληλων καλτσών ή ελαστικών μανικιών (ανάλογα με την περιοχή του προβλήματος), κατάλληλη δίαιτα και περιποίηση του δέρματος καθώς και παροχέτευση των υγρών.
Η ανύψωση του βραχίονα ή του ποδιού που πρήζεται μπορεί να βοηθήσει στην παροχέτευση της λέμφου. Ήπιες ασκήσεις μπορούν να βοηθήσουν επίσης. Η συσπάσεις των μυών κατά τη γυμναστική βοηθούν με φυσικό τρόπο την λεμφική κυκλοφορία και μειώνουν το οίδημα. Βέβαια η υπερβολική άσκηση αυξάνει επίσης τη ροή του αίματος στους μύες κάτι που μπορεί να αυξήσει την παρουσία λεμφικού υγρού. Επομένως είναι θεμιτό να γίνεται πριν τη γυμναστική μια σωστή περίδεση του σκέλους.
Μετά από χειρουργείο ή ακτινοβολία
Αν έχεις κάνει χειρουργείο λεμφαδενικού καθαρισμού, χρησιμοποίησε το χειρουργημένο άνω ή κάτω άκρο όσο πιο φυσιολογικά γίνεται. Οι περισσότεροι θεραπεύονται σε 4 με 6 εβδομάδες μετά την επέμβαση και επιστρέφουν στις φυσιολογικές τους ασχολίες. Αν το χειρουργείο ή η ακτινοθεραπεία έγινε στα πλαίσια θεραπείας για καρκίνο, ακολούθησε τα παρακάτω tips για να αποφύγεις ή να περιορίσεις το λεμφοίδημα:
- επικοινώνησε άμεσα με το γιατρό σου αν δεις στη χειρουργημένη περιοχή συμπτώματα φλεγμονής, όπως ερυθρότητα, πόνο, οίδημα.
- προστάτεψε την περιοχή περιφερικότερα από την επέμβαση από τραυματισμούς ακόμα και χρόνια μετά την επέμβαση
αν αφαιρέθηκαν λεμφαδένες από το άνω άκρο σου:
- Προτίμησε το άλλο χέρι για αιμοληψίες
- Μέτρα την πίεση από το άλλο χέρι.
- Ξύρισε τις μασχάλες σου με ηλεκτρική μηχανή και όχι ξυραφάκι
- Φόρα γάντια όταν είσαι στον κήπο ή σε άλλες ασχολίες που μπορεί να σε κόψουν στα χέρια ή τα αντιβράχια.
αν σου αφαίρεσαν βουβωνικούς λεμφαδένες:
- Πλύνε καθημερινά τα πόδια σου με χλιαρό, όχι ζεστό, νερό. Χρησιμοποίησε ένα ήπιο σαπούνι με ενυδατική κρέμα, ή βάλε μετά ενυδατική λοσιόν.
- Φόρα άνετα παπούτσια που προσφέρουν καλή στήριξη και εφαρμογή.
- Φόρα καλτσόν σωστού μεγέθους και προσπάθησε να αποφεύγεις ηλιακά εγκαύματα και τσιμπήματα από έντομα.
Μην αμελήσεις να επικοινωνήσεις άμεσα με το γιατρό σου αν νιώσεις τα χέρια ή πόδια σου σφιχτά ή πρησμένα.
Πες στο γιατρό σου να σου συστήσει έναν φυσιοθεραπευτή με γνώσεις λεμφικού μασάζ.(κάποιος αριθμός συνεδριών καλύπτεται από τον ασφαλιστικό φορέα)
Αν πρόκειται να ταξιδέψεις από αέρος, πρέπει να φοράς κάλτσες συμπίεσης, καθώς οι αλλαγές πίεσης στην καμπίνα κατά την πτήση μπορεί να χειροτερέψουν το οίδημα.
Συνοψίζοντας, απόφυγε τις μετρήσεις πίεσης, τις λήψεις αίματος και τις ενέσεις στο πάσχον μέλος καθώς μπορεί να χειροτερέψουν την κατάσταση.
«Το κείμενο αποτελεί μια συνεργασία του flowmagazine.gr με τον αγγειοχειρουργό κο. Τζορμπατζόγλου. Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε την ιστοσελίδα www.aggeia.eu»
