“Υπνοπαιδεία”: Εθελοντές μαθαίνουν, ενώ κοιμούνται σε πείραμα!
Μπορεί το σώμα να χαλαρώνει κατά τη διάρκεια του ύπνου… ο εγκέφαλος όμως μαθαίνει νέες πληροφορίες μέσα από την όσφρηση! Έρευνα που πραγματοποιήθηκε στο Λονδίνο απέδειξε για πρώτη φορά ότι η «υπνοπαιδεία» ανήκει στη σφαίρα του πραγματικού, καθώς ο εγκέφαλος εν ώρα ύπνου συνεχίζει να «επικοινωνεί» με το περιβάλλον. Μέχρι σήμερα, αρκετές μελέτες έχουν καταγράψει τη σημαντικότητα του ύπνου στη μνήμη και την εμπέδωση των γνώσεων. Καμία, όμως, δεν έφτασε στο σημείο να αποδείξει ότι ο ύπνος μπορεί να μας χαρίσει καινούργια ερεθίσματα και γνώσεις…
Πείραμα με «δόλωμα»… τις μυρωδιές!
Δύσκολο το εγχείρημα για να αποδειχθεί η μάθηση του εγκεφάλου, ενώ υπάρχει προϋπόθεση οι εθελοντές να κοιμούνται καθ’ όλη τη διάρκεια του πειράματος! Το κυρίαρχο πρόβλημα ήταν ότι τα «προγράμματα εκμάθησης» φώναζαν φράσεις και λέξεις με αποτέλεσμα να ξυπνάνε αρκετούς εθελοντές, γεγονός που ακύρωνε αυτόματα το πείραμα. Όμως, οι ειδικοί του Ινστιτούτου Βάιζμαν στο Ισραήλ έδωσαν τη λύση, προτείνοντας να συνδυάσουν τους ήχους με μια συγκεκριμένη μυρωδιά. Μετά την απαγγελία ενός ήχου… ακολουθούσε και μια οσμή, γεγονός που μετέτρεψε την έρευνα σε αρκετά λειτουργική! Με άλλα λόγια, το στοιχείο της όσφρησης, όχι μόνο δεν ξυπνούσε τους εθελοντές, αλλά είχε σαν αποτέλεσμα τη βαθιά εισπνοή… την άμεση δηλαδή απόδειξη της αντίδρασης του εγκεφάλου!
Τα νέα στοιχεία που ήρθαν στο «φώς»…
Το πείραμα της «υπνοπαιδείας» έδωσε την ευκαιρία στους ερευνητές να δοκιμάσουν πολλούς ήχους και διαφορετικές οσμές πάνω στους εθελοντές, παρακολουθώντας ταυτόχρονα τις αλλαγές πάνω τους. Το αποτέλεσμα ήταν να διαπιστωθεί ότι κατά τη διάρκεια του ύπνου ο εγκέφαλος δέχεται τις οσμές σαν να είμαστε ξύπνιοι. Ειδικότερα, οι συμμετέχοντες εισέπνεαν βαθιά μετά από μια όμορφη μυρωδιά και σταματούσαν απότομα την εισπνοή όταν η μυρωδιά ήταν άσχημη! Η ίδια κατάσταση επαναλήφθηκε και όταν ξύπνησαν, με τις αντιδράσεις τους να είναι ίδιες… ακόμα και αν δεν θυμόντουσαν το γεγονός!
Τα στάδια του ύπνου και η εκμάθηση!
Σίγουρα λοιπόν ο εγκέφαλος δεν «σβήνει», ενώ κοιμόμαστε, αλλά αντίθετα ανάλογα με το στάδιο του ύπνου καταφέρνει να μας φέρει σε επαφή με νέες οσφρητικές πληροφορίες. Συγκεκριμένα, οι ερευνητές παρατήρησαν ότι η αντίδραση των εθελοντών στην οσμή ήταν πιο ισχυρή κατά τη διάρκεια του ύπνου REM (Rapid Eye Movement – ύπνος γρήγορων κινήσεων των ματιών), αλλά η μνήμη του γεγονότος μετά τον ύπνο είχε δημιουργηθεί εκτός της φάσης REM. Αυτή η παρατήρηση οδήγησε στο γεγονός, ότι στον ύπνο μας «επικοινωνούμε» με το περιβάλλον μας, αλλά η γνωστή σε όλους «αμνησία των ονείρων» δεν μας αφήνει να κρατήσουμε την εμπειρία στη μνήμη μας.