Τί είναι ή υιοθεσία και ποιοι τρόποι υιοθεσίας υπάρχουν σήμερα στη χώρα μας; Πόσο ευέλικτος ή δυσκίνητος είναι ο κρατικός …
Υιοθεσία στην Ελλάδα: Όσα πρέπει να γνωρίζετε
Η υιοθεσία παιδιού στην Ελλάδα δεν είναι εύκολη υπόθεση, όμως τελευταία έχει απλοποιηθεί αρκετά. Ποια είναι τα κριτήρια, ποια η διαδικασία και πόσο διαρκεί;
- Τι ισχύει στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα τρεις τρόποι υιοθεσίας θεωρούνται νόμιμοι:
- Η κρατική
- Η διακρατική
- Η ιδιωτική
Στην κρατική υιοθεσία εμπλέκονται οι αρμόδιοι κρατικοί φορείς, τόσο για να πιστοποιήσουν την καταλληλότητα των ζευγαριών όσο και για να υποδείξουν το παιδί, που επίσης βρίσκεται σε κρατικό φορέα φιλοξενίας.
Από την άλλη πλευρά, στην ιδιωτική υιοθεσία δεν χρειάζεται η διαμεσολάβηση κάποιου ιδρύματος. Ωστόσο, λίγο πριν το δικαστήριο, η Κοινωνική Υπηρεσία της οικείας περιφέρειας πραγματοποιεί την κοινωνική έκθεση, προς χρήση της δικαστικής διαδικασίας.
Όσον αφορά τη διακρατική υιοθεσία, στην οποία το παιδί προέρχεται από άλλο κράτος, για τη διαδικασία μεσολαβούν συγκεκριμένες περιφέρειες αλλά και η Διεύθυνση Προστασίας Παιδιού και Οικογένειας του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
- Ηλικιακά κριτήρια
Οι ενδιαφερόμενοι είναι καλό να γνωρίζουν ότι υπάρχουν ηλικιακά κριτήρια:
Ο υποψήφιος γονέας δεν θα πρέπει να είναι πάνω από 60 ετών.
Ο υποψήφιος γονέας δεν θα πρέπει να έχει διαφορά από τον υιοθετούμενο/η μικρότερη από 18 χρόνια και μεγαλύτερη από 50.
Ο περιορισμός δεν ισχύει για εκείνον/εκείνη από τους συζύγους που θέλει να υιοθετήσει τέκνο που υιοθετείται ή που έχει ήδη υιοθετηθεί από τον/τη σύζυγό του.
- Χρήματα
Στις υιοθεσίες μέσω κρατικού φορέα, οι υποψήφιοι γονείς θα πρέπει να πληρώσουν το παράβολο του φορέα και τον δικηγόρο. Το παράβολο είναι 450 ευρώ και καλύπτει τις διαδικασίες κατά το ήμισυ. Ουσιαστικά, η διαδικασία της υιοθεσίας έχει δύο μέρη: τη συναίνεση των φυσικών γονέων και την υιοθεσία. Αυτή η διαδικασία σπάει στα δύο για λόγους απορρήτου, τα μισά τα καλύπτει το ίδρυμα και οι υποψήφιοι γονείς καλύπτουν τα υπόλοιπα. Τον δικηγόρο τον βρίσκουν οι υποψήφιοι γονείς, ενώ η αμοιβή του ποικίλλει. Η διαδικασία ενώπιον του δικαστηρίου είναι απλή.
- Λίστες αναμονής
Όλοι όσοι υποβάλλουν αίτηση υιοθεσίας συνεργάζονται τουλάχιστον με δύο κοινωνικούς λειτουργούς, με ψυχολόγο και, αν χρειαστεί, και με άλλους ειδικούς. Η περίπτωσή τους, πριν καταλήξει στο Διοικητικό Συμβούλιο του φορέα, συζητιέται σε διεπιστημονική επιτροπή. Πάντως, για όλη τη διαδικασία καθοριστική είναι η ημερομηνία κατά την οποία κατατέθηκε η πλήρης αίτηση.
Φάση 1
Πρακτικά, μόλις γίνει η αίτηση, οι ενδιαφερόμενοι μπαίνουν στη λίστα συνεργασίας. Στο πρώτο στάδιο της αξιολόγησης, εξετάζεται αν τηρούνται τα τυπικά κριτήρια, όπως η ηλικία, τα ποινικά μητρώα κτλ. Η οικονομική κατάσταση εκτιμάται ως ικανοποιητική αν μπορεί στο δικαστήριο να αποδειχθεί ότι θα εξασφαλίζονται στο παιδί τα βασικά αγαθά, μέσα στα οποία εννοείται και το ατομικό του δωμάτιο.
Φάση 2
Στη συνέχεια ακολουθεί το στάδιο της οικογενειακής μελέτης, που περιλαμβάνει συνεντεύξεις με κοινωνικό λειτουργό στο γραφείο και στο σπίτι, συνεργασία με το συγγενικό περιβάλλον, συνεργασία με ψυχολόγο, με άλλο κοινωνικό λειτουργό ή άλλο ειδικό (γιατρό ή νομικό) και διαρκεί περίπου 7 με 8 μήνες.
Φάση 3
Στην τελευταία φάση προβλέπεται το στάδιο της προετοιμασίας ή ενίοτε και της συστηματικής εκπαίδευσης.
Το δεύτερο στάδιο ολοκληρώνεται χρονικά περίπου στα 2 με 3 χρόνια από τη στιγμή της αίτησης. Μετά έρχεται το στάδιο της αναμονής, πότε δηλαδή θα ελευθερωθεί νομικά ένα παιδί για υιοθεσία και πότε θα έρθει η σειρά του ζευγαριού. Αυτή η διαδικασία μπορεί να διαρκέσει και πάνω από 4 χρόνια.