Καθώς πλησιάζει το 1ο σεμινάριο για το Νοέμβρη του Believe In You, με θέμα «Κατακτώντας την ευτυχία», σκέφτηκα να αφιερώσω …
Το μυστικό της ευτυχίας σε είκοσι μία συνήθειες
Η ευτυχία είναι μια στάση ζωής που υιοθετείται. Όμως, όπως θα δείτε, μπορείτε να μάθετε να είστε ευτυχισμένοι. Πρέπει απλώς να έχετε τη θέληση να αποκτήσετε κάποιες θετικές συνήθειες.
Το 2004 ο Μάρτιν Σέλιγκμαν, ο πατέρας της «θετικής ψυχολογίας», διατύπωσε τρεις τύπους τρόπου ζωής που φέρνουν ευτυχία:
-
ζώντας χωρίς να σας πιέζει ο χρόνος και γεμίζοντας τη ζωή σας με ευχάριστα συναισθήματα όσο το δυνατόν περισσότερο·
-
κάνοντας μια ζωή με δέσμευση για φροντίδα, βρίσκοντας την ευτυχία στην εργασία, την ανατροφή των παιδιών, την αγάπη και τη χαλάρωση, που την αξίζετε·
-
προσπαθώντας να γεμίσει η ζωή σας με νόημα και ανακαλύπτοντας τις δυνάμεις που χρησιμοποιείτε, για να αρχίσετε να ζείτε για κάτι μεγαλύτερο από τον εαυτό σας.
Στην έρευνά του με τίτλο «Αυτό που κάνει τους ανθρώπους να αισθάνονται πιο ικανοποιημένοι με τη ζωή», ο Σέλιγκμαν ανακάλυψε ότι η επιδίωξη της ευτυχίας δεν έχει καμιά σχέση με την επίτευξη της αληθινής ευτυχίας· ο ηδονισμός είναι απλώς το κερασάκι στην τούρτα, της οποίας τα κύρια συστατικά είναι πάντα μια αίσθηση δέσμευσης ή νοήματος. Ο Σέλιγκμαν παραθέτει έναν κατάλογο με είκοσι μία συνήθειες των ευτυχισμένων ανθρώπων.
1. Περιβάλλονται από άλλους χαρούμενους ανθρώπους
Η χαρά είναι μεταδοτική. Οι ερευνητές της μελέτης “Framingham Heart Study” έχουν διαπιστώσει ότι το να περιβάλλεται κάποιος από χαρούμενους ανθρώπους αυξάνει τις πιθανότητές του να βρει την ευτυχία στο μέλλον. Ακούγεται λογικό να ξεφορτωθείτε μερικούς από τους θλιβερούς παλιούς φίλους σας για κάποιους νέους και χαρούμενους.
2. Χαμογελάνε πολύ
Χαμογελάστε με μια σκέψη που θα κάνετε. Ακόμη και όταν δεν είστε χαρούμενοι, σκεφθείτε κάτι που θα σας κάνει να χαμογελάσετε. Αυτό θα σας βοηθήσει πραγματικά, είναι, όμως, σημαντικό να μην προσποιείστε ότι είστε χαρούμενοι, π.χ. χαμογελώντας ενώ σκέφτεστε δυσάρεστα πράγματα, διότι έτσι θα κάνετε τα πράγματα χειρότερα.
3. Αναπτύσσουν την ικανότητα να συνέρχονται
Οι ευτυχισμένοι άνθρωποι έχουν την ικανότητα να συνέρχονται από άσχημα νέα και αυτό είναι το αντίδοτο για να μην πέσουν σε κατάθλιψη: γνωρίζουν πώς να ξεπεράσουν τα αρνητικά γεγονότα. Βασικά, όπως λένε οι ψυχολόγοι, αυτή είναι η φυσική άμυνα του ανθρώπου για όλα τα άσχημα που αντιμετωπίζει στη ζωή του. «Πέσε εφτά φορές και σήκω οκτώ» λέει μια ιαπωνική παροιμία.
4. Προσπαθούν να είναι χαρούμενοι
Όσο απλό και αν ακούγεται, η προσπάθεια να είστε χαρούμενοι αυξάνει τη συναισθηματική ευεξία σας.
5. Προσέχουν τις μικρές νίκες τους
Οι χαρούμενοι άνθρωποι γιορτάζουν κάθε μικρή νίκη τους και όχι μόνο κάτι μεγάλο και σημαντικό. Όταν σταματά κανείς και προσέχει τα μικρά θετικά βήματα που έχει κάνει, του δίνεται η ευκαιρία να είναι χαρούμενος όλη την ημέρα.
6. Εκτιμούν τις απλές χαρές της ζωής
Οι χαρούμενοι άνθρωποι ξέρουν να εκτιμούν ασήμαντα αλλά ευχάριστα πράγματα, όπως ένα παγωτό, το χάδι σε έναν σκύλο ή το ουράνιο τόξο. Δεν κοστίζει και τίποτα. Αυτή η ικανότητα να βρίσκουν λόγους για χαρά στα μικρά πράγματα και να αισθάνονται ευγνώμονες για ό,τι έχουν είναι άμεσα συνδεδεμένη με το να γίνουν ευτυχισμένοι και ολοκληρωμένοι.
7. Αφιερώνουν μέρος του χρόνου τους για να προσφέρουν ανεξάρτητα του πόσο φορτωμένο είναι το καθημερινό πρόγραμμά τους
Οι θετικά σκεπτόμενοι άνθρωποι βρίσκουν πάντα λίγο διαθέσιμο χρόνο για να κάνουν μια καλή πράξη. Αυτές οι πράξεις γυρίζουν στους ίδιους με την μορφή μιας ευεργετικής επίδρασης. Είτε πρόκειται για εθελοντική εργασία είτε για απλές πράξεις καλοσύνης, αυτές οι δραστηριότητες επιδρούν στη σωματική και ψυχική κατάσταση του ατόμου. Το κυριότερο είναι ότι λειτουργούν ως καλή άμυνα κατά της κατάθλιψης, σαν φάρμακο που προκαλεί ευδαιμονία. Κατά κάποιο τρόπο, αυτό μπορεί να εξηγηθεί ως εξής: η φιλανθρωπική συμπεριφορά πυροδοτεί την έκκριση ντοπαμίνης, η οποία μας προκαλεί έξαρση και ευφορία.
8. Επιτρέπουν στον εαυτό τους να χάσουν την αίσθηση του χρόνου
Κάθε φορά που είμαστε βυθισμένοι σε κάτι πολύ περίπλοκο, που μας εμπνέει και έχει νόημα, βιώνουμε μια μοναδική κατάσταση γνωστή ως «ροή». Χρόνια οι άνθρωποι υποσυνείδητα αναζητούν δραστηριότητες που τους επιτρέπουν να δοκιμάσουν τις ικανότητες και τα κίνητρά τους στην επιδίωξη κάποιου μεγάλου και καλά καθορισμένου στόχου. Οι χαρούμενοι άνθρωποι επιδιώκουν ενεργά τη «ροή», γνωρίζοντας ότι θα τους συμπαρασύρει προς την επιτυχία.
9. Προτιμούν συζητήσεις με νόημα παρά ανούσιες κουβέντες
Δεν είναι κακό να συζητάτε για ελαφρά θέματα με του φίλους σας, αλλά μόνο οι βαθιές και ουσιαστικές συζητήσεις μπορούν να σας βοηθήσουν να βρείτε νόημα στη ζωή σας. Για να το θέσουμε απλά, μια σοβαρή συζήτηση είναι πολύ πιο αποδοτική από ό,τι το ανόητο μπλα-μπλα. Μια οδυνηρή απόδειξη του γεγονότος ότι ξοδεύουμε πάρα πολύ χρόνο αερολογώντας είναι το γεγονός ότι ένα από τα πράγματα για το οποίο μετανιώνουν οι άνθρωποι στα τελευταία τους είναι για το ότι τότε που μπορούσαν δεν μιλούσαν περισσότερο για τα σημαντικά πράγματα που γέμιζαν την καρδιά τους, παρά κουβέντιαζαν για τον καιρό.
10. Ξοδεύουν χρήματα για τους άλλους
Τα χρήματα μπορούν να σας δώσουν ευτυχία όταν δεν τα ξοδεύετε μόνο για τον εαυτό σας αλλά και για άλλους ανθρώπους. Το να δίνεις προσφέρει μεγαλύτερη χαρά από το να παίρνεις.
11. Ξέρουν να ακούν
Όταν ακούτε τον άλλον, μπορείτε να πάρετε νέες γνώσεις· όταν μιλάτε, κλείνετε το μυαλό σας. Αποδεικνύοντας την ικανότητά σας να ακούτε, δείχνετε την αυτοπεποίθησή σας και τον σεβασμό σας προς τον ομιλητή. Αυτό κάνει αναπόφευκτα τους ανθρώπους να σας εκτιμούν, πράγμα που με τη σειρά του θα σας κάνει να αισθανθείτε πιο ευτυχισμένοι. Η ικανότητα να ακούμε είναι μια ικανότητα που ενισχύει τις σχέσεις.
12. Κρατούν επαφή
Όταν πρόκειται για επικοινωνία, η αποστολή ενός SMS μηνύματος ή η δημοσίευση στο διαδίκτυο είναι οι πιο γρήγορες και απλές επιλογές. Ωστόσο, καμία από αυτές δεν μπορεί να ξεπεράσει το να διασχίσετε τη μισή χώρα με αεροπλάνο για να κάνετε μια επίσκεψη στον καλύτερο φίλο σας. Όλοι μας πρέπει να αισθανόμαστε συνδεδεμένοι με τους άλλους ανθρώπους και να επικοινωνούμε με κοντινά και αγαπημένα μας πρόσωπα, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι θα χρησιμοποιούμε τα κοινωνικά δίκτυα· δεν μπορείτε να αγκαλιάσετε κάποιον μέσω του Facebook. Από καιρό έχει αποδειχθεί ότι για τους ανθρώπους το άγγιγμα είναι ψηλά στη λίστα των πραγμάτων που αυξάνουν την αίσθηση της ευτυχίας και της άνεσης.
13. Έχουν αισιοδοξία
Η αισιοδοξία είναι ευεργετική για την υγεία σας· λιγότερο άγχος σημαίνει λιγότερα προβλήματα στην καρδιά και μεγαλύτερη ανοχή στον πόνο. Επιλέγοντας να βλέπετε σκόπιμα το καλό σε όλα όσα συμβαίνουν, αναμφίβολα επιλέγετε την υγεία και την ευτυχία. Σε ένα από τα βιβλία του ο Σέλιγκμαν δίνει τα χαρακτηριστικά του αισιόδοξου και του απαισιόδοξου χαρακτήρα: «Το καθοριστικό χαρακτηριστικό των απαισιόδοξων είναι η πεποίθησή τους ότι οι κακές στιγμές θα διαρκέσουν πολύ, ότι θα καταστραφεί καθετί που έχει επιτευχθεί και ότι όλα αυτά είναι δικό τους σφάλμα. Τώρα, οι αισιόδοξοι έχουν να αντιμετωπίσουν ακριβώς τα ίδια είδη των δυσκολιών της ζωής, αλλά έχουν την τάση να σκέφτονται με τον αντίθετο τρόπο. Πιστεύουν ότι όλες οι κακοτυχίες είναι προσωρινές, ότι καμία από αυτές δεν είναι δικό τους σφάλμα. Τέτοιοι άνθρωποι δεν ανησυχούν από την ήττα. Αντιλαμβάνονται τα προβλήματα που τους περικυκλώνουν σαν προκλήσεις και απλώς προσπαθούν σκληρότερα».
14. Εκτιμούν την καλή μουσική
Υπάρχει δύναμη στη μουσική και είναι τόσο ισχυρή που μπορεί να ανταγωνιστεί τη δύναμη του μασάζ. Η επιλογή της κατάλληλης μουσικής είναι ένας σημαντικός παράγοντας, καθώς χαρούμενα ή λυπητερά τραγούδια μπορεί να επηρεάσουν ανάλογα την αντίληψή μας για τον κόσμο. Σε μια μελέτη, οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να καθορίσουν από φωτογραφίες αν οι άνθρωποι που απεικονίζονταν σε αυτές ήταν χαρούμενοι ή όχι. Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι απαντήσεις τους φάνηκαν να έχουν σχέση με τη διάθεση της μουσικής που τα υποκείμενα του πειράματος άκουγαν τη στιγμή που τα φωτογράφιζαν. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να προσπαθήσετε να ακούτε πιο χαρούμενες μελωδίες.
15. Ξέρουν πότε να αποσυνδεθούν
Η εκπληκτική τεχνολογία, οι συνεχείς ενημερώσεις ειδήσεων, η απόλυτη αφθονία των πληροφοριών, τίποτα από αυτά δεν θα χαθούν για εσάς για πάντα, μόνο και μόνο επειδή έχετε επιλέξει να εγκαταλείψετε προσωρινά τον υπολογιστή, το τάμπλετ ή το έξυπνο κινητό σας. Η ψηφιακή αποτοξίνωση δίνει στο μυαλό σας την ευκαιρία να επαναφορτιστεί και να χαλαρώσει.
16. Ασκούν πνευματικές πρακτικές
Όλες οι θρησκείες διδάσκουν τις έννοιες της ευγνωμοσύνης, της συμπάθειας και της συμπόνιας. Το να ασχολούμαστε με τα «μεγάλα ερωτήματα» δίνει στη ζωή μας νόημα και πλαίσιο. Μελέτη που διεξήχθη το 2009 έδειξε ότι τα παιδιά που πιστεύουν ότι η ζωή τους έχει έναν σκοπό και έναν υψηλότερο προορισμό είναι πιο ευτυχισμένα από ό,τι εκείνα, μεταξύ των συνομηλίκων τους, που ζουν για τη στιγμή. Δεν είναι μόνο η θρησκεία, φυσικά. Το ίδιο ισχύει και για όλες τις πνευματικές πρακτικές. Όλα τα είδη των «ιερών τελετουργιών» είναι σημαντικά: ο διαλογισμός, η προσευχή ή απλώς το να σταθούμε και να προβληματιστούμε σχετικά με το πού βρισκόμαστε μέσα στον κόσμο. Δεν έχει τόση σημασία αν θα το κάνουμε σε καθημερινή, εβδομαδιαία ή μηνιαία βάση· αυτό που πραγματικά μετράει είναι να έχουμε κάποιο είδος πνευματικής άγκυρας που θα δώσει ισορροπία και νόημα στη ζωή μας και θα μας βοηθήσει να αντεπεξέλθουμε στην καθημερινή συναναστροφή μας με τους άλλους.
17. Ασκούνται τακτικά
Η σωματική άσκηση κάνει το σώμα μας να παράγει ενδορφίνες, χημικές ουσίες που μας κάνουν να αισθανόμαστε ευτυχείς. Οι ειδικές χημικές αντιδράσεις στον εγκέφαλό μας βοηθούν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων πολλών ψυχολογικών καταστάσεων, συμπεριλαμβανομένης της κατάθλιψης, του άγχους και της μελαγχολίας. Επιπλέον, μας δίνουν την ευκαιρία να εκτιμήσουμε το σώμα μας, που αποτελεί σημαντικό μέρος μιας θετικής νοοτροπίας. Το ενδιαφέρον είναι ότι, ακόμη και στις περιπτώσεις που η άσκηση αποτυγχάνει να μας βοηθήσει να χάσουμε βάρος ή να αποκτήσουμε εντυπωσιακό μυϊκό σύστημα, εξακολουθούμε να καταλήγουμε με περισσότερους λόγους για να αισθανόμαστε καλά με τον εαυτό μας.
18. Κάνουν περιπάτους
Η φύση είναι καύσιμο για την ψυχή. Ακόμη και μια βόλτα είκοσι λεπτών με τα πόδια στον καθαρό αέρα μπορεί να κάνει πολλά καλά για την υγεία μας. Κάθε φορά που αισθανόμαστε νωθροί, βάζουμε να πιούμε ένα φλιτζάνι καφέ. Ωστόσο, μπορούμε να κάνουμε κάτι πολύ καλύτερο: να βγούμε έξω για μια βόλτα και να αφήσουμε τη Μητέρα Φύση να επαναφορτίσει τις μπαταρίες μας.
19. Δεν πετάγονται αμέσως από το κρεβάτι
Όταν οι ευτυχισμένοι άνθρωποι ξυπνάνε το πρωί, σηκώνονται σταδιακά αφήνοντας στον εαυτό τους χρόνο για να διπλώσουν το σώμα και να τεντωθούν. Αυτή η λεπτομέρεια είναι ζωτικής σημασίας για την εξασφάλιση της ευημερίας κατά τη διάρκεια της ημέρας. Οι γιατροί συμβουλεύουν να μην πηδάτε από το κρεβάτι για να ξεκινήσετε το πρωί τις δουλειές σας. Φυσικά, βεβαιωθείτε ότι κοιμάστε αρκετά.
20. Γελάνε πολύ
Το έχετε ακούσει εκατό φορές: το γέλιο είναι το καλύτερο φάρμακο. Το γέλιο προκαλεί την παραγωγή ορμονών στον εγκέφαλό μας που μας κάνουν να νιώθουμε πιο ευτυχισμένοι, μειώνουν την ευαισθησία στον πόνο και δρουν αγχολυτικά. Είναι σημαντικό να γελάτε συχνά. Πιστεύεται ότι ο εγκέφαλος ανταποκρίνεται στο συχνό γέλιο με τον ίδιο τρόπο όπως και το υπόλοιπο σώμα με την τακτική άσκηση.
21. Περπατούν με μεγάλα βήματα
Οι χαρούμενοι άνθρωποι περπατούν με έναν ελεύθερο, ανέμελο τρόπο κάνοντας μεγαλύτερα βήματα. Τέτοιου είδους περπάτημα προκαλεί μια ορισμένη αλυσιδωτή αντίδραση στον εγκέφαλό μας. Αυτό μπορεί να ακούγεται παράδοξο, αλλά όσο πιο ελεύθερα περπατάτε τόσο πιο ευτυχισμένοι είστε. Δοκιμάστε να περπατήσετε λίγα μέτρα με μικρά, ακανόνιστα βήματα κρατώντας τα μάτια σας στο έδαφος. Αισθάνεστε καλύτερα; Σίγουρα όχι.