Το ξεμυάλισμα των μεσήλικων
Όταν έχεις γεννηθεί μέσα στα πλούτη, δεν σε εντυπωσιάζει η πολυτελής ζωή επειδή τη βρίσκεις φυσιολογική. Το πράγμα όμως διαφέρει αν αποκτήσεις οικονομική άνεση σε ένα μεταγενέστερο στάδιο της ζωής σου και, πολύ περισσότερο, μεγάλα πλούτη. Τότε, χρειάζεσαι μεγάλη ψυχική δύναμη και αποθέματα ωριμότητας για να μπορέσεις να διαχειριστείς αυτή την σημαντική αλλαγή στη ζωή σου. Κοιτώντας γύρω, εύκολα εντοπίζεις περιπτώσεις ανθρώπων που ένας συνδυασμός παραγόντων μετέτρεψε από κοινούς θνητούς σε βαθύπλουτους επιχειρηματίες. Πολλοί από αυτούς άντεξαν την αλλαγή. Άλλοι όχι. Έγιναν εγωπαθείς, υπερόπτες, κατέφυγαν στην κοκαΐνη, αποδομήθηκαν ψυχικά και κάποιοι βρήκαν πρώιμο θάνατο ή κατέληξαν στη φυλακή.
Ψυχική δύναμη χρειάζονται και αυτοί που έγιναν διάσημοι, όπως οι καλλιτέχνες. Όσοι δεν την είχαν, κατέφυγαν σε ατέρμονη ψυχανάλυση (Γούντι Άλεν), Ινδούς γκουρού (Τζον Λένον), φάρμακα (Μέριλιν Μονρόε, Μάικλ Τζάκσον), υπερβολικό φαγητό (Όρσον Ουέλες, Μάρλον Μπράντο), αλκοόλ (πάρα πολλοί), ναρκωτικά (Ρόμπιν Ουίλλιαμς) και έκλυτο βίο. Το ίδιο και πολιτικοί, κάποιοι από τους οποίους αισθάνθηκαν άτρωτοι και υπεράνω του νόμου και μπήκαν φυλακή (Ντομινίκ Στρος-Καν) ή έγιναν διεθνώς ρεζίλι (Μπιλ Κλίντον). Βεβαίως, τέτοια παραδείγματα αφθονούν και στον ελληνικό χώρο. Στο νου μας έρχονται πασίγνωστα ονόματα.
Η εποχή της χλιδής που ζήσαμε πριν από την κρίση, έκανε πιο συχνό ένα παλιό φαινόμενο: άνθρωποι που ξεκίνησαν από χαμηλά, παντρεύτηκαν και έκαναν παιδιά, όταν “λίγδωσε το αντεράκι τους” που έλεγε η γιαγιά μου, δηλαδή πέτυχαν επαγγελματικά και έβγαλαν πολλά λεφτά, μεσήλικες πια, ξεμυαλίστηκαν. Οι κόλακες που τους τριγύριζαν τους έπεισαν πως είναι γοητευτικοί, έξυπνοι και μεγάλοι εραστές. Έτσι έγιναν εύκολος στόχος κάποιας νεαρής ύπαρξης, συνήθως από τον επαγγελματικό τους χώρο, που τους έκανε τα γλυκά μάτια. Δεν δίστασαν να χωρίσουν τη γυναίκα τους, που τους παραστάθηκε στα δύσκολα χρόνια, να παρατήσουν τα παιδιά τους και να παντρευτούν την νεαρά, παρά τη μεγάλη διαφορά ηλικίας, νομίζοντας ότι την συγκίνησαν τα κάλλη και όχι το πορτοφόλι τους. Έτσι, έσπειραν δυστυχία στα μέλη της παλιάς τους οικογένειας, έκαναν νέα παιδιά με γηραλέο μπαμπά, που στο σχολείο θα τον περνάνε για παππού τους, και απέκτησαν γυναίκα με ηλικιωμένο σύζυγο με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό για τη μελλοντική τους σχέση…
Συνάντησα, πριν από χρόνια, σε επαγγελματική εκδήλωση, παλιό συνάδελφο, με τον οποίο είχαμε ξεκινήσει μαζί την καριέρα μας. Πενηνταπεντάρης αλλά κουρεμένος σαν νεαρούδι και φουσκωμένος σαν διάνος, δίχως να ρωτήσω, μου είπε πως είχε γιο ενός χρόνου, που απόκτησε με τη νέα του σύζυγο. Συγκράτησα την κακεντρέχειά μου και δεν τον ρώτησα αν ήταν βέβαιος πως το παιδί ήταν δικό του… Πρόσθεσε πως ήταν περιζήτητος στην παρέα του έφηβου γιου του, από τον πρώτο του γάμο, επειδή σκέπτεται και φέρεται νεανικά. Ούτε τώρα τον ρώτησα αν σε αυτό βοηθάει κάποιο πλουσιοπάροχο χαρτζιλίκωμα που τους κάνει. Εκείνη την ώρα στα μάτια μου ο τύπος ήταν η επιτομή του ξεμυαλισμένου μεσήλικα που, μεθυσμένος από τα πολλά λεφτά (συνέβαινε να ξέρω πώς τα έκανε), “πούλησε” την οικογένειά του και λάτρεψε το εγώ του. Ένας ακόμη, ανάμεσα στους πολλούς, που δεν μπόρεσε να διαχειριστεί την επαγγελματική του επιτυχία.
Για να είμαι δίκαιος, αυτό το φαινόμενο δεν είναι αποκλειστικά ανδρικό. Μολονότι οι άνδρες πλειοδοτούν, έχω δει και γυναίκες να συμπεριφέρονται με παρόμοιο τρόπο, ύστερα από μια επιτυχημένη καριέρα. Με τη διαφορά ότι ο νέος τους σύντροφος δεν είναι και ηλικιακά νεότερός τους, όπως συμβαίνει σχεδόν πάντοτε με τους άνδρες.
Αν και δεν έχω γνωρίσει κανένα που να κέρδισε το λαχείο, έχω διαβάσει στον τύπο ότι αρκετοί από όσους κέρδισαν μεγάλα ποσά, ύστερα από κάποιο χρόνια κατέληξαν φτωχότεροι από πριν. Είναι και αυτό ένα παράδειγμα αδυναμίας διαχείρισης του γρήγορου πλουτισμού.
Κανείς δεν μπορεί να ξέρει, και ειδικά οι νεότεροι, τι του επιφυλάσσει η τύχη. Αν καταφέρουν, όπως τους εύχομαι, να επιτύχουν επαγγελματικά και να κερδίσουν πολλά χρήματα, ή να γίνουν διάσημοι, ή και τα δύο, ας έχουν στο νου τους τις απαιτήσεις που έχει η διαχείριση της επιτυχίας. Έτσι δεν θα πέσουν στις καλά κρυμμένες παγίδες της. Ο πρωτεύων στόχος στη ζωή είναι η ευτυχία. Αν τα λεφτά έφερναν την ευτυχία όλοι οι πλούσιοι θα ήσαν ευτυχείς και όλοι οι φτωχοί δυστυχείς. Πράγμα που, ευτυχώς, δεν συμβαίνει.