Το διαζύγιο των γονέων και οι επιπτώσεις του στο παιδί
Αναμφίβολα, ένα διαζύγιο είναι καθοριστικής ψυχολογικής, υπαρξιακής, κοινωνικής και συναισθηματικής σημασίας για ένα παιδί. Πρόκειται για μία τεράστια αλλαγή στη ζωή του παιδιού που το επηρεάζει σημαντικά. Ο αρχικός οικογενειακός πυρήνας δεν διαταράσσεται απλώς, ούτε διαφοροποιείται, αλλά καταργείται. Η οικογένεια έτσι όπως την έχει μάθει το παιδί και προσδιορίζει τον εαυτό του μέσα από αυτήν, παύει να υπάρχει. Το παιδί καλείται να αποδεχτεί μία νέα πραγματικότητα, αυτήν των χωρισμένων γονιών και της χωριστής οικογένειας που κάποτε ζούσε μαζί, αλλά τώρα είναι χωριστά.
Ένα παιδί, δεν έχει ανάγκη την ύπαρξη των δύο γονιών με την παρουσία τους και μόνο. Αντίθετα είναι απαραίτητη για αυτό, η αίσθηση της επιτυχημένης συζυγικής τους σχέσης. Με αυτό τον τρόπο, αυτοπροσδιορίζεται κοινωνικά, ενδο & δια-προσωπικά, συναισθηματικά κλπ..
Το διαζύγιο διαταράσσει την ομαλή λειτουργία της κοινωνιοψυχολογικής ανάπτυξης του παιδιού καθώς:
- το παιδί αποδίδει στον εαυτό του τις ευθύνες για τον χωρισμό των γονέων, γεγονός που οδηγεί σε ενοχικά αισθήματα.
- διαταράσσεται η σχέση του παιδιού με τα πρόσωπα και τις συνθήκες.
- επιβάλλεται στο παιδί μία ‘’βίαιη’’ αναπροσαρμογή του στη νέα πραγματικότητα.
- κλονίζεται το αίσθημα ασφάλειας και αυτονομίας του παιδιού.
- παρεμποδίζεται το έργο της διαμόρφωσης του χαρακτήρα του μέσω του προτύπου ταύτισης, το οποίο και απουσιάζει, ανάλογα με τον γονιό που απουσιάζει αντίστοιχα.
Είναι αναγκαίο να αναφερθεί, ότι όλες αυτές οι δυσμενέστατες επιπτώσεις του διαζυγίου στο παιδί δεν ισχύουν για όλες τις περιπτώσεις. Μπορούν να αποφευχθούν ή τουλάχιστον να ξεπεραστούν όσον το δυνατό πιο ανώδυνα και ομαλά. Εάν γίνει μία ομαλή διαχείριση της οικογενειακής αυτής κρίσης και απώλειας μπορεί να ξεπεραστεί το σοκ του παιδιού και να εξελιχθεί σε έναν φυσιολογικό ενήλικα.
Σε καμία περίπτωση, δεν σημαίνει ότι τα παιδιά διαζευγμένων οικογενειών δεν εξελίσσονται ψυχοκοινωνικά. Υπάρχει πλήθος και άλλων παραγόντων , όπως για παράδειγμα το χαμηλό ΚΟΕ (κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο) και η διαταραχή στην επικοινωνία της οικογένειας, που συντελούν σε κάτι τέτοιο. Για παράδειγμα, παράγοντες που προϋπήρχαν του διαζυγίου, μέσα στην οικογένεια και διατάραζαν την οικογενειακή συνοχή είναι δυνατό να εμποδίσουν το παιδί να ξεπεράσει το αρχικό σοκ. Τα ερευνητικά δεδομένα μαρτυρούν ότι η δυσαρμονία και οι συγκρούσεις συνδέονται με την κακή ψυχοκοινωνική ανάπτυξη του παιδιού και όχι το διαζύγιο αυτό καθεαυτό.
Φαίνεται πως αυτό που έχει καταστροφικές συνέπειες για το παιδί είναι η αλλοίωση, η παραμόρφωση των σχέσεων περισσότερο.
Συνεπώς, ακόμα και να χωρίσετε ως γονείς, είναι σημαντικό να μην πληγωθεί το παιδί σας ανεπανόρθωτα και να μην επηρεαστεί η φυσιολογική του ψυχοκοινωνική ανάπτυξη. Ωστόσο, ο τρόπος που θα το διαχειριστείτε από εκεί και πέρα, θα καθορίσει την ψυχοκοινωνική αποκατάσταση του παιδιού σας. Αναζητήστε αμφότεροι την κατάλληλη αντιμετώπιση και διαχείριση μέσα από τη γνώση και την καθοδήγησή σας.
«Το κείμενο αποτελεί μια συνεργασία του flowmagazine.gr με την κ. Μιχαλοπούλου, Ψυχολόγο, BSc University of Crete. Για περισσότερα κείμενα της συγκεκριμένης αρθρογράφου πατήστε εδώ. Επικοινωνήστε με την κ. Μιχαλοπούλου στο dimitra89mix@hotmail.com»