Η εξάπλωση της πανδημίας έχει συμβάλει στην ραγδαία επέκταση της τηλεργασίας. Όπως κάθε φαινόμενο, η τηλεργασία έχει τα αρνητικά της …
Τηλεργασία: πιο πολύ ωφελεί ή βλάπτει τελικά;
Ο κορωνοϊός μεταλλάσσεται ολοένα και μαζί με αυτόν η εργασιακή πραγματικότητα εκατομμυρίων ανθρώπων σε ολόκληρο τον πλανήτη. Η τηλεργασία που καθιερώθηκε ως εναλλακτική μορφή εργασίας τείνει να αποκτήσει μόνιμη μορφή στη σύγχρονη εποχή.
Οι εποχές μεταβάλλονται με τάχιστους ρυθμούς και εμείς καλούμαστε να προσαρμοστούμε και να συμβαδίσουμε με όλο αυτό. Νέες ανάγκες και αυξημένες απαιτήσεις συνθέτουν ένα πρωτόγνωρο εργασιακό καθεστώς, το οποίο ονομάζεται «τηλεργασία».
Η τηλεργασία, όπως ακριβώς το λέει και η ίδια η λέξη αποτελεί την εργασία που διεκπεραιώνεται μέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή από τον προσωπικό μας χώρο. Η πρακτική αυτή ξεκίνησε κατά την περίοδο της υγειονομικής κρίσης- πανδημίας του COVID-19 και κατέληξε να καθιερωθεί. Το προσωρινό έγινε μόνιμο, όπως σε πολλές περιπτώσεις βέβαια, και εμείς προσπαθούμε σαν κοινωνία να το διαχειριστούμε όλο αυτό.
Μια νέα πραγματικότητα με νέες απαιτήσεις
Ο καθένας μας, από το σπίτι του καλείται να διεκπεραιώσει τα εργασιακά του καθήκοντα και τις αρμοδιότητές του, διάφορα project, έρευνες κ.ο.κ. σε προκαθορισμένο χρονικό διάστημα, deadlines και αγχωτικές προθεσμίες. Συν τοις άλλοις, καλούμαστε να προσαρμόσουμε τη καθημερινότητά μας και τη ζωή μας, ανάλογα με τα νέα δεδομένα της τηλεργασίας, πράγμα το οποίο δεν είναι πολλές φορές εύκολο ή εφικτό.
Στο πλαίσιο της εξ’ αποστάσεως εργασίας και «στο βωμό» της τηλεργασίας συχνά θυσιάζονται πολλά πράγματα, τα οποία πολλές φορές δε τα καταλαβαίνουμε καν. Άλλες πάλι φορές, κάνουμε ότι δε τα καταλαβαίνουμε, για να μην δυσαρεστήσουμε τον εκάστοτε εργοδότη ή ακόμη και από φόβο να μην χάσουμε τη δουλειά μας.
Τα πλεονεκτήματα της εργασίας από το σπίτι
Μία εργασία, για την οποία δε πρέπει να ντύνεσαι τα πρωϊνά, να ξυπνάς και να τρέχεις σαν τρελός να ετοιμαστείς, φαντάζει ιδανική. Μία εργασία, όπου δε τρως χρόνο στις διαδρομές και δεν αγχώνεσαι να προλάβεις και να είσαι στην ώρα σου, δείχνει κατάλληλη. Μία εργασία, στα πλαίσια της οποίας δε χρειάζεται να αγχώνεσαι για τα παιδιά σου ή δεν είναι απαραίτητο να ειδοποιήσεις τους γονείς ή τα πεθερικά σου να στα κρατήσουν, μοιάζει τέλεια. Το να συνδυάζεις δε, δουλειές σπιτιού, όπως μαγείρεμα, πλυντήριο, σκούπισμα και διάφορα άλλα, παράλληλα με την τηλεργασία, φαίνεται δελεαστικό.
Επιπρόσθετα, έχει δημιουργηθεί κάποιου είδους διασύνδεση σε ορισμένες περιπτώσεις φορέων, υπηρεσιών, ατόμων. Η τηλεργασία βοηθάει αναμφισβήτητα, άτομα και ομάδες που δουλεύουν από το χώρο τους, ενώ η εργασία βρίσκεται σε άλλη περιοχή ή ακόμη και σε άλλη περιφερειακή ενότητα. Ενδείκνυται σίγουρα για άτομα, επιχειρήσεις, φορείς και ομάδες που συνεργάζονται με το εξωτερικό.
Τα φαινόμενα όμως, απατούν και καθετί έχει το κόστος και το τίμημά του. Η τηλεργασία είναι η νέα πραγματικότητα, «η νέα ηλεκτρονική μας πραγματικότητα» που ήρθε για να μείνει και έχει επεκταθεί σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Όπως όλα τα πράγματα στη ζωή, έτσι λοιπόν και η τηλεργασία έχει δύο όψεις. Έχει και προτερήματα, όπως αναφέραμε και παραπάνω, αλλά και πολλά μειονεκτήματα.
Μειονεκτήματα και δυσκολίες της τηλεργασίας
Πόσες φορές ξεκινήσαμε για συγκεκριμένες ώρες και με συγκεκριμένη δουλειά και καταλήξαμε να διεκπεραιώνουμε πράγματα που μας ανατέθηκαν μέχρι τα μεσάνυχτα ή τα ξημερώματα; Πόσες φορές δόθηκαν προθεσμίες και χρονοδιαγράμματα που δε τηρήθηκαν και όλα αυτά προσπεράστηκαν στο όνομα της εργασίας και «θάφτηκαν» λόγω φόβου; Πόσες φορές πιεστήκαμε και δε μιλήσαμε ή και αν μιλήσαμε τιμωρηθήκαμε, «το πληρώσαμε», αγνοηθήκαμε και μας ανέθεσαν περισσότερη και χειρότερη δουλειά; Πόσες φορές ο προσωπικός μας χρόνος, τα Σαββατοκύριακά μας, ο ελεύθερος μας χρόνος που έχουμε για τον εαυτό μας ή την όποια δραστηριότητα μας ευχαριστεί και μας χαλαρώνει, «πήγε περίπατο»;
Αναπληρώνεται η δια ζώσης επαφή;
Και εκτός των άλλων, η προσωπική επαφή είναι αναντικατάστατη. Με τη νέα πραγματικότητα, όπως αυτή έχει διαμορφωθεί έως και σήμερα, κυριαρχεί η μοναξιά, η αποξένωση, η κατάθλιψη, το άγχος, ο φόβος, η ανασφάλεια και τόσα, μα τόσα άλλα αρνητικά συναισθήματα. Η μαγεία της καθημερινής και της δια ζώσης επαφής και τριβής έχει χαθεί. Πού είναι η συνεργασία «face to face», τα χαμόγελα, η αμεσότητα, η χαρά, η προσδοκία, η αλληλεπίδραση και τόσα, μα τόσα άλλα;
Καταλήγοντας, ας αναλογιστεί ο καθένας από μας τι θέλει και τι του αρέσει, τι στερείται, τι θυσιάζει, τι χάνει και τι κερδίζει από τη τηλεργασία. Είναι όντως η τηλεργασία βολή ή «βόλεμα»; Υπάρχει σεβασμός στη προσωπικότητα και το χρόνο μας ή λειτουργούμε σαν «καλοκουρδισμένες» μηχανές που συμφέρουμε κιόλας; Και το βασικότερο όλων: τελικά δουλεύουμε για να ζούμε ή ζούμε για να δουλεύουμε; Οι απαντήσεις και τα πορίσματα δικά σας.