Τι μας διδάσκει ο Αριστοτέλης για τη συνήθεια;

Συντάκτης: Εύη Ξυραφά, Σύμβουλος προσωπικής ανάπτυξης

«Έξις δευτέρα φύσις» μας έλεγε ο Αριστοτέλης. Τι να εννοούσε άραγε με αυτό;

Η συνήθεια μπαίνει τόσο στην καθημερινότητά μας που καταλήγει να γίνεται «δέρμα μας». Τη φοράμε πάνω μας, την κουβαλάμε, τόσο ασυναίσθητα, σαν να μην συμβαίνει τίποτα.

Συμβαίνει όμως! Ουσιαστικά η συνήθεια μπορεί να αλλάξει και την ίδια τη φύση μας, αν δεν το αντιληφθούμε εγκαίρως. Και αυτό που νομίζουμε ότι ήμασταν να έχουμε πάψει να είμαστε προ πολλού. Π.χ. αν κάνεις καθιστική ζωή (μια σύγχρονη συνήθεια) γίνεσαι μαλθακός και τεμπέλης και ξεκουνιέσαι όλο και πιο δύσκολα από τον καναπέ.

Αν συνηθίσεις να εκνευρίζεσαι εύκολα και αν ξεσπάς τον θυμό σου, τότε μαθαίνεις να θυμώνεις όλο και πιο γρήγορα, όλο και πιο έντονα (ή άγρια). Με άλλα λόγια οι κακές συνήθειες έχουν την τάση να αναπτύσσονται σαν ιός και να δημιουργούν νέες κακές συνήθειες με τις οποίες «πάνε πακέτο».

Ο Αριστοτέλης έλεγε επίσης ότι «Η ηθική προέρχεται από τις συνήθειες». Τι σημαίνει αυτό τελικά; Ότι δεν έχει σημασία τι αξίες έχουμε ή τι πρεσβεύουμε, αν αυτά δεν επιβεβαιώνονται από τις πράξεις μας. Η συμπεριφορά σου καθορίζει και αντανακλά το ποιος είσαι. Άρα η ηθική σου προέρχεται από τις συνήθειές σου, από το τι συνήθως κάνεις ή δεν κάνεις.

Τέλος έλεγε ότι «Αυτό που έχει γίνει συνήθεια αντιμετωπίζεται σαν κάτι φυσιολογικό». Όντως έτσι είναι. Κάτι που μας έχει γίνει συνήθεια το αντιμετωπίζουμε ως φυσιολογικό, σαν να είναι κομμάτι του εαυτού μας και ξεχνάμε πως ήταν η ζωή μας πριν από τη συνήθεια. Π.χ. ένας καπνιστής ξεχνάει ότι κάποτε υπήρξε μη καπνιστής και θεωρεί απόλυτα φυσιολογικό να βγαίνει από το σπίτι στις τρεις το πρωί για να ψάξει για περίπτερο γιατί έχει ξεμείνει από καπνό ή τσιγάρα.

Όμως δεν είναι καθόλου έτσι τα πράγματα. Μια συνήθεια δεν είναι τίποτα παραπάνω από μια συνήθεια. Το γεγονός ότι μπορεί να την ακολουθούμε για χρόνια, δεν την κάνει για κανένα λόγο φυσιολογική! Ακόμα περισσότερο δεν την κάνει σωστή.

Καλό είναι να θυμόμαστε λοιπόν κάθε φορά ότι, πριν από κάθε συνήθεια… είχαμε ζωή χωρίς τη συνήθεια! Αν καταφέρουμε να θυμηθούμε πως ήταν τότε, μπορεί να καταφέρουμε να επιστρέψουμε σε αυτή. Ή έστω να δημιουργήσουμε μια νέα ζωή χωρίς αυτή τη συνήθεια.

Συντάκτης: Εύη Ξυραφά, Σύμβουλος προσωπικής ανάπτυξης

Influence:

Σύμβουλος προσωπικής και επαγγελματικής ανάπτυξης, Εκπαιδεύτρια Ανθρώπινου Δυναμικού σε θέματα HR και Επικοινωνίας…