Τι κρύβουμε πίσω από τη φωτογραφία μας στο facebook;

Selfie; Φωτογραφία με ζώα, αντικείμενα ή τοπία; Οποιαδήποτε φωτογραφία προφίλ κι αν επιλέξουμε, αυτή αποκαλύπτει πολλά για εμάς. Οι εικόνες προφίλ στο Facebook είναι προσωπικά επιλεγμένες αναπαραστάσεις σε κοινή θέα. Δείχνουν πώς βλέπουμε τον εαυτό μας και την εικόνα που θέλουμε να δείχνουμε στους άλλους.

Ακολουθούν μερικά ενδιαφέροντα συμπεράσματα σχετικά με τον τρόπο ερμηνείας τους:

Σύμφωνα με σχετικές μελέτες ορισμένα γνωρίσματα του χαρακτήρα μας προσδιορίζουν ποιες εικόνες επιλέγουμε να χρησιμοποιούμε. Οι χρήστες, με βάση τις φωτογραφίες που επιλέγουν, κατηγοριοποιούνται σε πέντε ψυχολογικά προφίλ: νευρωτικοί, ευγενικοί, ευσυνείδητοι, εξωστρεφείς και ανοικτόμυαλοι.

Πράγματι, κάθε προσωπικότητα προτιμά ένα συγκεκριμένο τύπο προφίλ εικόνων. Για παράδειγμα, τα εξωστρεφή άτομα επιλέγουν πολύχρωμες φωτογραφίες που εξωτερικεύουν πιο θετικά συναισθήματα. Καθώς τείνουν να είναι περισσότερο κοινωνικά, προτιμούν επίσης ομαδικές φωτογραφίες που περιλαμβάνουν περισσότερα από ένα πρόσωπα.

Οι νευρωτικοί άνθρωποι, αντίθετα, έχουν έντονη τάση να μην παρουσιάζουν πρόσωπα στις φωτογραφίες. Ο νευρωτισμός συνδέεται με αρνητικά συναισθήματα και συναισθηματική ανασφάλεια, γεγονός που μπορεί να εξηγήσει γιατί οι νευρωτικοί χρήστες δείχνουν επίσης λιγότερες θετικές εκφράσεις προσώπου.

Οι άνθρωποι με μεγάλη ευσυνειδησία ή με οργανωμένη σκέψη και συμπεριφορά τείνουν να συμμορφώνονται με τους κοινωνικούς κανόνες. Για παράδειγμα, συχνά χαμογελούν, ακολουθώντας πιστά την αρχή, ότι ένα άτομο οφείλει να εμφανίζεται χαρούμενο στις φωτογραφίες.

Οι ευγενικοί και συμπονετικοί άνθρωποι επιθυμούν την κοινωνική αρμονία και συνεργασία, κάτι που αντικατοπτρίζεται και στις φωτογραφίες τους. Εμφανίζουν θετικά συναισθήματα πιο συχνά από οποιονδήποτε από τους πέντε τύπους προσωπικότητας. Σε σύγκριση με αυτές των ευσυνείδητων χρηστών, οι φωτογραφίες τους είναι συχνά πιο ασαφείς, αλλά έχουν φωτεινότερα χρώματα.

Οι χρήστες που χαρακτηρίζονται ως ανοικτόμυαλοι τείνουν να μη δείχνουν πρόσωπα περισσότερο και από τους νευρωτικούς ανθρώπους. Οι εικόνες τους παρουσιάζουν επίσης αρνητικά ή ουδέτερα συναισθήματα. Η διαφορά, ωστόσο, έγκειται στις αισθητικές ιδιότητες των φωτογραφιών, που αντικατοπτρίζουν την νοοτροπία τους (αυξημένη αντίθεση και ευκρίνεια, λιγότερη θολότητα). Αυτός ο τρόπος σκέψης είναι ένα χαρακτηριστικό που σχετίζεται με την αισθητική, τη διανόηση και τη μη συμμόρφωση, που μπορεί να εξηγήσει τις προτιμήσεις των χρηστών για εικόνες που ξεχωρίζουν.

Πέρα από τα γνωρίσματα του χαρακτήρα, τα αποτελέσματα των ερευνών δείχνουν ότι οι χρήστες που επιλέγουν εικόνες ζώων ως εικόνες προφίλ τους, διαφέρουν σημαντικά από ό,τι οι υπόλοιποι σε πολλαπλά χαρακτηριστικά προσωπικότητας: είναι λιγότερο εξωστρεφείς, ευσυνείδητοι και ευγενικοί και περισσότερο νευρωτικοί.

Τι γίνεται όμως με τις καλλιτεχνικές ασπρόμαυρες εικόνες; Αν και δεν σχετίζονται άμεσα με τις φωτογραφίες προφίλ, τα αποτελέσματα από μια πρόσφατη μελέτη που πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ και στο Πανεπιστήμιο του Βερμόντ, δείχνουν ότι η δημοσίευση σκουρόχρωμων εικόνων μπορεί να είναι ένδειξη υποκείμενης κατάθλιψης.

Ακόμα μία κατηγορία χρηστών αναφέρεται στα ναρκισσιστικά άτομα, που λατρεύουν τις δικές τους φωτογραφίες προφίλ. Έχοντας κατά νου την υπερβολικά θετική του άποψη για την ελκυστικότητα του προσώπου και του σώματός του, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η φωτογραφία προφίλ αποτελεί ένδειξη της αυτοπροβολής και αυταρέσκειας ενός ατόμου. Γι’ αυτό και ένας ναρκισσιστής, εγωκεντρικός χρήστης – ειδικότερα οι γυναίκες – αλλάζει συχνότερα τις φωτογραφίες προφίλ του, ώστε να προσελκύσει την προσοχή των άλλων και τις αντιδράσεις τους στη θέαση της φωτογραφίας.

Μια άλλη πρόσφατη μελέτη σχετικά με τις διαφορές των δύο φύλων στις φωτογραφίες προφίλ στο Facebook, αποκαλύπτει ότι οι άνδρες φορούν πιο επίσημα ρούχα, χαμογελούν λιγότερο και παρουσιάζουν περισσότερα αντικείμενα συνδεδεμένα με το στάτους (π.χ. αυτοκίνητα, ρολόγια) στις φωτογραφίες του προφίλ τους. Η ίδια μελέτη έδειξε ότι οι γυναίκες τείνουν να δημοσιεύουν οικογενειακές φωτογραφίες ως εικόνες προφίλ. Οι γυναίκες χρήστες εμφανίζουν επίσης πιο συναισθηματικές εκφράσεις (άμεση επαφή με τα μάτια, έντονα χαμόγελα).

Οι φωτογραφίες προφίλ αντικατοπτρίζουν επίσης και τις διαφορετικές πολιτισμικές κουλτούρες. Οι άνθρωποι από τις κολεκτιβιστικές κοινωνίες χρησιμοποιούν διαφορετικούς τύπους φωτογραφιών προφίλ από τους ανθρώπους που ζουν σε ατομικιστικές κοινωνίες.

Επιπλέον, οι κοινωνικοί ψυχολόγοι από το Πανεπιστήμιο του Τέξας συμπέραναν ότι οι χρήστες από την Ανατολική Ασία προτιμούν ολόσωμες φωτογραφίες, τραβηγμένες από μια μεγαλύτερη απόσταση που να δείχνουν περισσότερο φόντο, ενώ οι Αμερικανοί χρήστες έχουν την τάση να χρησιμοποιούν φωτογραφίες πορτρέτου. Οι Ασιάτες εκφράζουν επίσης λιγότερα συναισθήματα στις φωτογραφίες τους από τους Αμερικανούς.

Παρ’ όλα αυτά, σίγουρα είναι καλή ιδέα να μην κρίνουμε από μία φωτογραφία προφίλ. Οι πρώτες εντυπώσεις είναι συχνά ψευδείς, ειδικά στο διαδίκτυο. Από μια σειρά πειραμάτων, οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ακόμη και οι παραμικρές παραλλαγές στις εκφράσεις του προσώπου μπορούν να αλλάξουν τη γνώμη μας για την ελκυστικότητα, την ικανότητα, τη δημιουργικότητα, την αξιοπιστία και την ευφυΐα ενός τόμου.

Συντάκτης: Εύα Αρβανίτη,

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.