Τι δηλώνει η τάση να ελέγχουμε τους άλλους;
Στην αρχή προσποιείται ότι είναι φίλος σου και σε αγαπάει!
Μετά βρίσκει κάποιο λάθος σε αυτό που κάνεις!
Τελικά υποσκάπτει με τέτοιο τρόπο την αυτοπεποίθησή σου ώσπου να αρχίσεις να ταυτίζεσαι με τις απόψεις του! Μόλις συμβεί αυτό είσαι δικός του και η ενέργειά σου έχει μεταφερθεί σε εκείνον …έχει κλαπεί για την ακρίβεια από εκείνον! Τότε εξασθενημένος όπως είσαι, αποφασίζεις να αντιδράσεις σε αυτήν την κλοπή ενέργειας κι έτσι δημιουργείται ένας αγώνας δύναμης.
Οι ψυχολόγοι ανέκαθεν αναζητούσαν τα αίτια για τα οποία οι άνθρωποι αγωνίζονταν να ελέγχουν ο ένας τον άλλο. Η απάντηση βρίσκεται σε μια παγκόσμια αλήθεια: ο ανθρώπινος κόσμος είναι μια πλατφόρμα τεράστιου ανταγωνισμού για ενέργεια και επομένως για δύναμη. Όλες οι συγκρούσεις στον κόσμο προέρχονται από αυτή τη μάχη για ανθρώπινη ενέργεια.
Σε ατομικό επίπεδο τώρα, οι άνθρωποι –χωρίς να το συνειδητοποιούμε πολλές φορές- έχουμε την τάση να ελέγχουμε και να εξουσιάζουμε τους άλλους. Όταν ελέγχουμε έναν άλλο άνθρωπο δεχόμαστε την ενέργειά του εφόσον όλη του η ενέργεια είναι πάνω μας. Θέλουμε να πάρουμε όσο περισσότερη ενέργεια υπάρχει, γιατί αυτό μας δυναμώνει, μας κάνει να αισθανόμαστε καλύτερα, αποτέλεσμα της ανασφάλειας και της αδυναμίας που ενίοτε νιώθουμε. Γεμίζουμε λοιπόν ενέργεια εις βάρος του άλλου και αυτό το γέμισμα είναι που μας κινητοποιεί. Ο χαμένος μένει μόνος, αδύναμος, αποστραγγισμένος, μπερδεμένος , πολλές φορές φοβισμένος, ανίκανος να σταματήσει τον έλεγχο που ασκείται πάνω του και να απομακρυνθεί, ενώ η μόνη του επιλογή είναι να αντιδράσει, διατηρώντας έτσι κάποιο έλεγχο πάνω στον εαυτό του.
Η τάση να ελέγχουμε τους γύρω μας για να εξασφαλίσουμε ενέργεια είναι μια κατάσταση που ξεκινάει από την παιδική ηλικία. Από τη στιγμή που ένας άνθρωπος έχει φοβηθεί ένα γονιό αρχίζει συνήθως ασυνείδητα να έχει μέσα στη σχέση δυο βασικές συμπεριφορές, είτε θέλει να παίξει κυρίαρχο ρόλο -ακριβώς επειδή κάποτε αισθάνθηκε αδύναμος- είτε ρόλο υποταγής –επειδή κάποτε υπήρξε υποταγμένος στο γονιό που φοβήθηκε. Τα υπολείμματα του παιδικού πόνου, των μειώσεων, της κακομεταχείρισης, της παραμέλησης, του φόβου, της εγκατάλειψης και της ενοχής, γίνονται ο χώρος όπου δημιουργείται η επιθυμία μας για έλεγχο. Στα πρώτα χρόνια της ζωής μας έχουμε ελάχιστες άμυνες που να μας επιτρέπουν να κατανοήσουμε και να εξουδετερώσουμε τον αρνητικό αντίκτυπο όταν μας αγνοούν, μας γελοιοποιούν ή μας επικρίνουν. Καθώς μεγαλώνουμε, οι αρνητικές αυτές εμπειρίες επηρεάζουν την αυτοαξιολόγησή μας και τις προσδοκίες μας από τον κόσμο και προσπαθώντας να αναπληρώσουμε αυτό το έλλειμμα, υιοθετούμε συγκεκριμένες μεθόδους για την απόσπαση ενέργειας από τους άλλους. Συνεπώς γινόμαστε αυταρχικοί, ιδιαίτερα όταν γνωρίζουμε ευάλωτους ανθρώπους ή παιδιά. Με αυτόν τον τρόπο περνά η ανάγκη για εξουσία από τη μια γενιά στην άλλη.
Η Άννα Φρανκ στο Ημερολόγιο της εξέφρασε πολύ καλά τα συναισθήματά της για την ισορροπία δυνάμεων ανάμεσα στον εαυτό της και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας της.
Μερικές φορές ένα άλλο άτομο θέλει να ξεκαθαρίσουμε εμείς τη δική του κατάσταση γιατί ενδεχομένως να είναι μπερδεμένος κι έτσι μας δίνει την ενέργειά του αμέσως και οικειοθελώς. Και πάλι αυτό μας κάνει να νιώθουμε δυνατοί αλλά αυτό δεν διαρκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα, μιας κι οι περισσότεροι άνθρωποι δεν είναι τόσο δυνατοί για να συνεχίσουν να δίνουν την ενέργειά τους. Κι αυτός είναι ο λόγος που οι περισσότερες σχέσεις καταλήγουν σε αγώνες δύναμης. Οι άνθρωποι συνδέουν την ενέργειά τους και μετά αρχίζει ο ανταγωνισμός για τον έλεγχο αυτής της ενέργειας.
Η εξατομίκευση αρχίζει όταν κοιτάζουμε βαθιά μέσα μας για να βρούμε απαντήσεις, όταν σταματάμε να ρίχνουμε το φταίξιμο στους άλλους για όσα νιώθουμε και αρχίσουμε να θεωρούμε ότι τα συναισθήματα και η διαίσθησή μας είναι οι καλύτεροι σύμβουλοι. Για να αρχίσουμε να απαγκιστρωνόμαστε από την ανάγκη μας για έλεγχο, το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε είναι να συγκεντρώσουμε την προσοχή μας στα συναισθήματά μας αμέσως μόλις αισθανθούμε παγιδευμένοι ή αγχωμένοι. Μόλις συμβεί αυτό, μπορούμε να περάσουμε στον ενήλικο τρόπο λειτουργίας συμφωνώντας ότι διαφωνούμε με το άλλο πρόσωπο, χωρίς καμία ανάγκη να επιβληθούμε ή να νικήσουμε και κατόπιν να στρέψουμε την προσοχή μας σε άλλη μορφή ενέργειας, όπως είναι η συμπαντική ενέργεια. Πρέπει να αντιληφθούμε πόσο πολύ προσπαθούμε να ελέγχουμε ο ένας τη ζωή του άλλου, να επανεκτιμήσουμε τα κίνητρά μας και να βρούμε κάποιο άλλο τρόπο αλληλεπίδρασης ή με λίγα λόγια…..«Καλά! Σου ζητώ συγγνώμη, γιατί άφησα την ενέργειά μου να βγει εκτός ελέγχου! Θα ψάξω να βρω ενέργεια από μια άλλη πηγή γιατί απλά δεν χρειάζεται να την παίρνω από εσένα!»
Βιβλιογραφία/Πηγές
Το Ημερολόγιο της Άννας Φρανκ της Anne Frank
Παιχνίδια που παίζουν οι άνθρωποι: Το βασικό εγχειρίδιο της Συναλλακτικής Ανάλυσης του Eric Berne
Η Πολιτική της Εμπειρίας του R.D.Laing
Η Ουράνια Προφητεία του James Redfield
Συνεξάρτηση τέλος. Πώς να σταματήσετε να ελέγχετε τους άλλους και να αρχίσετε να φροντίζετε τον εαυτό σας του Melody Beattie
Living in the Light: Follow Your Inner Guidance to Create a New Life and a New World της Shakti Gawain
