“Thinspiration”: Γιατί οι γυναίκες αγοράζουν περιοδικά που προωθούν αδύνατα μοντέλα;
Μια νέα μελέτη αποκαλύπτει το μυστικό της επιτυχίας των περιοδικών. Πώς τα περιοδικά μόδας και ομορφιάς συνεχίζουν να σημειώνουν μεγάλες πωλήσεις, ακόμα και αν εγκωμιάζουν τα αδύνατα μοντέλα που φαίνεται να χλευάζουν οι κανονικές γυναίκες;
Η έρευνα δείχνει ότι κάποιες αναγνώστριες ψάχνουν για “thinspiration”, την πεποίθηση ότι μπορούν να φαίνονται εξίσου ελκυστικές με τα μοντέλα που βλέπουν σε αυτά τα περιοδικά. Ωστόσο, η νέα αυτή τάση δεν αποτελεί κάποιο είδος θετικής έμπνευσης, δήλωσε η Silvia Knobloch-Westerwick, συγγραφέας της μελέτης και καθηγήτρια Επικοινωνίας στο Πανεπιστήμιο του Οχάιο.
«Οι γυναίκες λαμβάνουν το μήνυμα ότι μπορούν να δείχνουν ακριβώς όπως τα μοντέλα που βλέπουν στα περιοδικά» είπε. «Αισθάνονται καλύτερα αρχικά, αλλά μακροπρόθεσμα οι γυναίκες αγοράζουν τις λεπτές φαντασιώσεις που απλά δεν θα πραγματοποιηθούν.»
Η μελέτη διαπίστωσε ότι οι γυναίκες που άντλησαν μεγαλύτερη “thinspiration” από την προβολή εικόνων των λεπτών μοντέλων στην πραγματικότητα ήταν λιγότερο πιθανό να υιοθετήσουν συμπεριφορές απώλειας βάρους. «Αισθάνθηκαν καλύτερα για το σώμα τους αμέσως μετά την προβολή των εικόνων. Δεν σκέφτηκαν όμως τι έπρεπε να κάνουν για να μοιάζουν με τα μοντέλα αυτά.»
Η μελέτη
Για τις ανάγκες της μελέτης, η οποία δημοσιεύεται στο περιοδικό Health Communication, συμμετείχαν 51 φοιτήτριες. Σε αντίθεση με πολλές μελέτες αυτού του είδους, οι συμμετέχοντες έβλεπαν τις λεπτές καλλίγραμμες γυναίκες με συνοδευτικό κείμενο. Στην εν λόγω μελέτη παρακολούθησαν φωτογραφίες και άρθρα κατά τη διάρκεια 5 ημερών, προκειμένου να αποδοθεί μια πιο ρεαλιστική απεικόνιση σχετικά με το πώς οι άνθρωποι καταναλώνουν τα μέσα ενημέρωσης.
Στην αρχή της μελέτης, συγκεντρώθηκαν τα δεδομένα σχετικά με τις συνήθειες των συμμετεχόντων κατά την ανάγνωση του περιοδικού, τον δείκτη μάζας σώματος, τα επίπεδα ικανοποίησης του σώματος και την τάση τους να συγκρίνουν τη σωματική τους εμφάνιση με εκείνη άλλων γυναικών.
Κρίσιμης σημασίας για τη μελέτη ήταν οι ερωτήσεις που αποσκοπούσαν στο πώς οι γυναίκες συγκρίνουν τον εαυτό τους με τα μοντέλα στις σελίδες του περιοδικού. Όποιος και αν προχωρούσε σε τέτοιες συγκρίσεις θα συμφωνούσε έντονα με δηλώσεις του τύπου: «Αυτή η γυναίκα είναι πιο λεπτή από μένα.» Ή μήπως οι φοιτήτριες έβλεπαν στα μοντέλα το έναυσμα της αυτο-βελτίωσης του σώματός τους; Αυτές οι γυναίκες θα συμφωνούσαν έντονα με δηλώσεις όπως: «Θα ήθελα το σώμα μου να μοιάζει με το σώμα αυτής της γυναίκας».
Το πόρισμα της έρευνας
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι γυναίκες που απλά αξιολόγησαν τον εαυτό τους σε σχέση με τα μοντέλα εκδήλωσαν χαμηλή ικανοποίηση για το σώμα μέχρι το τέλος της μελέτης. «Παρατηρούν τα μοντέλα στα περιοδικά και σκέφτονται ότι “αυτό το άτομο είναι πολύ αδύνατο”. Πρέπει να παραλείψω ένα γεύμα.»
Όμως, κάποιες άλλες γυναίκες που συνέκριναν τον εαυτό τους και δήλωσαν ότι: «Θα ήθελα το σώμα μου να μοιάζει με το σώμα αυτής της γυναίκας» ένιωθαν καλύτερα με το σώμα τους, επειδή φαντάζονταν ότι θα μπορούσαν να μοιάζουν ακριβώς με τα μοντέλα των περιοδικών».
Ένα άλλο βασικό εύρημα ήταν ότι οι γυναίκες έτειναν να εστιάσουν προς την αυτο-βελτίωση κατά τη διάρκεια της μελέτης. Αυτό υποδηλώνει ότι οι γυναίκες μπορούν να αρχίσουν να ταυτίζονται περισσότερο με τα λεπτά μοντέλα μετά από επαναλαμβανόμενη έκθεση. «Μπορεί να αρχίσουν να αισθάνονται οικεία και να σκέφτονται αυτό το πρόσωπο σαν μία φίλη που μπορούν να μιμηθούν».
«Αν δουν μόνο μια εικόνα από ένα λεπτό μοντέλο μία φορά και πρέπει να δράσουν αμέσως, μπορεί πράγματι να δημιουργήσει χαμηλή αυτοπεποίθηση. Αλλά αν κοιτάξουν τις εικόνες κατά τη διάρκεια αρκετών ημερών, οι αναγνώστριες αισθάνονται μεγαλύτερη σύνδεση με τα μοντέλα. Αυτό θα μπορούσε να τις οδηγήσει να στραφούν από την αρνητική σύγκριση στην τάση “thinspiration”.»
Επιπλέον, σημείωσε ότι πολλές μελέτες εντόπισαν χαμηλή αυτοπεποίθηση για το σώμα μετά από φωτογραφίες μοντέλων χωρίς συνοδευτικό κείμενο. Ωστόσο, η εν λόγω μελέτη περιελάμβανε κείμενα με συμβουλές για την απόκτηση του ονειρικού σώματος.
Τελικά, σε ένα πρώτο επίπεδο οι γυναίκες μπορεί να διαβάζουν αυτά τα περιοδικά απλώς ως ψυχαγωγία. Σε ένα δεύτερο επίπεδο θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν τον τρόπο με τον οποίο τα περιοδικά επιδρούν στη ζωή τους.
