Η Mahbuba Mammadzada, ένα μοντέλο από το Αζερμπαϊτζάν μετέτρεψε την παρθενιά της σε προϊόν πώλησης για πάνω από 3 εκατομμύρια …
Τα ραντεβουδάκια στα κρυφά
Κάθε εποχή, ανάλογα με τα ήθη και τις συνθήκες, δημιουργούσε δυσκολίες στα ερωτικά ζευγάρια που ήθελαν να βρεθούν, να φιληθούν και «ό,τι άλλο ήθελε προκύψει». Οι δυσκολίες αυτές είχαν να κάνουν με τον περιορισμένο χρόνο, με τον κρυφό τόπο, με την πρόσβαση σε αυτόν τον τόπο, με τον φόβο μήπως τους δει κάποιο μάτι και το μαρτυρήσει εκεί που δεν έπρεπε. Ο μόνος σύμμαχος του ζευγαριού ήταν το σκοτάδι της νύχτας ή της αίθουσας του σινεμά.
Οι παλιές ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου σκιαγραφούν θαυμάσια την κατάσταση που επικρατούσε στην δεκαετία του ’50 και μεγάλο μέρος του ’60. Περιορισμός από το σπίτι, κέρβερος ο πατέρας ή ο αδελφός, καταπίεση, βιαιοπραγία που έφτανε τα εγκλήματα τιμής, διαφύλαξη της παρθενίας («ό,τι πολυτιμότερο είχε μια κόρη»), η συνοδεία του αρραβωνιασμένου κοριτσιού από συγγενή στις εξόδους με τον μνηστήρα της. Χαρακτηριστικές οι εκφράσεις «τι θα πει ο κόσμος», «πριν βραδιάσει να έχεις γυρίσεις πίσω», «έγινε βούκινο», «της κρέμασαν κουδούνια», «την ατίμασε», «την διέφθειρε». Το τίμημα της αποκάλυψης βαρύ, έφτανε μέχρι το διώξιμο από το σπίτι.
Με αυτές τις συνθήκες, πού μπορούσε το ζευγαράκι να βρει καταφύγιο; Ελάχιστοι ήσαν οι τυχεροί που διέθεταν αυτοκίνητο για να χρησιμεύσει είτε ως κατάλυμα είτε ως όχημα για απόδραση σε άλλες περιοχές, μακριά από τα αδιάκριτα βλέμματα των γνωστών.
‘Ετσι, με σύμμαχο πάντα το σκοτάδι, το ζευγαράκι κατέφευγε σε γιαπιά, σε ερημικές μάντρες εργοστασίων και νεκροταφείων, τα παγκάκια και οι φυλλωσιές στα άλση, τα βράχια στις ακρογιαλιές. Τα χρησιμοποιημένα «εργαλεία», πεταμένα στην άκρη, που έβρισκαν την άλλη μέρα οι οικοδόμοι και οι περαστικοί, μαρτυρούσαν την αγχωμένη περίπτυξη. Καταφύγιο πρόσφεραν ακόμη και οι εξώστες των κινηματογράφων όπου δινόταν κατ’ ευθείαν το ραντεβού. Εκεί η κοπέλα ερχόταν συχνά με την συνοδεία φίλης ή εξαδέλφης, την οποία έπαιρνε μαζί της για άλλοθι.
Οι κίνδυνοι που αντιμετώπιζε το ζευγαράκι, εκτός από το «μη τους δει κάποιο μάτι» ήσαν πολλοί: ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες, ηδονοβλεψίες (κοινώς ματάκηδες), στραβοπατήματα, λερωμένα ρούχα. Μέχρι και «δράκοι» είχαν εμφανιστεί, που σκότωναν κοπέλες (Δράκος του Σέιχ Σου, Παγκρατίδης, Παπαχρόνης).
Προβληματική ήταν και η επικοινωνία ανάμεσα στο ζευγάρι. Όχι μόνο δεν υπήρχαν κινητά τηλέφωνα, αλλά και τα σταθερά ήταν σπάνια.
Μέσα σε αυτό το καθεστώς καταπίεσης η λύση ήταν μία: ο γάμος. Αυτός απελευθέρωνε την γυναίκα από την κηδεμονία της οικογένειας και της χάριζε την ελευθερία. Ο πατέρας και ο αδελφός μετέφεραν πλέον το καθήκον της διαφύλαξης της τιμιότητάς της κοπέλας στον γαμπρό. Για αυτό και οι νέοι παντρεύονταν νωρίς. Μετά το στρατιωτικό οι άνδρες και μέχρι τα εικοσιπέντε ήσαν όλοι παντρεμένοι.
Σήμερα τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά. Το κινητό τηλέφωνο έχει κάνει την επικοινωνία πανεύκολη. Τα ΙΧ αυτοκίνητα όχι μόνο προσφέρουν πρόχειρο κατάλυμα αλλά και μεταφέρουν γρήγορα το ζευγάρι σε ξενοδοχεία, που και αυτά έχουν σχεδόν αχρηστευτεί, αφού οι περισσότεροι νέοι μένουν πλέον σε δικό τους σπίτι, μόνοι. Η παρθενία θεωρείται ξεπερασμένη. Έχει εφαρμοστεί από ετών και στην Ελλάδα αυτό που ακούγαμε τότε με απορία, μαζί με κάποια ζήλεια, ότι συνέβαινε στην Αμερική: το κορίτσι έφερνε τον φίλο της στο σπίτι, τον γνώριζε στους γονείς της και μετά κλειδώνονταν στο δωμάτιό της, σαν να μην συμβαίνει τίποτε.
Μετά την σεξουαλική επανάσταση στο τέλος της δεκαετίας του ’60, την αθρόα είσοδο των κοριτσιών στα πανεπιστήμια και στην αγορά εργασίας, το σκηνικό άλλαξε άρδην. Το δύσκολο και απαγορευμένο έγινε εύκολο και προσιτό και πλέον «σερβίρεται στο πιάτο», με αποτέλεσμα να χαθεί μέρος της γοητείας του. Οι νέοι δεν παντρεύονται πριν από τα σαράντα και βάλε. Οι απελπισμένοι γονείς που ποθούν ένα εγγονάκι παροτρύνουν τις ανύπαντρες κόρες τους: «κάνε ένα παιδάκι κι ας είναι εξώγαμο»”. Αν ζούσε ο Μίμης Φωτόπουλος θα ανέκραζε φουρκισμένος το περίφημο «το δίκαννο!».
Άρης Γαβριηλίδης, συγγραφέας, εικαστικός. Απόσπασμα από το βιβλίο του «Νοσταλγώντας την δεκαετία του ’50». Τιμή, διάθεση, εδώ