Τα οφέλη της αποδοχής στην ψυχική μας υγεία

Η αποδοχή είναι μια πολυδιάστατη έννοια που την συναντάμε με διαφορετικό τρόπο κάθε φορά σε πολλά εγχειρίδια ψυχολογίας-ψυχιατρικής και όχι μόνο.Στην ψυχοθεραπευτική πρακτική, το να αποδεχόμαστε τον εαυτό μας αποτελεί κατά φαινομενικά παράδοξο τρόπο μια σημαντική προϋπόθεση για να αλλάξουμε αυτά που επιθυμούμε σε αυτόν.

Στις ανθρώπινες σχέσεις, το να παίρνουμε και το να δίνουμε αποδοχή έχει πρωτεύουσα σημασία όταν συνδεόμαστε φιλικά, συναδελφικά ή/και ερωτικά με τους άλλους.Η ανάγκη του να είμαστε αποδεκτοί στις σχέσεις μας με τους άλλους είναι εγγεγραμμένη στην εξελικτική μας ιστορία. Αποτελεί σημαντικό στοιχείο της ταυτότητάς μας και εκδηλώνεται από τότε που ήμασταν μικρά παιδιά και αλληλεπιδρούσαμε με τους πρώτους φροντιστές της ζωής μας.

Αποδοχή του εαυτού μας

Η αποδοχή είναι μία έννοια που μας απασχολεί πολύ στις διαπροσωπικές μας σχέσεις και στην καθημερινότητα μας σε πολλά επίπεδα. Το ένα είναι η αποδοχή του εαυτού μας, και το άλλο η αποδοχή των γύρω μας. Δύο διαστάσεις οι οποίες αλληλοεπηρεάζονται και καθορίζουν την συμπεριφορά μας.

Καταρχήν, η αυτό-αποδοχή δηλώνει την αποδοχή του εαυτού μας όπως είναι, με τα ελαττώματα που έχουμε καθώς και την επίγνωση των δυνατών και αδύναμων μας σημείων. Αποδεχόμαστε λοιπόν ότι είμαστε ατελείς, χωρίς να κατακρίνουμε συνέχεια τον εαυτό μας και χωρίς να επιδιώκουμε συνεχώς να «διορθωθούμε».

Στην εποχή που η προσωπική εξέλιξη έχει λάβει την πλέον κεντρική θέση στις προτεραιότητές μας, η ριζική αποδοχή του εαυτού μας μοιάζει με εγκατάλειψη του διαρκή αγώνα της αυτοβελτίωσης. Παλεύουμε με κομμάτια του εαυτού μας που δεν μας αρέσουν, εξευτελίζοντάς τα κάθε φορά που έρχονται στην επιφάνεια και πιστεύοντας πως αυτό θα μας οδηγήσει στην επιθυμητή αλλαγή. Ίσως, όμως, να είναι αυτή η αντίσταση που πυροδοτεί την ακόμα πιο δυναμική επανεμφάνισή τους.

Ποιες είναι λοιπόν οι πτυχές του χαρακτήρα μας που δυσκολευόμαστε να αποδεχτούμε; Υπάρχει όντως λόγος να θέλουμε να τις αλλάξουμε ή μήπως έχουμε ενσωματώσει στην εσωτερική μας φωνή την κριτική άλλων ανθρώπων – ή και της κοινωνίας – προς το πρόσωπό μας; Αν ναι, κατά πόσο αυτή η κριτική μπορεί να θεωρηθεί έγκυρη;

Ακόμα και όταν υπάρχουν συνήθειες, πρακτικές και πλευρές της προσωπικότητάς μας που επιθυμούμε να τροποποιήσουμε, γιατί πρέπει αυτή η αλλαγή να γίνεται με τόσο επικριτικό τρόπο; Επιτρέπεται να μην γνωρίζουμε ποιο θα είναι το επόμενό μας βήμα, να μην είμαστε συνέχεια παραγωγικοί, να μην είμαστε πάντα αρκετά κοντά σε αυτό που έχουμε ορίσει ως «τέλειο». Και ίσως όταν αποδεχτούμε πως κάτι τέτοιο είναι ανθρώπινο, τότε το μονοπάτι προς την αλλαγή να μοιάζει λιγότερο δύσβατο.

Όταν αποδεχόμαστε τον εαυτό μας όπως είναι και τις εμπειρίες μας, τότε δείχνουμε μεγαλύτερη κατανόηση στις αδυναμίες των υπολοίπων και είμαστε πιο «ανοιχτοί» να ακούσουμε ακόμα και τις πιο δύσκολες πλευρές τους. Γινόμαστε πιο αυθεντικοί και βοηθητικοί αναγνωρίζοντας την δική μας διαφορετικότητα καθώς και των υπολοίπων χωρίς να κατακρίνουμε συνεχώς. Επίσης, κάποιοι θεωρητικοί υποστηρίζουν ότι άνθρωποι που δυσκολεύονται να αποδεχτούν τους άλλους, ίσως να είναι απορριπτικοί και με τον εαυτό τους.

Αποδοχή των συναισθημάτων μας

Η αποδοχή των συναισθηματικών εμπειριών φαίνεται να αποτελεί μια ευεργετική στάση απέναντι στις καθημερινές συνθήκες στρες. Πλαισιώνοντας τον εαυτό μας με αποδοχή των αρνητικών συναισθημάτων, δημιουργούμε τη βάση για ορθότερη επεξεργασία των καταστάσεων ή συνθηκών που συσχετίζονται με τα αρνητικά συναισθήματα που βιώνουμε.

Επίσης, προσφέρουμε χρόνο αποφόρτισης από τις στρεσογόνες συνθήκες, χωρίς “εσωτερικές παρεμβολές”, όπως μπορεί να χαρακτηριστούν οι ενοχές. Τέλος, αποκτούμε μεγαλύτερη ανθεκτικότητα σε καταστάσεις, οι οποίες στη καθημερινότητα αξιολογούνται ως απαιτητικές, καθώς οι σκέψεις μας επικεντρώνονται στην επίλυση των εκάστοτε καταστάσεων και όχι στη διαχείριση μιας επιπρόσθετης εσωτερικής κρίσης.

Την επόμενη φορά, λοιπόν, που κάτι θα πάει στραβά, αποδέξου το θυμό, τη λύπη και την απογοήτευση σου και δώσε χρόνο στον εαυτό σου να αντιμετωπίσει «μονιασμένος» τις καθημερινές προκλήσεις.

Αποδοχή της ζωής

Επιστρέφουμε νοητικά σε καταστάσεις του παρελθόντος, σε στιγμές που μας διαμόρφωσαν και σε ανθρώπους που μας στιγμάτισαν, πιστεύοντας πως εμμένοντας στο παρελθόν, θα βρούμε τι πήγε λάθος και έτσι θα αντλήσουμε περισσότερα μαθήματα ζωής. Ως ένα βαθμό, αυτό είναι λογικό και θεμιτό. Για πόσο όμως ακόμα θα αναλωνόμαστε σε πράγματα που δεν αλλάζουν;

Καλώς ή κακώς, οι ατέλειες και τα λάθη δεν είναι προσωπικό μας πρόβλημα ή των άλλων. Είναι κομμάτι της ύπαρξης, και της ζωής γενικότερα. Όλοι μας έχουμε φόβους και ανησυχίες. Όλοι μας βιώνουμε ήττες. Αυτή είναι η ζωή, μια διαρκής συνύπαρξη ευχάριστων και δυσάρεστων στιγμών και γεγονότων, και ίσως η όλη εμπειρία της να γίνει πιο ομαλή όταν την αφήσουμε να εξελιχθεί με τον δικό της μοναδικό τρόπο, χωρίς να προσπαθούμε εμμονικά να την ελέγξουμε.

Συντάκτης: Ευαγγελία Μποζαντζόγλου,

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.