Η Eva Mozes – Kor γεννήθηκε το 1934. Η δίδυμη αδερφή της λεγόταν Miriam. Ήταν οι μικρότερες κόρες της οικογένειας …
Τα ξεχασμένα παιδιά του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου
Μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, συχνά τα παιδιά από τη Γερμανία έμεναν ορφανά, αναγκασμένα να υποστούν τις συνέπειες των πολεμικών συγκρούσεων. Για τα παιδιά της Ανατολικής Πρωσίας που χωρίστηκαν από τις οικογένειές τους κατά τα τελικά στάδια του πολέμου, αυτό ήταν ένα χαρακτηριστικό φαινόμενο. Σαν περιπλανώμενοι πεινασμένοι λύκοι, πολλά από τα παιδιά που απομονώθηκαν από τις οικογένειές τους, έμαθαν να επιβιώνουν από την πείνα, το κρύο, την απώλεια της αθωότητας. Έγιναν γνωστά ως «παιδιά – λύκοι».
Ο συνολικός αριθμός των παιδιών – λύκων μπορεί μόνο να εκτιμηθεί. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, έως και 25.000 από αυτά περνούσαν τα δάση και τους βάλτους της Ανατολικής Πρωσίας και της Λιθουανίας μετά το 1945.
Τα παιδιά διατάχθηκαν να πάνε στη Λιθουανία όπου θα έβρισκαν τροφή και στέγη. Αν ήταν τυχερά, διέσχιζαν χωριά με συμπονετικούς κατοίκους στην πορεία τους προς τις χώρες της Βαλτικής. Τα μικρά παιδιά φιλοξενούνταν ευκολότερα από οικογένειες από ό, τι τα μεγαλύτερα. Τα αγόρια και τα κορίτσια που δεν βρήκαν σπίτι έπρεπε να επιβιώσουν στο δάσος. Και ακόμη και εκείνα που είχαν μια στέγη πάνω από τα κεφάλια τους δεν ήξεραν πόσο καιρό θα τους επιτρεπόταν να μείνουν.
Σύμφωνα με τους ερευνητές – καθηγητές Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Wisconsin, περιγράφοντας τη γεωπολιτική λήψη αποφάσεων στο τέλος του πολέμου, η κατάσταση αυτή ήταν μια έκφραση μίσους εναντίον των Γερμανών στις κατεχόμενες χώρες, στις πρώιμες μεταπολεμικές περιόδους, καθώς και μια πεποίθηση ότι οι Γερμανοί έπρεπε να αντιμετωπίσουν την επιλογή μεταξύ «μετανάστευσης και σφαγής». Τουλάχιστον επίσημα, οι Σύμμαχοι δεν θέλησαν να προβούν στη δεύτερη επιλογή και έτσι συμφώνησαν με τη μετανάστευση.
Το χάος που δημιουργήθηκε από νομοθετικές και μη απελάσεις των Γερμανών καθιστούσε δύσκολη την επανένωση των οικογενειών και είχε πολύ μεγάλη επίδραση στις τύχες των παιδιών της Ανατολικής Πρωσίας. Μερικά στέλνονταν σε κέντρα για παιδιά στη Σοβιετική Ένωση, άλλα έφυγαν στη Λιθουανία και κάποια σε μια νέα και διαιρεμένη Γερμανία.
Πολλά από αυτά τα παιδιά – λύκοι ζούσαν δουλεύοντας κάτω από δύσκολες συνθήκες, συχνά με ελάχιστη εκπαίδευση, και διαρκώς κρύβονταν. Τυχόν βοήθεια από τους γείτονες της Λιθουανίας θα μπορούσε να τερματιστεί απότομα σε κάθε στιγμή. Τελικά, έγιναν παιδιά που επηρεάστηκαν σε μεγάλο βαθμό από την κατάρρευση ενός συστήματος που σχεδιάστηκε φαινομενικά για να τα ευνοήσει. Η ανάμνηση όμως της παιδικής ηλικίας και της εφηβείας ήταν χαραγμένη από την προσπάθεια για αφομοίωση σε άγνωστα και συχνά απαράδεκτα περιβάλλοντα.
Αμέσως μετά τον πόλεμο, στη Γερμανία υπήρξε έντονη προσπάθεια για απαλλαγή από την ευθύνη για τις βιαιοπραγίες του πολέμου. Αλλά η άνοδος του ακτιβισμού αργότερα επέτρεψε σε περισσότερους ανθρώπους να προωθήσουν περισσότερο προς τα έξω την ιστορία αυτών των παιδιών. Ιδιαίτερα στη Δυτική Γερμανία ήταν προηγουμένως ευρέως κατανοητό ότι για να μιλήσει κάποιος λεπτομερώς για το τι συνέβη στους Γερμανούς μετά τον πόλεμο, θα ήταν για να ελαχιστοποιηθούν οι ενέργειες του ναζιστικού καθεστώτος. Οι συζητήσεις των παιδιών – λύκων, κατά συνέπεια, υποβιβάστηκαν και τα παιδιά χρησιμοποιήθηκαν ως πιόνια για να δικαιολογήσουν τον ναζισμό και να υποστηρίξουν την αντίληψη ότι και οι Γερμανοί υπέφεραν πολύ κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Μετέπειτα, η πτώση του Τείχους του Βερολίνου το 1989 και η επακόλουθη κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης επέτρεψαν μια πιο ρεαλιστική αντιμετώπιση του παρελθόντος, καθώς υπήρχε ακόμη μεγαλύτερη ελευθερία επικοινωνίας. Τα γεγονότα άρχισαν να τεκμηριώνονται και έτσι οι ιστορίες των παιδιών της Ανατολικής Πρωσίας είναι πιο γνωστές σήμερα.
Το τραύμα του πολέμου βρίσκεται βαθιά μέσα στις κοινωνίες και υπερβαίνει τις γενιές, αλλά όπως και με όλες τις οδυνηρές καταστάσεις, το πέρασμα του χρόνου επιτρέπει μια αντιπαράθεση με την ιστορία. Όσα έχουν ειπωθεί και όσα έχουν μαρτυρηθεί για τα παιδιά της Ανατολικής Πρωσίας προσφέρουν την ευκαιρία για προβληματισμό πάνω στα σημαντικά διδάγματα των επιπτώσεων του πολέμου στα παιδιά, και για τις περίπλοκες και εκτεταμένες διαδικασίες από τις οποίες κατασκευάζονται η ταυτότητα και συνεπώς η ιστορία.
