Συναισθηματικές και συμπεριφορικές διαταραχές σε παιδιά

Η ρίζα του προβλήματος του σχολικού εκφοβισμού ξεκινάει από το γενικότερο κοινωνικό-αναπτυξιακό υπόβαθρο του θύτη, ο οποίος παρουσιάζει, καθόλου τυχαία, συναισθηματικές και συμπεριφορικές δυσκολίες. 

Πολλά είναι τα περιστατικά σχολικού εκφοβισμού που λαμβάνουν χώρα στα σχολεία της ευρύτερης κοινωνίας μας. Οι ενέργειες καταπολέμησης αυτού του φαινομένου έχουν εντατικοποιηθεί ιδιαίτερα την τελευταία δεκαετία με άξονες διερεύνησης αυτές του θύτη και του θύματος.  

Ωστόσο, το πρόβλημα ξεκινάει, επί της ουσίας, από το γενικότερο κοινωνικό-αναπτυξιακό υπόβαθρο του πρώτου, ο οποίος και δεν παρουσιάζει τυχαία συναισθηματικές και συμπεριφορικές δυσκολίες. 

Ορισμός 

Οι συναισθηματικές και συμπεριφορικές δυσκολίες εμπεριέχουν ορισμένες αντιδράσεις εκ μέρους ανηλίκων, οι οποίες δεν είναι γενικά αποδεκτές και διαφέρουν κατά πολύ από το μέσο όρο του φυσιολογικού. Αποτελούν μία ευρύτερη ομάδα, η οποία εμπερικλείει ένα σύνολο ειδικών δυσκολιών. Εντούτοις, χαρακτηρισμοί, όπως «διαταραγμένα», «διασπαστικά» και άλλα συναφή, καλό είναι να αποφεύγονται. 

Συναισθηματικές διαταραχές  

Οι συναισθηματικές διαταραχές είναι εσωτερικευμένες και συνήθεις εκδηλώσεις αυτών είναι μορφές άγχους για το οτιδήποτε, φόβου, ντροπαλότητας, συστολής, χαμηλής αυτοεκτίμησης και ορισμένες φορές κατάθλιψης. 

Συμπεριφορικές διαταραχές 

Από την άλλη, οι συμπεριφορικές διαταραχές είναι εξωτερικευμένες. Τα παιδιά που διαθέτουν προβλήματα συμπεριφοράς προβάλλουν επιθετική στάση τόσο σε γονείς όσο σε δασκάλους και συμμαθητές. 

Συνηθέστερα συμπτώματα 

• Αδυνατούν να δημιουργήσουν ή και να διατηρήσουν γερά θεμελιωμένες διαπροσωπικές σχέσεις. 

• Δυσκολεύονται στη μάθηση, χωρίς να υπάρχει κάποια συγκεκριμένη αδυναμία ή λόγος υγείας. 

• Συχνά διακόπτουν τη συνοχή της τάξης και τραβάνε με ενοχλητικό τρόπο την προσοχή πάνω τους. 

• Παρεμβαίνουν στους συμμαθητές τους, φερόμενοι επιθετικά. 

Αίτια 

 Τα αίτια είναι ποικίλα, δύνανται να εκκινούν από βιολογικούς-γενετικούς παράγοντες και να εκτείνονται μέχρι κακές τραυματικές εμπειρίες του παρελθόντος.  

 Μία κακοποιητική σχέση, ένα διαζύγιο, απόρριψη από την οικογένεια, χαμηλή κοινωνική και οικονομική κατάσταση αυτής είναι μερικοί από τους λόγους που πυροδοτούν οικεία περιστατικά. 

Τρόποι αντιμετώπισης 

 Το σχολείο σε συνεργασία με γονείς και ειδικούς χρειάζεται να επιδείξoυν σθένος και αμέριστη προσοχή στη λεπτή διαχείριση αυτής της ιδιάζουσας κατάστασης: 

• Οφείλουν να παραστέκονται διακριτικά στο παιδί και να το ενθαρρύνουν προς την κατεύθυνση θετικών συμπεριφορών. 

• Οι φοβέρες και οι απειλές για τιμωρία δεν είναι λύση. Αντιθέτως τέτοιου είδους τρόποι αντιμετώπισης επιδρούν πολύ περισσότερο αρνητικά συγκριτικά με άλλες.  

• Ο έπαινος είναι μία καλή τεχνική, αλλά να αξιοποιείται με μέτρο και όχι σε βαθμό κατάχρησης. 

• Καλό είναι να θέτονται εξαρχής όρια και υποχρεώσεις στα εκάστοτε παιδιά, ώστε να μαθαίνουν τα όρια της δράσης τους σε πρώιμο στάδιο. 

• Το σχολείο, ειδικότερα, μπορεί από τη μεριά του να συμβάλλει με τη διενέργεια πολυμορφικών προγραμμάτων, τα οποία θα περιλαμβάνουν ποικίλες δραστηριότητες δημιουργικού ενδιαφέροντος. Μάλιστα, η οδός της δημιουργικότητας και της εκγύμνασης, επιπροσθέτως, συνιστούν μέγιστα θεραπευτικά εργαλεία. 

• Η διοργάνωση σεμιναρίων, καθώς και συνελεύσεων, τα οποία θα έχουν αρμοδιότητα τη σωστή και επαρκή ενημέρωση του υπόλοιπου μαθητικού πληθυσμού εντός των σχολείων, καθίσταται ιδιαιτέρως χρήσιμη. 
• Οι γονείς πρέπει να αγκαλιάζουν τα προβλήματα των παιδιών τους, να τα αποδέχονται και να μην τα λοιδορούν με βαρύγδουπους χαρακτηρισμούς, οι οποίοι ενδέχεται να επενεργήσουν ανασταλτικά στην ψυχολογία τους.  

 Να θυμάστε: Δεν υπάρχουν κακοί άνθρωποι, μόνο άτομα που χρειάζονται φροντίδα και αγάπη! 

Συντάκτης: Μαρία Τατιάνα Πινακούλα,

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.