Οι σημερινοί γονείς αναφέρουν πως τα παιδιά τους καθηλώνονται μπροστά σε τηλεοράσεις και υπολογιστές χάνοντας την αίσθηση του χρόνου και …
Πώς ξεκολλάει ένας έφηβος από τις οθόνες;
Δεν είναι δύσκολο να καταλάβεις ότι ένας έφηβος είναι κολλημένος, ίσως και σε βαθμό εξάρτησης, από κάθε είδους οθόνες. Το δύσκολο είναι να βοηθήσεις το παιδί να βάλει όρια.
Στις μέρες μας η τεχνολογία αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής. Κατά τη δύσκολη περίοδο της καραντίνας, ολοένα και περισσότερος κόσμος συνήθισε να συνδέεται στο διαδίκτυο από κάθε είδους οθόνη και μέσω αυτών να καλύπτει πολλές επαγγελματικές, εκπαιδευτικές, ενημερωτικές, ψυχαγωγικές και κοινωνικές του ανάγκες.
Οι έφηβοι, μάλιστα, οι οποίοι χαρακτηρίζονται ούτως ή άλλως από τάσεις απομόνωσης, καθιέρωσαν ακόμα πιο έντονα και συστηματικά μια ρουτίνα μοναχικής και επίμονης ενασχόλησης με το διαδίκτυο.
Μετά την άρση της καραντίνας και την επιστροφή στην κανονικότητα, πληθώρα εφήβων διατήρησαν μια ισχυρή σύνδεση με το διαδίκτυο και τις οθόνες, με αποτέλεσμα αρκετοί γονείς πλέον να εκφράζουν έκδηλα την έντονη ανησυχία τους για την πιθανή εξάρτηση των παιδιών τους από το διαδίκτυο.
Κολλημένοι στις οθόνες
Μια και η ανεξέλεγκτη χρήση του διαδικτύου μπορεί όντως να ελλοχεύει κινδύνους, οι γονείς, σε συνεργασία μεταξύ τους ή/και με τη συνδρομή ενός ειδικού ψυχικής υγείας, μπορούν να ακολουθήσουν τα παρακάτω βήματα για να στηρίξουν τα παιδιά τους να ξεπεράσουν την κατάσταση αυτή.
Διαβάστε επίσης: Εθισμός και απεξάρτηση από το διαδίκτυο
- Αναγνώριση της δυσκολίας
Πρώτα απ’ όλα χρειάζεται οι ίδιοι οι γονείς να παρατηρήσουν αν το παιδί τους εμφανίζει τα χαρακτηριστικά σημάδια εξάρτησης από το διαδίκτυο και τις οθόνες.
Για παράδειγμα, αποκοπή από το κοινωνικό περιβάλλον, αποφυγή δραστηριοτήτων, περιορισμός συναναστροφών, αυξημένος χρόνος απασχόλησης στις οθόνες, παραμέληση υποχρεώσεων, πτώση της σχολικής επίδοσης, απώλεια αίσθησης χρόνου κατά τη διάρκεια της χρήσης των οθονών, εντάσεις και επιδείνωση της κακής διάθεσης.
- Ενημέρωση του παιδιού για την κατάσταση
Οι γονείς χρειάζεται να προσπαθήσουν σε ήρεμο κλίμα και ουδέτερο έδαφος να αναφέρουν στα παιδιά τους όσα παρατήρησαν στη συμπεριφορά τους, να τους δώσουν κάποιο ενημερωτικό φυλλάδιο, άρθρο ή επιστημονικό κείμενο για την εξάρτηση από το διαδίκτυο και τις οθόνες προκειμένου να το μελετήσουν και με αφορμή αυτό να συζητήσουν τις αρνητικές επιπτώσεις του διαδικτύου στη ζωή τους.
Χωρίς να δαιμονοποιήσουν την τεχνολογία, είναι απαραίτητο οι γονείς να εξηγήσουν ξεκάθαρα στο παιδί τι φαίνεται να του συμβαίνει, με σκοπό να το συνειδητοποιήσει το ίδιο και να κινητοποιηθεί.
- Συμφωνία με το παιδί
Αποφεύγοντας την επίκριση, την απαγόρευση και την τιμωρία, οι γονείς χρειάζεται να σκεφτούν πόσο θα επιτρέψουν τη χρήσητου διαδικτύου και των ηλεκτρονικών συσκευών με οθόνη στο σπίτι.
Κατ’ επέκταση, είναι απαραίτητο να συμφωνήσουν με το έφηβο παιδί τους σε ένα λειτουργικό πλάνο κανόνων ως προς τη χρήση του διαδικτύου και με σταθερότητα να τηρούν από κοινού το πρόγραμμα και τις κυρώσεις της παραβίασής του.
Για παράδειγμα, θα πρέπει να καθοριστεί πόσο χρόνο την ημέρα (ξεχωριστά καθημερινές από Σαββατοκύριακα) θα καταναλώνει το παιδί σε οθόνες για κάθε δραστηριότητα χωριστά και ποια θα είναι η επίπτωση, εάν δεν τηρήσει τον κανόνα.
Χρειάζεται οριοθέτηση, ασφαλές και ισορροπημένο πλαίσιο, αλλά και οι ίδιοι οι γονείς να αποτελέσουν πρότυπο συμπεριφοράς και να εφαρμόζουν όσα προτείνουν στα παιδιά τους.
Οι ίδιοι οι γονείς χρειάζεται να περιορίζουν τον χρόνο που αφιερώνουνστις οθόνες, προτού ζητήσουν από το παιδί τους να πράξει το ανάλογο.
Διαβάστε επίσης: Τι συνέβη σε ένα παιδί που έμεινε 7 μήνες μακριά από οθόνες;
- Διαμόρφωση προγράμματος
Στην προσπάθεια σύνδεσης των μελών της οικογένειας, οι γονείς σε συνεργασία με το παιδί τους θα χρειαστεί να οργανώσουν ένα πρόγραμμα με δραστηριότητες εντός και εκτός σπιτιού (επιτραπέζια παρέα, βόλτα στην παραλία κ.ά.), υποχρεώσεις που κάθε μέλος θα αναλάβει για το σπίτι (στρώνω το τραπέζι, ψωνίζω κάθε μέρα ψωμί απ’ τον φούρνο κ.ά.), όμορφες στιγμές για την ενίσχυση των δεσμών ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας (οργάνωση ενός ταξιδιού).
- Ενθάρρυνση του εφήβου
Οι γονείς καλούνται να δείξουν λεκτικά και έμπρακτα το ενδιαφέρον τους στο παιδί, να του αφιερώσουν χρόνο για να συζητήσουν και να αφουγκραστούν τις ανάγκες του, να το βοηθήσουν να εντοπίσει τις κλίσεις του και να το στηρίξουν να καλλιεργήσει νέες δεξιότητες, προκειμένου να έχει εναλλακτικές λύσεις και να μην στρέφεται μόνο στις οθόνες για να αντλήσει χαρά και ικανοποίηση.
Οι γονείς χρειάζεται να ενθαρρύνουν την εξωστρέφεια και την κοινωνικοποίηση του παιδιού τους, να το επιβραβεύουν για καθετί που καταφέρνει, να μην το προσβάλλουν ή να το χαρακτηρίζουν, αντιθέτωςνα το ανατροφοδοτούν θετικά για όσα κατακτά και να εστιάζουν στις πράξεις του παιδιού και όχι στον χαρακτήρα του.
Διαβάστε επίσης:Τα οφέλη του ίντερνετ για παιδιά και εφήβους
- Πρακτικές λύσεις
Όση εμπιστοσύνη κι αν έχουν ή καταφέρουν να αποκτήσουν οι γονείς προς τα παιδιά τους, απαιτείται γονικός έλεγχος και εγκατάσταση συγκεκριμένων προγραμμάτων που θα περιορίζουν την πρόσβαση του εφήβου σε περιεχόμενο ακατάλληλο για την ηλικία του, ώστε να το προστατεύσουν.
Παράλληλα, αν κριθεί απαραίτητο, μπορεί να περιοριστεί η ενεργοποίηση του διαδικτύου σε συγκεκριμένες ώρες κάθε μέρα, απενεργοποίησή του το βράδυ και μεταφορά του υπολογιστή σε κοινόχρηστο χώρο του σπιτιού για επίβλεψη της χρήσης του.
Το ζήτημα της εξάρτησης από το διαδίκτυο και τις οθόνες αφορά όλους, μεγάλους και μικρούς, οπότε χρειάζεται αναγνώριση του προβλήματος, κατανόηση των αιτίων και των επιπτώσεων και εφαρμογή αποδοτικών λύσεων για την αντιμετώπισή του.
Η επικοινωνία, το ενδιαφέρον και η σχέση αποτελούν πάντα την πιο κατάλληλη μέθοδο.
Σε περίπτωση φυσικά που οι ενδεδειγμένες συστάσεις δεν αποδώσουν, οι γονείς χρειάζεται να απευθυνθούν σε ειδικό ψυχικής υγείας ή στους οργανωμένους φορείς για την αντιμετώπιση των εξαρτήσεων.