Πώς να αναγνωρίσετε αν βιώνετε ψυχολογική βία

Η ψυχολογική βία είναι ένα είδος λεκτικής κακοποίησης, που βασίζεται στην ταπείνωση, στην απόρριψη, στον εξευτελισμό, στις προσβολές, στην απομόνωση ή στον εκφοβισμό. Αυτά όμως είναι σημάδια που εύκολα μπορούμε να καταλάβουμε και να εντοπίσουμε. Το δύσκολο είναι να καταλάβουμε τους ανθρώπους που προσπαθούν να μας χειριστούν και να μας υποτιμήσουν πιο διακριτικά. Μπορεί επίσης να μην είναι σωματική κακοποίηση, αλλά παρακάτω θα δούμε πως αντιδρά το σώμα μας σε αυτή την κατάσταση και πως εμείς θα καταφέρουμε να το αντιμετωπίσουμε.

Είδη Ψυχολογικής Βίας

Η Λουΐζα Θεοφάνους, Συμβουλευτική Ψυχολόγος και Πρόεδρος της Ψυχολογικής Ένωσης Κύπρου για την καλύτερη κατανόηση του φαινομένου, έχει χωρίσει τα 5 είδη της ψυχολογικής βίας.

Λεκτική βία: Μπορεί να είναι άμεση ή έμμεση, όπως η εξύβριση, χαρακτηρισμοί, κριτική, προσβολές και απειλές.

Συναισθηματική βία: χωρίς λόγια, αλλά τα μη λεκτικά στοιχεία επικοινωνίας (βλέμμα, στάση σώματος, ύφος, τόνος φωνής, χειρονομίες) μεταδίδουν τα ίδια μηνύματα με τη λεκτική βία.

Κοινωνική βία: περιλαμβάνει συμπεριφορές που στοχεύουν και / ή καταλήγουν στην κοινωνική απομόνωση του θύματος, αποτρέποντάς το από το να αναπτύξει και να διατηρεί στενές σχέσεις με άλλους ανθρώπους. Περιλαμβάνονται επίσης συμπεριφορές που μεταδίδουν παρόμοια μηνύματα και καλλιεργούν εξάρτηση από το θύτη και φόβο να εμπιστευτεί το θύμα άλλους ανθρώπους.

Οικονομική βία: αποτελείται από συμπεριφορές που στοχεύουν και / ή προκαλούν την πλήρη οικονομική εξάρτηση του θύματος από το θύτη.

Υπερ-προστασία και καταπίεση: αναφέρεται σε υπερβολική και αχρείαστη προστασία ή έλεγχο του παιδιού ή συντρόφου ή σε ανάθεση ευθυνών στον άλλο που δεν του αναλογούν

Πολλές έρευνες δείχνουν ότι τα άτομα που έχουν μεγαλώσει σε ένα κύκλο συναισθηματικής ή σωματικής βίας, ενώ συνειδητά δε θέλουν να εμπλακούν σε παρόμοιες σχέσεις στη ζωή τους, φαίνεται όχι μόνο να τις επαναλαμβάνουν αλλά να μη μπορούν να απεμπλακούν, ακόμα και να ταυτίζονται με το θύτη τους (Σύνδρομο της Στοκχόλμης).

Σημάδια ψυχολογικής κακοποίησης

• Δεν αναλαμβάνει την ευθύνη των πράξεων και των λαθών του και τα φορτώνει σε σένα.
• Οι καταπιεστές είναι κτητικοί. Δεν γουστάρουν το «κτήμα» τους να έχει οποιαδήποτε σχέση με άλλον, ακόμα κι αν πρόκειται για φίλους ή μέλη της οικογένειας.
• Είναι απαιτητικός-ή. Σε θέλει διαθέσιμη για κάθε του επιθυμία. Εργαλειοποιεί τα συναισθήματα και επιδεικνύει ακόμα παιδική συμπεριφορά, προκειμένου να πετύχει αυτό που επιθυμεί.
• Κάνει «ρομαντικές» χειρονομίες. Ένας χειριστικός σύντροφος είναι συνήθως αρκετά έξυπνος, ώστε να μη σου αφήνει το περιθώριο να αντιληφθείς πως κάτι κάνει στραβά. Έτσι συχνά προβαίνει σε υπερβολικά ρομαντικές πράξεις ή χειρονομίες ή λέει ανέξοδες μεγάλες κουβέντες περί του «έρωτά» σας ή σε περιβάλλει με ασφυκτική στοργή. Μη μασάς. Θέλει να έχει τον απόλυτο έλεγχό σου. Με τις «προσφορές» του, σε κάνει σταδιακά να νιώσεις ότι χρειάζεσαι οπωσδήποτε την προσοχή του, που μόνο αυτός σου προσφέρει.
• Έλεγχος πόρων: άμεση πρόσβαση στα οικονομικά, στο αυτοκίνητο, στη δουλειά και σε οποιοδήποτε πρόσωπο όπως τα παιδιά με σκοπό τον έλεγχο και την υπόδειξη ότι δεν είσαι αρκετά καλός/καλή για αυτό.

Ποιες είναι οι επιπτώσεις της ψυχολογικής βίας;

Το αίσθημα της μοναξιάς, η χαμηλή αυτοεκτίμηση, οι ενοχές, η δυσκολία έκφρασης και η θλίψη μεγάλης διάρκειας είναι σημάδια που πρέπει να δώσετε προσοχή. Πολλές φορές αυτά τα συναισθήματα δεν είναι δική σας ευθύνη και καλό είναι να το αποδεχτείτε.

Αν νιώθετε πως δεν μπορείτε να απομακρυνθείτε από αυτή την κατάσταση ζητήστε την βοήθεια ανθρώπων που σας αγαπούν και σας νοιάζονται ή ακόμα και από κάποιον ειδικό. Αν δεν είστε σίγουροι, πάρτε τις αποστάσεις σας και θα δείτε αν νιώθετε καλύτερα μακριά από τα συγκεκριμένα άτομα. Το μόνο σίγουρο είναι πως πρέπει να πάρετε την ζωή σας πίσω. Μην επιτρέπετε να σας μολύνουν τον ψυχικό σας κόσμο. Αγαπήστε τον εαυτό σας συνειδητά.

(πηγή: http://www.philenews.com/koinonia/eidiseis/article/692763/psychologki-bia-i-aorati-pagda)

Συντάκτης: Νάνσυ Παπαδοπούλου,

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.