Πρόληψη παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης- οδηγίες για γονείς
Το θέμα της σεξουαλικής κακοποίησης ενός παιδιού είναι θέμα που προκαλεί τρόμο στους γονείς. Σε αυτό το άρθρο θα προσπαθήσω με ψυχραιμία να δώσω κάποιες οδηγίες προερχόμενες από τη διεθνή βιβλιογραφία, ώστε να αυξήσουμε την επαγρύπνησή μας σχετικά με το θέμα.
Συχνά τα παιδιά δεν μπορούν να πουν ότι έχουν κακοποιηθεί. Παρόλα αυτά μας δείχνουν με τον τρόπο τους ότι κάτι δεν πάει καλά. Μπορεί να συντρέχουν άλλοι λόγοι, όμως ένας συνδυασμός συμπτωμάτων μπορεί να αποτελεί ένδειξη ότι το παιδί έχει κακοποιηθεί, όπως ακατάλληλη για την ηλικία τους σεξουαλική συμπεριφορά στο παιχνίδι, ή με αντικείμενα, εφιάλτες, προβλήματα ύπνου, γενικότερη απόσυρση ή έντονη προσκόλληση και η αίσθηση συμπεριφοράς απόκρυψης κάποιου μυστικού. Το παιδί συχνά παλινδρομεί σε συμπεριφορές που είχε κατακτήσει όπως το βρέξιμο του κρεβατιού ή πιπίλισμα δαχτύλου, αλλά και παράλογος φόβος για συγκεκριμένους ανθρώπους ή μέρη.
Οι οδηγίες προς τους γονείς έχουν σαν στόχο την γενικότερη αφύπνισή τους ως προς την κακοποίηση. Έτσι, όταν τα παιδιά τα φροντίζουν άλλοι:
- Καλό είναι να ελέγχετε οι ίδιοι τους προηγούμενους εργοδότες τους, πώς ήταν με τα παιδιά τους, γιατί έληξε αυτή η συνεργασία κτλ.
- Μιλήστε με τους άλλους γονείς που αφήνουν τα παιδιά τους στην ίδια ομάδα με τα δικά μας, παιδικό σταθμό, ομάδα παιχνιδιού κτλ. Δημιουργείστε ένα δίκτυο προστασίας. Γνωριστείτε με τους άλλους γονείς, ο κάθε γονιός θα έχει στο νου του το δικό του αλλά και τα υπόλοιπα. Ρωτήστε και συγκρίνετε με άλλους χώρους και γονείς.
- Βρείτε ποιοι άνθρωποι είναι υπεύθυνοι για το παιδί σας. Με ποιους έρχεται σε επαφή καθημερινά.
- Σημαντικό είναι να περνάτε απροειδοποίητα κάποιες φορές από το χώρο για να δείτε τι συμβαίνει, είναι τα παιδιά χαρούμενα;
- Σε θέματα που αφορούν την ασφάλειά μας το ένστικτό μας σαν άνθρωποι είναι που μας κινητοποιεί συχνά. Ακούστε το. Μην συνεχίζετε να πηγαίνετε το παιδί σε χώρο που δεν τηρεί αυτά που συμφωνήσατε. Πιθανό να υπάρχει μία γενικότερη ασυνέπεια.
- Κινητοποιηθείτε από τυχόν αλλαγές στο παιδί που υποδηλώνουν ότι κάτι δεν πάει καλά.
- Αν τα παιδιά αρνούνται ξαφνικά να μείνουν με κάποιον, καλό είναι να το ελέγξετε γιατί. Πολλές φορές τα παιδιά λένε άλλα πράγματα, ενώ μπορεί να θέλουν να πουν ότι δεν θέλουν να μείνουν με κάποιον που τα φοβίζει.
Οι οδηγίες πρόληψης για τα παιδιά έχουν να κάνουν με πράγματα που οι γονείς είναι να διδάξουν στα παιδιά τους, ώστε να αναγνωρίζουν όταν κάτι δεν πάει καλά αλλά και ότι μπορούν να μας εμπιστευτούν αν κάτι δεν πάει καλά.
- Τα παιδιά πρέπει να γνωρίζουν ότι κανένας δεν θα πρέπει να τους ζητά να κρατούν μυστικά αγγίγματα, αγκαλιές ή φιλιά.
- Κανένα παιδί δεν έκανε κάτι λάθος αν κάποιος προσπαθεί να αγγίξει ή να το κάνει να κάνει κάτι που δεν θέλει με οποιονδήποτε τρόπο.
- Αν κάποιος σε συγχύζει ή σε μπερδεύει με το άγγιγμά του πρέπει να το πεις.
- Κανένας δεν έχει δικαίωμα να σου κάνει κάτι μυστικό που αφορά τα προσωπικά μέρη του σώματος τα δικά σου ή του άλλου. Μάθετε στα παιδιά ποια είναι τα προσωπικά μέρη του σώματος. Ο κανόνας του εσωρούχου, κανείς δεν μπορεί να αγγίζει μέρη που καλύπτονται από το εσώρουχο.
- Αν τα παιδιά σας φέρουν τέτοιο περιστατικό, μην θυμώσετε ακόμα κι αν πιστεύουν ότι κάνουν λάθος, ή αφορά κάποιον που γνωρίζετε ή ακόμα και μέλος της οικογένειας. Είναι πια γνωστό ότι τα περισσότερα παιδιά πέφτουν θύματα από ανθρώπους που είναι κοντά στην οικογένεια και χαίρουν της εμπιστοσύνης των γονιών, ή και μέλη της οικογένειας.
- Μάθετε στα παιδιά να μην απομονώνονται. Να είναι πάντα με φίλους για να είναι ασφαλή.
- Διδάξτε τους πώς μπορούν να πάρουν βοήθεια, να σας καλέσουν αν βρίσκονται έξω κτλ.
- Και το σημαντικότερο ότι έχουν την άδεια σας να καταστρατηγήσουν οποιονδήποτε κανόνα προκειμένου να διατηρήσουν την ασφάλειά τους.
Η πρόληψη αφορά όλους και προσαρμόζεται στις ανάγκες και την ηλικία των παιδιών. Η πρόληψη αφορά τα παιδιά με ειδικές ανάγκες και προσαρμόζεται στις ειδικές τους ανάγκες και δυνατότητες.
Σταυρούλα Στυλ. Παπαδονικολάκη
Ψυχολόγος ΜΑ Οικογενειακή Ψυχοθεραπεύτρια
Τηλ. 694 7211 665
Email: info@psyathens.gr
Website: www.psyathens.gr
