Πρόγραμμα ανταλλαγής Erasmus
“Βρισκόμασταν εδώ” ήταν η φράση που έγραψα σε έναν τοίχο της Πράγας την τελευταία μέρα του Εράσμους. Ήταν ο δικός μου τρόπος για να αποχαιρετήσω την όμορφη ζωή που είχα φτιάξει εκεί για 6 μήνες, τους φίλους μου και τις στιγμές που μοιραστήκαμε. Αναμφισβήτητα μία από τις ωραιότερες εμπειρίες που θα μπορούσε να ζήσει ένας νέος είναι η συμμετοχή του στο πρόγραμμα ανταλλαγής, Εράσμους (Erasmus). Πρόκειται για το πιο επιτυχημένο πρόγραμμα ανταλλαγής παγκοσμίως.
Αν και πρωτοδημιουργήθηκε το 1981—το 1986 εγκαθιδρύθηκε και μπήκε σε εφαρμογή το έτος 1987-1988. Οφείλει το όνομά του στον ολλανδό φιλόσοφο Ντισέριους Εράσμους, ταυτόχρονα όμως το όνομα σημαίνει και European Region Action Scheme for Mobility University Students, ERASMUS.
Το πρόγραμμα δίνει την δυνατότητα σε προπτυχιακούς, μεταπτυχιακούς και διδακτορικούς φοιτητές να μετακινηθούν για μία ακαδημαϊκή περίοδο από 6 έως 12 μήνες σε μία από τις 30 χώρες που συμμετέχουν. Το πρόγραμμα εγγυάται πως η περίοδος αυτή θα αναγνωριστεί από το Ίδρυμα της χώρας αποστολής τους μόλις επιστρέψουν. Παρέχει μάλιστα στους συμμετέχοντες και μηνιαία υποτροφία, η οποία κατά μέσο όρο κυμαίνεται στα 272 ευρώ και αυξομειώνεται ανάλογα με την χώρα υποδοχής.
Τον πρώτο κιόλας χρόνο ύπαρξης του προγράμματος μετακινήθηκαν περίπου 3200 φοιτητές ενώ εντυπωσιακό είναι ότι το 2006 συμμετείχαν στο πρόγραμμα 150.000 νέοι, αριθμός που αντιστοιχεί στο 1% του συνόλου των ευρωπαίων φοιτητών. Είναι γεγονός ότι τα τελευταία 20 χρόνια από την δημιουργία του Εράσμους έχουν μετακινηθεί πάνω από 2 εκατομμύρια φοιτητές.
Από το 2007 το Εράσμους υποστηρίζει και το Εράσμους Πλέισμεντ (Erasmus Placement) μέσω του οποίου οι νέοι μπορούν να αναζητήσουν πρακτική άσκηση σε ευρωπαϊκές πόλεις. Από τους συμμετέχοντες στο πρόγραμμα πρακτικής άσκησης στο εξωτερικό πάνω από τους 210.000 δηλαδή πάνω από το 30%, δέχεται πρόταση για δουλειά από τους φορείς που δραστηριοποιήθηκαν. Το 2014 το πρόγραμμα άλλαξε το όνομά του σε Εράσμους + (Erasmus +). Στην «οικογένεια» Εράσμους ανήκει και το πρόγραμμα Εράσμους Μούντους (Erasmus Mundus), το οποίο απευθύνεται σε μη-Ευρωπαίους και έχει στόχο να παγκοσμιοποιήσει τον ευρωπαϊκό τρόπο εκπαίδευσης.
Αν αφήσουμε τα στατιστικά να μιλήσουν θα μας αποκαλύψουν πως μεγαλύτερη συμμετοχή στο πρόγραμμα με 56% έχουν οι γυναίκες, ενώ οι άντρες έρχονται δεύτεροι με ποσοστό 43%. Η γλώσσα που χρησιμοποιείται περισσότερο και επιλέγεται σαν γλώσσα εκπαίδευσης είναι τα αγγλικά και ακολουθούν τα ισπανικά, τα γερμανικά, τα ιταλικά και τέλος τα γαλλικά. Η χώρα με τους περισσότερους “ανταλλάξιμους” φοιτητές είναι η Ισπανία. πράγμα οξύμωρο αν αναλογιστούμε πως το επίπεδο των Ισπανών στην εκμάθηση ξένων γλωσσών και ειδικά Αγγλικών είναι ιδιαίτερα χαμηλό, παρόλα αυτά περίπου 40.000 Ισπανοί επιλέγουν το πρόγραμμα. Μετά την Ισπανία συναντάμε το Ηνωμένο Βασίλειο με 39.000 ανταλλάξιμους, την Γερμανία με 22.000 και την Ιταλία με 11.000. Αναφορικά με την Ελλάδα, κάθε χρόνο αποστέλλονται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες περίπου 1.800 νέοι, με τον αριθμό αυτό να αυξάνεται.
Οι πιο δημοφιλείς προορισμοί για τους εξερχόμενους είναι η Γερμανία, η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ιταλία. Τα πεδία, στα οποία ανήκουν οι φοιτητές που μετακινούνται είναι συνήθως οι κοινωνικές επιστήμες, οι νομικές και οι επιστήμες αναφορικά με τις επιχειρήσεις με ποσοστό 41%. Στην συνέχεια συναντάμε τους φοιτητές από τις ανθρωπιστικές επιστήμες με ποσοστό 22% και στην συνέχεια τους φοιτητές μηχανικής, με ποσοστό 15,6%. Κατ αναλογίαν οι φοιτητές που μετακινούνται για πρακτική είναι συνήθως από τις κοινωνικές επιστήμες και τις οικονομικές με ποσοστό 30,8 %, από τις ανθρωπιστικές με ποσοστό 17,3% και από τις μηχανικές με ποσοστό 17%.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχοντας αντιληφθεί την επιτυχία του προγράμματος επενδύει κάθε χρόνο όλο και περισσότερα γι αυτό. Μονάχα για τα έτη 2013-2017 ο προϋπολογισμός της Ε.Ε για το Εράσμους ήταν 3,1 δισεκατομμύρια. Η αύξηση των χρημάτων από την Ε.Ε για το συγκεκριμένο πρόγραμμα είναι λογική αν σκεφτούμε πως τα τελευταία χρόνια ο αριθμός των ανταλλαξίμων στην Τουρκία και την Κύπρο έχει διπλασιαστεί, σε 12 χώρες υπήρξε αύξηση των συμμετεχόντων από 30% σε 49% ενώ στις υπόλοιπες 11 το 85% δηλώνει συμμετοχή στο πρόγραμμα.
Έχοντας ζήσει προσωπικά την εμπειρία του Εράσμους μπορώ να ομολογήσω πως η επιτυχία του προγράμματος δεν φαίνεται στους αριθμούς αλλά στις αναμνήσεις, στις εμπειρίες, αλλά και στους φίλους που σου αφήνει τελειώνοντας. Δεν είναι μονάχα το γεγονός ότι μέσα από την ζωή σου για ένα διάστημα σε άλλη χώρα ανοίγεις τους ορίζοντές σου, κάνεις εξάσκηση σε μία ξένη γλώσσα και έρχεσαι σε επαφή με το εκπαιδευτικό σύστημα, την κουλτούρα και την καθημερινότητα μίας άλλης πόλης, αλλά και το ότι συναντάς ανθρώπους με τους οποίους μοιράζεσαι στιγμές. Όσο και αν φαίνεται πως μέσα από την απουσία σου για μεγάλο διάστημα χάνεις πράγματα, πολύ γρήγορα θα καταλάβεις πώς περισσότερα είναι αυτά που κερδίζεις, παρά αυτά που θα σου λείψουν.
