Τα πράσινα προϊόντα κερδίζουν έδαφος παγκοσμίως
O πλανήτης στον οποίο ζούμε έχει πεπερασμένους πόρους, τους οποίους αναλώνουμε ταχύτατα, ενώ ορισμένοι, όπως τα ορυκτά καύσιμα, αλλά και χιλιάδες είδη φυτών και ζώων που εξαφανίζονται κάθε χρόνο, δεν αναπληρώνονται ποτέ. Για όλα αυτά είναι σημαντική η ατομική ευθύνη του καθενός, αλλά, φυσικά, η εταιρική και κυβερνητική ευθύνη. Μέχρι πρόσφατα, πολλές εταιρείες ήταν απρόθυμες να συμβάλλουν στο ζήτημα βιωσιμότητας σε ημερήσια διάταξη, καθώς πίστευαν ότι απειλούνταν η βιωσιμότητα και η κερδοφορία τους. Τα τελευταία χρόνια, όμως, αυτή η νοοτροπία σταδιακά έχει αλλάξει, αφού πλέον τα θέματα αειφορίας κερδίζουν έδαφος ως βασικοί πυλώνες της επιτυχίας των επιχειρήσεων, που οφείλουν να λειτουργούν με στόχο να καλύψουν τις ανάγκες των σύγχρονων καταναλωτών, χωρίς όμως να επιβαρύνουν το περιβάλλον και να διακυβεύουν το μέλλον των επόμενων γενεών.
Ιστορική αναδρομή
Η 10ετία του 1990 χαρακτηρίστηκε ως η «δεκαετία της Γης» και άνοιξε τον διάλογο για την αειφορία, τη βιωσιμότητα, την ποιότητα ζωής. Οι επιχειρήσεις άρχισαν να προσαρμόζονται σε μια νέα κατάσταση και το μάρκετινγκ άρχισε σοβαρά να συζητά τα παραπάνω και να ανοίγει το δρόμο σε μια καλύτερη ζωή για την επιχείρηση και τους καταναλωτές. Η Αμερικάνικη Ένωση Μάρκετινγκ (ΑΜΑ) είχε ξεκινήσει τη σχετική συζήτηση ήδη από τις αρχές του 1975. Το πρώτο βασικό κύμα του Green Marketing εκδηλώθηκε στη δεκαετία του 1980, κατά την οποία η Ένωση Μάρκετινγκ (ΑΜΑ) εξέδιδε εκθέσεις Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, τις οποίες παρουσίαζε σε εταιρίες που, εκτός από την επιχειρηματική τους δραστηριότητα, έδειχναν και την ανάλογη ευαισθησία σε θέματα οικολογίας.
Το 1987 η Παγκόσμια Οργάνωση για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη συνέταξε μια πρώτη μελέτη, η οποία περιλάμβανε βασικές αρχές σχετικά με την κοινωνική ευθύνη και την αειφόρο ανάπτυξη. Ακολούθησαν αντίστοιχες μελέτες και από τοπικές αρχές στο Ηνωμένο Βασίλειο και τις Η.Π.Α. Το δεύτερο κύμα εκδηλώθηκε στις αρχές του 21ου αιώνα και μάλιστα με μεγαλύτερη ένταση και σοβαρότητα.
Κράτος, πολίτες κοινωνικές ομάδες και επιχειρήσεις άρχισαν με μεγάλη σοβαρότητα να ανασυντάσσονται και να θέτουν ως προτεραιότητα τη διάσωση του περιβάλλοντος. Με τις τωρινές παγκόσμιες οικονομικές συνθήκες καμία επιχείρηση μικρή ή μεγάλη που δραστηριοποιείται εγχώρια ή στις διεθνείς αγορές δεν μπορεί να αγνοήσει τη σύγχρονη περιβαλλοντική πραγματικότητα.
Εξάλλου, στοιχεία απ’ όλο τον κόσμο δείχνουν ότι οι «πράσινοι» καταναλωτές είναι πλέον πραγματικότητα. Παρατηρείται παγκοσμίως αύξηση στην κατανάλωση οικολογικών προϊόντων τόσο από τους καταναλωτές όσο και από τις επιχειρήσεις κυρίως στις Η.Π.Α., στις Σκανδιναβικές χώρες, όπως και στις χώρες της Βόρειας Ευρώπης, όπου γίνεται συνειδητή επιλογή «πράσινων» προϊόντων.
Είναι εμφανές λοιπόν ότι το «Πράσινο» Μάρκετινγκ είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τη βιωσιμότητα και την αειφόρο ανάπτυξη καθώς συμβάλλει στην Αποτελεσματική Προστασία του Περιβάλλοντος, στη σωστή χρήση των Φυσικών Πόρων και στη διατήρηση υψηλού και σταθερού επιπέδου οικονομικής ανάπτυξης και απασχόλησης. Παρ’ όλα αυτά, είναι γεγονός ότι πλειοψηφία των καταναλωτών πιστεύει ότι οι επιχειρήσεις δεσμεύονται σε περιβαλλοντικές πολιτικές κυρίως για οικονομικά οφέλη, π.χ. αύξηση των πωλήσεων, βελτίωση της εικόνας στην αγορά, διαφοροποίηση από τον ανταγωνισμό κ.λπ.
Επίσης, ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό εμφανίζει δυσπιστία στους περιβαλλοντικούς ισχυρισμούς των επιχειρήσεων, πιστεύοντας ότι οι περισσότεροι ισχυρισμοί για τη φιλικότητα προς το περιβάλλον που δίνονται σε συσκευασίες ή διαφημιστικά μηνύματα, είναι αναληθείς και τείνουν να παραπλανούν παρά να ενημερώνουν τον καταναλωτή.
Από την άλλη, ενώ ένα ποσοστό που ξεπερνά το 80% ισχυρίζεται ότι είναι πολύ σημαντική η πιστοποίηση ενός προϊόντος από ένα φορέα για να πειστεί ότι το προϊόν αυτό είναι όντως φιλικό προς το περιβάλλον, μόλις ένας στους πέντε καταναλωτές εμφανίζεται να γνωρίζει περιβαλλοντικά λογότυπα και πιστοποιήσεις, όπως είναι, για παράδειγμα, πιστοποιήσεις βιολογικής γεωργίας, το λογότυπο ανακυκλώσιμης συσκευασίας, η οικολογική ετικέτα (eco-label), το ανθρακικό αποτύπωμα (carbon footprint) κ.λπ.
Όλες οι επιχειρήσεις θα πρέπει να υιοθετήσουν τις βασικές αρχές της «πράσινης» επιχειρηματικότητας προκειμένου να ενδυναμωθεί η «πράσινη» τάση και να υπάρξουν πιο απτά αποτελέσματα για την προστασία του περιβάλλοντος.
