Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα του δημοφιλέστερου ροφήματος ανά τον πλανήτη. (adsbygoogle = window.adsbygoogle || []).push({}); Υπάρχουν πολλές και αντικρουόμενες απόψεις για …
Πόση καφεΐνη πρέπει να πίνω;
Η καφεΐνη είναι το βασικό συστατικό του καφέ, αλλά δε βρίσκεται μόνο εκεί. Πολλά άλλα ροφήματα αλλά και φάρμακα περιέχουν ποσότητες καφεΐνης που θα πρέπει να συνυπολογίζονται στην καθημερινή μας κατανάλωση. Ωραία, αλλά υπάρχει γενικός, οριζόντιος κανόνας για το πόση καφεΐνη πρέπει να πίνω κάθε μέρα;
Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά:
Ο καφές είναι το πιο δημοφιλές ρόφημα στον κόσμο, μετά το νερό φυσικά!
Η κατανάλωσή του αγγίζει τα 144.800.000 τσάντες των 60kg παγκοσμίως. Ο καφές ορίζεται ως ένα μίγμα πολλών χημικών ουσιών με κύρια την καφεΐνη. Ο παρακάτω χάρτης, που έχουν δημιουργήσει οι Geografikoi, μας δείχνει μια εκτίμηση της ποσότητας καφέ που καταναλώνουν οι Ευρωπαϊοι, σύμφωνα με το International Coffee Organization και στοιχεία του 2016.
Η καφεΐνη, ως ουσία που καταναλώνεται από τον άνθρωπο, μελετάται εδώ και πολλά χρόνια για τις επιδράσεις που παρουσιάζει στην ανθρώπινη υγεία καθώς και για τις ιδανικές ποσότητες κατανάλωσής της με πολλές φορές αντιφατικά αποτελέσματα. Βεβαίως, η καφεΐνη δεν περιέχεται μονάχα στον καφέ αλλά και σε πολλά ροφήματα και φάρμακα, ενώ η συγκέντρωσή της στο αίμα μας επηρεάζεται ακόμα και από φυσικά συμπληρώματα βοτάνων, όπως η εχινάκεια.
Πολλές μελέτες υποστηρίζουν ότι ο καφές προάγει την υγεία, ασκώντας προστατευτική δράση ενάντια νευροεκφυλιστικών νόσων, όπως το Πάρκινσον, ή μεταβολικών παθήσεων όπως ο διαβήτης τύπου 2, ενώ από την άλλη πλευρά, έχει ενοχοποιηθεί για διάφορα προβλήματα υγείας, όπως προβλήματα στο στομάχι και καρδιακές παθήσεις.
Η Ευρωπαϊκή αρχή EFSA έχει αποφανθεί, το 2015, ότι μονοδόσεις καφεΐνης των 200μg δεν εγκυμονούν κινδύνους για την υγεία, ενώ και έως 400mg καθημερινά, σε μη εγκύους ενήλικες, ομοίως δεν εγκυμονούν κινδύνους. Ο Αμερικανικός FDA και η Mayo Clinic ομοίως συμμερίζονται την ίδια δοσολογία, χωρίς κανένας όμως να συστήνει την ανεπιφύλακτη κατανάλωσή της. Αυτό συμβαίνει διότι η καφεΐνη δεν αποτελεί θρεπτικό συστατικό απαραίτητο για την ανθρώπινη θρέψη.
Άρα, πού βρίσκεται η αλήθεια με την καφεΐνη;
Η διατροφογενετική επιστήμη έχει πλέον εντοπίσει τη σημασία του γενετικού υπόβαθρου και στην περίπτωση της καφεΐνης. Συγκεκριμένα γονίδια έχουν συνδεθεί με την κατανάλωση καφεΐνης, που μπορούν να καθορίσουν αν ένα άτομο «αντέχει» 2 ή 3 ή 4 μερίδες καφεΐνης. Το πιο μελετημένο γονίδιο είναι το CYP1A2, το οποίο φέρει πολυμορφισμούς (SNP) που καθορίζουν το πόσο γρήγορα και αποτελεσματικά μπορεί το σώμα μας να παράγει το κατάλληλο ένζυμο P450, το οποίο εμπλέκεται στον μεταβολισμό και απομάκρυνση της καφεΐνης.
Αυτό σημαίνει ότι κάποιος μπορεί να έχει δύο αντίγραφα της αργής εκδοχής του ενζύμου, γεγονός που σημαίνει ότι δεν μπορεί να διασπάσει την καφεΐνη γρήγορα, με αποτέλεσμα η καφεΐνη να μένει στο αίμα και στην κυκλοφορία του περισσότερο. Αυτά τα άτομα, που έχουν δηλαδή αργό μεταβολισμό της καφεΐνης, τείνουν να έχουν αυξημένο κίνδυνο καρδιακής νόσου όταν πίνουν πάνω από 2 φλιτζάνια καφέ ημερησίως.
Αντίστοιχα συμβαίνουν και με τους αθλητές και αθλούμενους που καταναλώνουν καφεΐνη πριν από κάποια προπόνηση ή αγώνα προκειμένου να αυξηθεί η επίδοσή τους. Ομοίως, το αν η επίδοση αυξάνεται και μετά από πόση ποσότητα καφεΐνης καθορίζεται γενετικά. Γίνεται κατανοητό λοιπόν ότι η γνώση για το πώς το δικό μας σώμα ανταποκρίνεται στην καφεΐνη είναι ζωτικής σημασίας προκειμένου να διαμορφώσουμε εξατομικευμένες συστάσεις.
Πόση καφεΐνη πρέπει να λαμβάνω;
Η απάντηση σε αυτή την ερώτηση δε μπορεί να είναι οριζόντια και η ίδια για όλο τον κόσμο. Οι εξατομικευμένες συστάσεις πριν δημιουργηθούν θα λάβουν υπόψη τη γενετική προδιάθεση και άλλα κλινικά και γενετικά δεδομένα για το κάθε σώμα. Για παράδειγμα, η καφεΐνη μπορεί να αποτελέσει ανασταλτικό παράγοντα για την απορρόφηση του ασβεστίου και/ή της βιταμίνης D σε κάποια άτομα, οπότε και αυτό το δεδομένο θα πρέπει να συνεκτιμάται στις στοχευμένες, εξατομικευμένες συστάσεις.
Πηγή: Βαλεντίνη Κωνσταντινίδου στο dnanutricoach.gr
