Πώς συνδέεται ο Πικάσο με δύο αντιπολεμικά τραγούδια των Metallica;

Ο πόλεμος γεννάει αποτροπιασμό και ντροπή για το ανθρώπινο είδος, μα γεννάει και αριστουργήματα Τέχνης που ζουν διαχρονικά για να μας κρούουν τον κώδωνα κινδύνου « Μην επαναλάβετε τα αίσχη, άνθρωποι!». Δυστυχώς δεν φαίνεται να ακούμε…

Οι τέχνες είναι ένας εναλλακτικός τρόπος παρουσίασης των εκάστοτε γεγονότων και έκφρασης σκέψεων και συναισθημάτων γι’αυτά. Ιστορικά ανάμεσα στα πιο σημαντικά γεγονότα είναι κι οι πόλεμοι. Έτσι, ο Πικάσο ζωγράφισε τον βομβαρδισμό της Γκερνίκα και οι Metallica έγραψαν δύο αρκετά δυνατά μέταλ τραγούδια, το καθένα με το δικό του αντιπολεμικό μήνυμα.

Ο πόλεμος μέσα από τις τέχνες

Από τη μία είναι ο πόλεμος. Οι πόλεμοι, οι μάχες. Σώμα με σώμα παλιότερα και σήμερα με άρματα, τανκς και πυραύλους. Και στρατιώτες με όπλα στα χέρια που σημαδεύουν. Τι; Θύματα. Μπορεί να φταίνε, μπορεί και όχι. Δεν μιλώ για τους στρατιώτες μα γι’ αυτούς που σημαδεύονται. Είτε τραβηχτεί η σκανδάλη, είτε όχι. Είτε σωματικά, είτε ψυχικά.

Από την άλλη είναι ο πολιτισμός. Κι ο πολιτισμός εκφράζεται με τις τέχνες, συνήθως. Μαζί με τους πολέμους είναι κι αυτές που μένουν στο τέλος της ιστορίας. Αρχιτεκτονική, ζωγραφική, λογοτεχνία, μουσική. Και είναι φορές που έρχονται κοντά πόλεμος και τέχνες. Μάχονται τι θα επικρατήσει: Η λογική του καλλιτέχνη ή η (νοσηρή) φαντασία του πολέμου;

Ο βομβαρδισμός της Γκερνίκα κι ο Πικάσο

Θυμάστε την Γκερνίκα, το διασημότερο ίσως έργο του Πικάσο; Απεικονίζει τον βομβαρδισμό της πόλης και τις συνέπειες αυτού. Κρίθηκε και κατακρίθηκε από το σύνολο σχεδόν του καλλιτεχνικού και πολιτικού χώρου. Ήταν ένα πίνακας ασύνδετων ανθρώπινων μελών που θα μπορούσε να είχε ζωγραφίσει κι ένας τετράχρονος, είπαν. Και μια μέρα, ένας αξιωματούχος της Γκεστάπο ρώτησε τον Πικάσο «εσείς το κάνατε αυτό;» και ο Πικάσο αποκρίθηκε «όχι. Εσείς». Και προς απάντηση των αρνητικών κριτικών ο ίδιος είχε πει: «Πώς μπορεί να είναι καλαίσθητος ένας πίνακας που απεικονίζει τον πόλεμο;».

Οι συνέπειες των πολέμων και οι Metallica με δυο τραγούδια

Και ποιος ροκάς δεν έχει ακούσει το «One» των Metallica; Ποιος δεν έχει ανατριχιάσει με το συγκλονιστικό βίντεο που συνόδευε το τραγούδι; Οι στίχοι μιλούν για έναν στρατιώτη που έχασε χέρια, πόδια, όραση, ακοή κι απλά αναπνέει στο νοσοκομείο. Και παρακαλάει τον θεό να του κόψει την ανάσα. Το τραγούδι αν και ξεκινάει κάπως ήρεμα εξελίσσεται σε ένα αρκετά έντονο και γρήγορο δείγμα της μέταλ μουσικής, γράφτηκε το 1988 και είναι εμπνευσμένο από την ταινία «Ο Τζόνι πήρε το όπλο του». Άσχημο ακούγεται και φαίνεται, ε;

Και ήρθαν οι ίδιοι Metallica είκοσι χρόνια αργότερα να μας υπενθυμίσουν. Τι; Με ένα νέο τραγούδι κι ένα νέο βίντεο που δείχνουν κάτι όχι και τόσο νέο. Μάλλον διαχρονικό. Τον πόλεμο και τις συνέπειες στην ψυχολογία των ανθρώπων. «The day that never comes» το 2008. Και πάλι ξεκινάει κάπως μελωδικά και καταλήγει στο ίσως πιο γρήγορο κομμάτι της μπάντας. Και στο βίντεο Αμερικανοί στρατιώτες να σημαδεύουν ένα νέο ζευγάρι μέσα στο αυτοκίνητο τους στην χώρα του πολέμου. Και καθώς ο οδηγός κάνει να βγάλει την ζώνη, ο στρατιώτης ιδρώνει. Αρκεί ένα κλικ της σκανδάλης. Κι εδώ δεν είναι και πολύ όμορφη η κατάσταση.

Δύο πολύ δυνατά μέταλ κομμάτια για τον πόλεμο και τις συνέπειες του. Σωματικές και ψυχολογικές. Και η μέταλ δεν αρέσει σε πολλούς. Ούτε ο πόλεμος θέλω να πιστεύω. Όμως και τα δύο υπάρχουν. Τέχνες, πολιτισμός, πόλεμοι παντός είδους. Άραγε θα τελειώσει ποτέ αυτή ιστορία ή θα συνεχίζει να γράφεται από καλλιτέχνες και στρατιώτες;

Συντάκτης: Νίκος Σέρβος,

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.