Τι πίστευε ο κορυφαίος αρχαίος Κινέζος φιλόσοφος Κομφούκιος για την ευτυχία; Ποιες αξίες ζωής πρέπει να έχουμε και πως πρέπει …
Πώς μπορούμε να γίνουμε ευτυχισμένοι σύμφωνα με τον Αριστοτέλη
Τι πίστευε ο κορυφαίος αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος Αριστοτέλης για την έννοια της ευτυχίας; Υπάρχει συνταγή ευτυχίας; Σε αυτό το άρθρο θα δούμε τι απαντά για αυτό το ενδιαφέρον ζήτημα ο σπουδαίος αυτός φιλόσοφος.
Για τον Αριστοτέλη η ευτυχία μπορεί να υπάρξει στο «εδώ και τώρα» .Όχι σε κάποια επομένη ζωή ή στη μετά θάνατο ζωή, στην οποία δεν πίστευε κιόλας. Η ευτυχία θα πρέπει να είναι ο αυτοσκοπός της ζωής των ανθρώπων και μπορούμε να γίνουμε ευτυχισμένοι, εάν έχουμε ενάρετη συμπεριφορά.
Προτού αναφέρουμε λεπτομέρειες για αυτή του θέση, ας δούμε λίγα στοιχεία για τη ζωή του.
Σύντομη βιογραφία του
Ο Αριστοτέλης γεννήθηκε το 384 π.Χ στα Στάγειρα της Χαλκιδικής .Υπήρξε μαθητής του Πλάτωνα και δάσκαλος του Μέγα Αλέξανδρου. Τα έργα του αναφέρονται σε πολλές επιστήμες, όπως τη βιολογία, την ηθική, την μεταφυσική, το θέατρο, την τέχνη, τη ζωολογία, την πολιτική κ.α .Πέθανε στη Χαλκίδα το 322 π.Χ σε ηλικία 63 ετών.
Αναμφίβολα η επίδρασή του στους μεταγενέστερους φιλοσόφους ήταν τεράστια. Σε αυτό το άρθρο όμως θα εστιάσουμε συγκεκριμένα στο τι πίστευε για την ευτυχία ή – όπως την αποκαλούσαν τότε – για την ευδαιμονία.
Η ευτυχία δεν βρίσκεται ούτε στις ηδονές ούτε στα πλούτη.
Και πράγματι δεν φαίνεται να είναι ευτυχισμένοι όλοι όσοι είναι πλούσιοι. Πολλοί πλούσιοι άνθρωποι άλλωστε δηλώνουν δυστυχισμένοι ή μη ικανοποιημένοι από τη ζωή τους.
Ο Αριστοτέλης δεν απέρριπτε τις σαρκικές ηδονές, αλλά υποστήριζε ότι πρέπει να υπάρχουν και αυτές στη ζωή μας, αλλά με μέτρο.
Η Λογική μας διακρίνει από τα υπόλοιπα ζώα
Οι άνθρωποι έχουν τη δυνατότητα να σκεφτούν σε αντίθεση με τα ζώα. Τα τελευταία λειτουργούν μόνο με βάση το ένστικτό τους και ενδιαφέρονται αποκλειστικά για την αναπαραγωγή τους και για την ικανοποίηση των φυσικών αναγκών τους.
Ο άνθρωπος όμως διαθέτει και Λογική. Δηλαδή μπορεί να δρα και να συμπεριφέρεται συνειδητά. Και εφόσον έχουμε αυτή τη δυνατότητα, πρέπει κάθε φορά να σκεφτόμαστε πριν ενεργήσουμε.
Η σχέση της Αρετής με την ευδαιμονία
Πέρα από τη Λογική πρέπει να ενεργούμε και με βάση την Αρετή. Με άλλα λόγια, πρέπει να έχουμε ενάρετη συμπεριφορά. Να αποφεύγουμε δηλαδή τις ακραίες συμπεριφορές. Για παράδειγμα, δεν πρέπει να είμαστε ούτε δειλοί, ούτε ριψοκίνδυνοι. Πρέπει να είμαστε ανδρείοι και γενναίοι.
Το ίδιο και με το χρήμα. Δεν πρέπει να είμαστε ούτε τσιγκούνηδες, ούτε σπάταλοι, αλλά γενναιόδωροι. Η χρυσή τομή για τον φιλόσοφο είναι η μεσότητα. Και επιλέγοντάς τη, μπορούμε να είμαστε ενάρετοι. Για να είμαστε ευτυχισμένοι από την άλλη, θα πρέπει να είμαστε ενάρετοι. Φυσικά σε αυτό παίζει ρόλο και η τύχη, αλλά αυτή δεν μπορούμε να την ελέγξουμε. Το μόνο που μπορούμε να ελέγξουμε – σε σημαντικό βαθμό- είναι η συμπεριφορά μας.
Το δύσκολο για τον άνθρωπο είναι να ανακαλύψει την ισορροπία ανάμεσα στα δυο άκρα, ούτως ώστε να προσαρμόζει ανάλογα τη συμπεριφορά του. Από ένα σημείο και έπειτα βέβαια, εάν συνηθίσουμε να συμπεριφερόμαστε ενάρετα, θα μας βγαίνει να το κάνουμε σχεδόν αντανακλαστικά. Γιατί όλα στη ζωή είναι συνήθεια.
______________________
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Πώς μπορούμε να είμαστε ευτυχισμένοι σύμφωνα με τον Κομφούκιο
______________________
Πως μπορούμε να είμαστε ευδαίμονες
Έτσι η ευδαιμονία λοιπόν βρίσκεται πάντοτε στην επιλογή της «μέσης οδού» μεταξύ δύο ακραίων προοπτικών, της υπερβολής και της έλλειψης. Συγκεκριμένα την ευδαιμονία την ορίζει ως εξής: «Η ευδαιμονία είναι μια ευχάριστη ψυχική κατάσταση που προκύπτει από τη δραστηριότητα της ψυχής, εφόσον αυτή η δραστηριότητα είναι σύμφωνη με την τέλεια αρετή».
Η ευδαιμονία επομένως συνιστά μια δραστηριότητα, την οποία ορίζει το ανώτερο μέρος της ψυχής μας, απορρέοντας από μία ενέργεια σύμφωνα με τις προσταγές της Λογικής. Και τότε μπορούμε να είμαστε ευδαίμονες.
Συμπερασματικά
Για τον Αριστοτέλη η ευτυχία δεν είναι μια κατάσταση. Ευτυχία είναι το να συμπεριφερόμαστε ενάρετα χρησιμοποιώντας κατάλληλα τη σκέψη μας.
