Πώς η σύγχρονη τεχνολογία μεταβάλλει την προσωπικότητά σας;
Μήπως βρίσκετε τους «φίλους» σας στο Facebook πιο ενδιαφέροντες από τους πραγματικούς; Μήπως κάποιες στιγμές θα θέλατε να πατήσετε το κουμπί της γρήγορης κίνησης και ανακαλύπτετε ότι η καθημερινότητα -δυστυχώς- δεν διαθέτει τέτοιο πράγμα; Μήπως στην εποχή του γρήγορου internet δεν έχετε υπομονή με τα “αργοκίνητα” παιδιά σας; Αν ναι, η σύγχρονη τεχνολογία μεταβάλλει την προσωπικότητά σας. Ειδικοί πιστεύουν ότι η εκτενής χρήση του internet, της κινητής τεχνολογίας και άλλων τηλεφωνικών μέσων κάνουν τον άνθρωπο ανυπόμονο, παρορμητικό, ξεχασιάρη και αφόρητο ναρκισσιστή.
“Η ζωή μας στον πραγματικό κόσμο μοιάζει με αυτήν σε ένα cartoon”, εξηγεί ο δρ Ελίας Αμπατζαούντ, διευθυντής της Κλινικής Ελέγχου Παρορμητικών Διαταραχών στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ. “Πληρώνουμε το τίμημα της εικονικής ζωής”.
Το Διαδίκτυο προκαλεί εξάρτηση
Σε μελέτη η οποία δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Cyberpsychology, Behavior and Social Networking, Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης υπέβαλαν 173 φοιτητές κολεγίου σε διάφορες εξετάσεις με τις οποίες υπολογιζόταν ο κίνδυνος προβληματικής συμπεριφοράς στο internet και εθισμού στον τζόγο. Το 5% των φοιτητών έδειξε σημάδια πιθανού εθισμού, αλλά το διπλάσιο ποσοστό (το 10% των φοιτητών) διέτρεχε σοβαρό κίνδυνο να αναπτύξει εθισμό από το Διαδίκτυο. “Η εκτενής χρήση των διαφόρων τεχνολογικών μέσων παρενέβαινε στην καθημερινότητα των φοιτητών. Ωστόσο θα ήταν υπερβολή να μιλήσουμε για εθισμό”, υποστηρίζει η κλινική ψυχολόγος Νίκι Ντόουλινκ, η οπόια συντόνισε την έρευνα. “Θα ήταν προτιμότερο να μιλήσουμε για εξάρτηση”.
Τεστάρερε την εξάρτησή σας
Η αλήθεια είναι ότι περνάμε όλο και περισσότερες ώρες συνδεδεμένοι με τις διάφορες συσκευές. Πολλές μελέτες υποδεικνύνουν ότι η υπερβολική εξάρτησή μας από τα κινητά τηλέφωνα και το Διαδίκτυο μοιάζει με τον εθισμό από ουσίες. Ιστοσελίδες όπως το netaddiction.com προσφέρουν στους επισκέπτες τεστ για να αξιοπήσουν κατά πόσον η τεχνολογία είναι το “ναρκωτικό” τους. Αν “παραμελείτε την οικιακή εργασία για να βρίσκετε ώρα για το Διαδίκτυο, αν ελέγχετε υπερβολλικά συχνά το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, αν μένετε άυπνος προκειμένου να συνδεθείτε στο internet αργά τη νύχτα”, τότε η τεχνολογία -όσο και αν δεν θέλετε να το πιστέψετε- επιδρά αρνητικά στη ζωή σας.
Η τεχνολογία μεταβάλλει τον πυρήνα της ύπαρξής μας;
Οι ειδικοί ανησυχούν για την εξάρτησή μας από την τεχνολογία επειδή η ενασχόληση με αυτήν αφαιρεί χρόνο από την οικογένεια και τους φίλους που έχουμε στον πραγματικό κόσμο. Ωστόσο, οι ψυχολόγοι βλέπουν και μια διαφορετική πτυχή και συνέπεια των διαδικτυακών μας επαφών. Πιστεύουν ότι η αμεσότητα του Διαδικτύου, η αποτελεσματικότητα του iPhone και η ανωνυμία των cartoons μεταβάλλουν τον πυρήνα της ύπαρξής μας. Ακριβώς αυτό το θέμα πραγματεύεται ο Δρ. Αμπατζαούντ στο βιβλίο του “Virtually You, The Internet and the Fracturing of the Self”.
Ανάμεσα στα ζητήματα είναι και το κατά πόσον το Ιντερνετ και το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο μας αποτρέπουν από το να χαλαρώσουμε και να αφήσουμε το παρελθόν να ταφεί, να μείνει για πάντα πίσω μας.
Κρατώντας άχρηστες αναμνήσεις μένουμε δεμένοι στο παρελθόν
Ο δρ Αμπατζαούντ ανησυχεί μήπως η τεράστια “αποθήκη” δεδομένων που διαθέτουμε σήμερα μας εξαναγκάζει να διατηρήσουμε παλιές και άχρηστες αναμνήσεις εις βάρος της δημιουργίας νέων εμπειριών. “Σήμερα «σώζουμε τα πάντα», εξηγεί, από το εντελώς ανοήτο email που στείλαμε μετά από κάποιο γεύμα εργασίας μέχρι μια οργισμένη διαδικτυακή ανταλλαγή ηλεκτρονικών επιστολών με τον ή την σύζηγο. «Εάν δεν μπορείτε να ξεχάσετε τα ασήμαντα του παρελθόντος επειδή ακριβώς τα έχεις μπροστά σου και μπορείς να τα επαναφέρεις στη μνήμη με το πάτημα ενός κουμπιού, τι σημβαίνει άραγε στην ικανότητα δημιουργίας νέων αναμνήσεων και διατήρησης όσων πραγματικά αξίζουν;» διερωτάται ο δρ Αμπατζαούντ.
Τα sms προκαλούν κατάθλιψη
Εθισμένοι στα sms είναι οι περισσότεροι από τους σημερινούς έφηβους, αναφέρει μελέτη του Melbourne University, η οποία τονίζει ότι οι νέοι άνθρωποι κινδυνεύουν από διάφορες ψυχικές νόσους. Σύμφωνα με τους ερευνητές, το υπερβολικό στρές, η κατάθλιψη και η χαμηλή αυτοεκτίμηση είναι τρία από τα πιο κοινά συμπτώματα των εθισμένων με τα κινητά τηλέφωνα. Την ίδια ώρα η καθηγήτρια Τζένι Κάρολ, η οποία ηγήθηκε της έρευνας, δεν παρέλειψε να αναφέρει ότι πολύ συχνά οι έφηβοι παρουσιάζουν και σωματικά προβλήματα, όπως σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα.
Πώς μπορούμε να απελευθερωθούμε;
Η αλήθεια είναι ότι όσο περισσότερο εισβάλει στη ζωή μας η τεχνολογία, τόσο πιο δύσκολη είναι η εξεύρεση εναλλακτικών τρόπων χρήσης της. Με ποιο τρόπο θα μπορούσαμε να απελευθερωθούμε από την τοξική σχέση μας από τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές; Κάποιοι ειδικοί απλώς προτείνουν τη μείωση των ωρών που περνάει καθημερινά κάθε χρήστης στο Διαδίκτυο. Αρκεί -υποστηρίζουν – να θέσουμε κάποια όρια στον εαυτό μας, στο πόσο συχνά ελέγχουμε το ταχυδρομείο μας, ενω καλό θα ήταν κατά καιρούς να “ξεχνάμε” επίτηδες το κινητό τηλέφωνο στο σπίτι.
Ίντερνετ και διατροφικές διαταραχές-ομοιότητες και διαφορές
Η δρ Κίμπερλι Γιάνγκ, καθηγήτρια στο πανεπιστήμιο Σεντ Μποναβέντουαρ της Νέας Υόρκης, επισημαίνει ότι η εξάρτηση από το Ιντερνετ είναι περίπου σαν μια διαταραχή της διατροφής, όπως η νευρική ανορεξία και η βουλιμία.
Η δρ Γιάνγκ έχει πραγματοποιήσει μελέτες για την εθιστική φύση του Διαδικτύου και πιστεύει ότι καθώς η τεχνολογία, όπως και το φαγητό, αποτελούν ένα σημαντικό κομμάτι της καθημερινότητάς μας, όσοι έχουν εθιστεί σε αυτήν δεν είναι δυνατό να την παρατήσουν με τη μία. Γι’ αυτό τον λόγο θα πρέπει να μάθουν να την χρησιμοποιούν με φειδώ και έλεγχο. Ένα σημαντικό βήμα που θα μπορούσαν να κάνουν είναι να υποβληθούν σε ψυχοθεραπεία έτσι ώστε να ανακαλύψουν τους λόγους που το Διαδίκτυο γίνεται γι’ αυτούς μια δίοδος διαφυγής από την πραγματικότητα και την καθημερινότητά τους.
Η ξαφνική αποχή προκαλεί πανικό
Το Διεθνές Κέντρο για τα Μέσα του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ ζήτησε από 200 φοιτητές να μην χρησιμοποιήσουν τα διάφορα ηλεκτρονικά μέσα που διέθεταν για μια ολόκληρη μέρα. Οι φοιτητές παραδέχτηκαν ότι η ξαφνική και απόλυτη αποχή από τη σύγχρονη τεχνολογία ήταν δύσκολη στην εφαρμογή, αλλά τελικά δυσχέραινε και τις επαφές τους με τον έξω κόσμο.
“Η αποστολή μηνυμάτων στο κινητό και στο Διαδίκτυο και η ηλεκτρονική επαφή με τους φίλους μου με ανακουφίζει από το άγχος και τις στενοχώριες της καθημερινότητας αμέσως”, δήλωσε ένα φοιτητής.
“Όταν έχασα αυτές τις μικρές πολυτέλειες, έστω και μια μέρα, ένιωσα πολύ πιο μόνος και απομονωμένος. Αν και φοιτώ σε ένα πανεπιστήμιο με χιλιάδες φοιτητές, το αίσθημα ότι δεν μπορούσα να επικοινωνήσω με κανέναν ηλεκτρονικά ήταν πραγματικά ανυπόφορο”.
