Η διαμόρφωση και η διαπαιδαγώγηση του χαρακτήρα ενός παιδιού είναι αρκετά σοβαρή και δύσκολη υπόθεση. Κυρίως επειδή δεν υπάρχουν συγκεκριμένα …
Πώς οι γονείς επηρεάζουν την επίδοση των παιδιών στο σχολείο
Η συμμετοχή των γονιών στη σχολική επίδοση του παιδιού είναι καθοριστική. Ο καθοδηγητικός ρόλος και οι ποιοτικές συζητήσεις με το παιδί μπορεί να έχουν θετικά αποτελέσματα.
Να διαβάζει μόνο του ή όχι;
Ένα είναι σίγουρο: το παιδί μας πρέπει να μάθει να οργανώνει το χρόνο του και να ολοκληρώνει το διάβασμα και τις εργασίες, που μπορεί να καταφέρει, μόνο του χωρίς καμία βοήθεια, από την πρώτη δημοτικού κιόλας. Αυτό, τουλάχιστον, προτείνουν οι ειδικοί. Ο γονιός οφείλει να είναι κοντά, προκειμένου να ελέγξει το τελικό αποτέλεσμα της προσπάθειάς του, να βοηθήσει στην διόρθωση κάποιων λαθών και να καθοδηγήσει για την αποφυγή τους στο μέλλον.
Συνεπώς εμείς οι γονείς πρέπει να είμαστε δίπλα τους για να κάνουμε ουσιαστικά έναν τελικό έλεγχο σε ότι έχει ολοκληρώσει το παιδί και όχι να διαβάζουμε κάθε μέρα σαν να πηγαίνουμε εμείς σχολείο.
Συμμετοχή στα πρώτα σχολικά βήματα του παιδιού
Μια πρόσφατη έρευνα του ΟΟΣΑ, μέσω του διεθνούς προγράμματος αξιολόγησης μαθητών του οργανισμού PISA, ανέδειξε την αξία της συμμετοχής μας στη μελέτη του παιδιού.
15χρονοι μαθητές που διάβαζαν με τους γονείς του στην πρώτη τάξη του δημοτικού εμφανίζουν καλύτερες επιδόσεις σε σχέση με τους μαθητές που είχαν λίγη ή καθόλου βοήθεια από τους γονείς του στο ξεκίνημα του σχολείου. Το αποτέλεσμα ήταν ίδιο ανεξάρτητα από το οικονομικό επίπεδο ή το κοινωνικό υπόβαθρο της οικογένειας.
Γενικότερα, οι γονείς που δήλωσαν ότι διάβαζαν με τα παιδιά τους τουλάχιστον μία ή δύο φορές την εβδομάδα- οι 15χρονοι αυτοί μαθητές σήμερα εμφάνισαν πολύ καλύτερες επιδόσεις στην έρευνα σε σχέση με τους μαθητές των οποίων οι γονείς δήλωσαν ότι διάβαζαν μία ή δύο φορές την εβδομάδα ή καθόλου με τα παιδιά τους.
Οι λόγοι που οι γονείς συνήθως δεν είναι δίπλα στα πρώτα σχολικά βήματα των παιδιών τους είναι είτε επειδή δεν έχουν τη δυνατότητα λόγω των επαγγελματικών τους υποχρεώσεων, είτε επειδή εκτιμούν ότι δεν έχουν το κατάλληλο υπόβαθρο γνώσεων για να βοηθήσουν τα παιδιά τους. Αυτό που ισχυρίζονται οι ειδικοί είναι ότι δε χρειάζεται επιστημονική επάρκεια ή απεριόριστος χρόνος για να βοηθήσει το παιδί του. Αυτό που χρειάζεται είναι γνήσιο ενδιαφέρον, καταλήγουν.
Η αξία των συζητήσεων με το παιδί
Ένα σημαντικό συμπέρασμα που προκύπτει από την έρευνα για τους γονείς είναι πως ποτέ δεν είναι αργά για να ασχοληθούν με τα παιδιά τους. Για παράδειγμα, οι 15χρονοι μαθητές που συζητούν με τους γονείς τους πολιτικά ή κοινωνικά θέματα τακτικά, εμφανίζουν καλύτερες επιδόσεις από τους συνομηλίκους τους που δεν έχουν την ίδια τύχη.
Με τις καλές επιδόσεις των μαθητών συνδέονται, επίσης, οι συζητήσεις με τους γονείς τους για βιβλία, κινηματογράφο ή ακόμη και για τηλεοπτικά προγράμματα, οι συζητήσεις με περιεχόμενο «πως τα πάνε στο σχολείο», ακόμη και η συγκέντρωση της οικογένειας γύρω από το τραπέζι την ώρα του φαγητού.
Τι μπορεί να προκαλέσει πρόβλημα;
Η συμμετοχή μας στο διάβασμα του παιδιού μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα όταν δεν βοηθάμε αλλά στην ουσία «καπελώνουμε» το παιδί μας. Δηλαδή, όταν με τον τρόπο μας απαλλάσσουμε το παιδί από τις ευθύνες του, μειώνουμε την αυτοπεποίθηση και την αυτοεκτίμησή του, με αποτέλεσμα να λειτουργούμε αρνητικά στο να ωριμάσει, αλλά και στις επιδόσεις του στο σχολείο. Όταν επεμβαίνουμε με λάθος τρόπο, το παιδί δυσκολεύεται να ανταπεξέλθει μόνο του στις υποχρεώσεις του.
Ειδικές περιπτώσεις
Τα περισσότερα παιδιά μπορούν με εμάς δίπλα τους να μάθουν να ολοκληρώνουν μόνα τους τη μελέτη που έχουν, να διαβάζουν και να οργανώνουν το πρόγραμμά τους. Υπάρχουν όμως πάντα και κάποιες εξαιρέσεις. Τα παιδιά με δυσκολίες στο λόγο χρειάζονται σίγουρα μια επιπλέον υποστήριξη.
Σε ένα πρώτο επίπεδο, την στήριξη αυτή μπορεί να την προσφέρει ο γονέας με την καθοδήγηση του δασκάλου της τάξης. Εάν αυτή δεν επαρκεί, τότε είναι σκόπιμο να γίνει αξιολόγηση των δυσκολιών από ειδικούς οι οποίοι θα δώσουν σχετικές οδηγίες σε γονείς και δασκάλους.
Διαμορφώστε το κατάλληλο κλίμα
Οι συνθήκες του διαβάσματος παίζουν σημαντικό ρόλο σε όλα τα παιδιά. Φροντίστε τα υλικά που αφορούν το σχολείο και τη μελέτη να βρίσκονται τακτοποιημένα σε ορισμένο σημείο του σπιτιού ώστε το παιδί να γνωρίζει πάντα που να τα βρίσκει. Ζητήστε από το παιδί να διαβάζει σε συγκεκριμένο μέρος, με σωστό φωτισμό, κατάλληλο ύψος καθίσματος και τραπεζιού, όπου θα έχει όσο το δυνατόν λιγότερα άσχετα αντικείμενα μπροστά του και θα διαθέτει χώρο, για να απλώσει τα βιβλία του. Φροντίστε την ώρα της μελέτης να υπάρχει ησυχία και προσπαθήστε να μην κινούνται άνθρωποι τριγύρω από το παιδί. Επίσης, κρατήστε τη φωνή σας ήρεμη και σταθερή.
