Περιοδοντίτιδα: Αίτια, συμπτώματα, διάγνωση και αντιμετώπιση

Η περιοδοντίτιδα είναι νόσος που προσβάλλει τους στηρικτικούς ιστούς των δοντιών, συνιστώντας την κύρια αιτία απώλειάς τους στους ενηλίκους. Αποτελεί εξέλιξη της ουλίτιδας και, αν δεν αναχαιτιστεί έγκαιρα, οδηγεί σε μη αναστρέψιμες βλάβες. Γι’ αυτό είναι επιβεβλημένη η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπισή της.

Τι είναι η περιοδοντίτιδα

Η περιοδοντίτιδα είναι φλεγμονώδης νόσος και αποτελεί πάντα εξέλιξη της ουλιτίδας. Στην περίπτωση αυτή όμως δεν πάσχουν μόνο τα ούλα του ασθενούς αλλά όλοι οι περιοδοντικοί ιστοί, που περιβάλλουν, περιδένουν και στηρίζουν τα δόντια μέσα στο φατνίο τους. Οι ιστοί αυτοί, εκτός από τα ούλα, είναι τα οστά των γνάθων, η οστεΐνη της ρίζας των δοντιών και το περιρρίζιο.

Στην περιοδοντική νόσο τα μικρόβια εισχωρούν βαθιά κάτω από τα ούλα, φθάνοντας να μολύνουν με την τοξικότητά τους ακόμη και το οστό κάτω από τα δόντια. Το οστό που μολύνεται καταστρέφεται, με συνέπεια την αποκόλληση των δοντιών από τα ούλα και τη δημιουργία θυλάκων. Μέσα σε αυτούς τα μικρόβια πολλαπλασιάζονται επεκτείνοντας την καταστροφή του οστού γύρω από τα δόντια, τα οποία πέφτουν όταν χαθεί όλη η οστική στήριξή τους.

Η σημαντική διαφορά μεταξύ ουλίτιδας και περιοδοντίτιδας έγκειται στο ότι στην τελευταία υπάρχει μόνιμη οστική απώλεια, που, αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα ή αφεθεί να υποτροπιάσει, οδηγεί σε περαιτέρω καταστροφή οστού και, τελικά, σε απώλεια των δοντιών.

Αίτια

Η περιοδοντίτιδα εμφανίζεται συνήθως σε ασθενείς με κακή στοματική υγιεινή, που είτε δε βουρτσίζουν σωστά και τακτικά τα δόντια τους, είτε δεν επισκέπτονται συστηματικά τον οδοντίατρο για τον τυπικό καθαρισμό των δοντιών τους από την οδοντική πλάκα. Η χρόνια αθεράπευτη ουλίτιδα, που προκαλείται από τη μη αφαίρεση της συσσωρευμένης βακτηριακής πλάκας, αυξάνει σημαντικά τις πιθανότητες εμφάνισης περιοδοντίτιδας.

Σε κάποιες περιπτώσεις η περιοδοντίτιδα μπορεί να οφείλεται σε άλλα νοσήματα ή σε φαρμακευτική αγωγή. Κάποιες ασθένειες, όπως ο διαβήτης, μπορούν να επηρεάσουν το ανοσοποιητικό σύστημα οδηγώντας σε απώλεια της ελαστικότητας των ούλων. Ορισμένα φάρμακα έχουν ως ανεπιθύμητη ενέργεια την ξηροστομία, καθώς προκαλούν μείωση της παραγωγής σιέλου, το οποίο προστατεύει τα ούλα και τα δόντια απομακρύνοντας τα επιβλαβή βακτήρια από την επιφάνειά τους.

Παράγοντες κινδύνου

• Κάπνισμα
• Κακή διατροφή
• Αυξημένα επίπεδα άγχους
• Μειωμένη ανταπόκριση του ανοσοποιητικού συστήματος
• Τρίξιμο των δοντιών (βρουξισμός)
• Ορθοδοντικές ανωμαλίες
• Εγκυμοσύνη
• Εμμηνόπαυση και ορμονικές διαταραχές
• Μέλος της οικογένειας με περιοδοντικό πρόβλημα: Τα μικρόβια που ενδημούν μέσα σε μια στοματική κοιλότητα εύκολα μεταφέρονται στα μέλη της ίδιας οικογένειας.

Στο 30% του πληθυσμού θεωρείται ότι υπάρχει γενετική προδιάθεση για την εκδήλωση περιοδοντίτιδας.

Συμπτώματα

• Κόκκινα ή πρησμένα ούλα που ματώνουν: Κατά το τακτικό βούρτσισμα τα ούλα δεν πρέπει να ματώνουν. Το σύμπτωμα αυτό ενδέχεται να μην εμφανίζεται σε προχωρημένα στάδια, μολονότι η καταστροφή του οστού βρίσκεται σε εξέλιξη, διότι η φλεγμονή έχει μετατοπιστεί σε βαθύτερα σημεία.
• Χαλαρά ούλα που έχουν υποχωρήσει αφήνοντας ακάλυπτο και εκτεθειμένο μέρος της ρίζας του δοντιού.
• Έντονη κινητικότητα και μετατόπιση των δοντιών με συνέπεια τη δημιουργία αισθητικών προβλημάτων και προβλημάτων σύγκλισης, μάσησης και ομιλίας.
• Επίμονη κακοσμία του στόματος: Οφείλεται στη φλεγμονή των περιοδοντικών ιστών και προδίδει κακή περιοδοντική υγεία.

Διάγνωση

Η εμφάνιση ενός ή περισσοτέρων από τα προαναφερθέντα συμπτώματα σε συνύπαρξη με παράγοντες κινδύνου καθιστά επιβεβλημένη την άμεση εξέταση από οδοντίατρο, ο οποίος, καταρχάς, θα αφαιρέσει την οδοντική πλάκα. Σε περίπτωση που διαπιστώσει την ύπαρξη περιοδοντικού προβλήματος, θα προβεί σε πιο ενδελεχή εξέταση μέσω και μιας πανοραμικής ακτινογραφίας, που θα καταδείξει τη συνολική κατάσταση της υγείας του περιοδοντίου. Ανάλογα με τη σοβαρότητα και την έκταση των βλαβών, ο οδοντίατρος θα προτείνει την κατάλληλη θεραπευτική αντιμετώπιση του προβλήματος.

Προσοχή: Μην αμελήσετε να επισκεφθείτε άμεσα τον οδοντίατρό σας για να εκτιμήσει την κατάσταση. Μην περιφρονήσετε τα συμπτώματα, αναβάλλοντας την επίσκεψη για αργότερα. Η περιοδοντίτιδα εξελίσσεται ραγδαία προκαλώντας μη αναστρέψιμες βλάβες και το πιο πιθανό είναι ότι, όταν πια τα συμπτώματα γίνουν εμφανή ή ενοχλητικά, η νόσος θα έχει ήδη προχωρήσει αρκετά. Η όποια καθυστέρηση στην αντιμετώπιση του προβλήματος μπορεί να είναι μοιραία για τα δόντια σας και, όταν τελικά επισκεφθείτε τον οδοντίατρο, να είναι πια αργά: Κάποια δόντια θα χαθούν από μόνα τους λόγω απώλειας της στήριξης και κάποια θα πρέπει να εξαχθούν για να αντιμετωπιστεί η μόλυνση. 

Περιοδοντική θεραπεία

Δυστυχώς, η περιοδοντίτιδα δεν θεραπεύεται. Οι βλάβες που προκαλεί είναι μη αναστρέψιμες, ωστόσο είναι δυνατή η αναχαίτισή της με χειρουργικές τεχνικές και η συντηρητική αντιμετώπισή της. Αυτό σημαίνει ότι ο ασθενής θα πρέπει μετά τη θεραπεία του να ελέγχεται τακτικά από τον οδοντίατρο, να φροντίζει με ιδιαίτερη επιμέλεια τη στοματική υγεία του και να βρίσκεται σε επιφυλακή μαζί με τον γιατρό του για τυχόν έξαρση ή υποτροπή της νόσου. Καλό είναι ο ασθενής να αναζητήσει τις συμβουλές και την καθοδήγηση ενός περιοδοντολόγου, οδοντίατρου ειδικευμένου σε αυτήν τη νόσο.

Ιδανικά η θεραπεία πρέπει να ξεκινάει από τα πρώτα συμπτώματα ουλίτιδας, η μη αντιμετώπιση της οποίας οδηγεί σε βάθος χρόνου στην περιοδοντική νόσο. Σε ό,τι αφορά την περιοδοντίτιδα, η αντιμετώπιση του προβλήματος στο αρχικό στάδιο προοιωνίζεται καλύτερη εξέλιξη: Όσο πιο έγκαιρα παρέμβει ο ειδικός περιοδοντολόγος τόσο λιγότερη θα είναι η τελική ζημιά και τόσο καλύτερα τα αποτελέσματα της θεραπείας.

Σε αρχικό στάδιο η θεραπεία αποβλέπει στο σταμάτημα της αιμορραγίας των ούλων. Σε πιο προχωρημένες καταστάσεις επιδιώκεται η εξάλειψη των περιοδοντικών θυλάκων, ώστε να καθαριστεί η περιοχή από τα τοξικά μικρόβια και να αναχαιτιστεί η περαιτέρω καταστροφή του οστού.

Η περιοδοντική θεραπεία προσαρμόζεται στη βαρύτητα και την έκταση του προβλήματος. Πραγματοποιείται με συσκευές υπερήχων, εργαλεία απόξεσης και λέιζερ, και συμπληρώνεται με τις ενδεδειγμένες για κάθε περίπτωση χειρουργικές τεχνικές. Επειδή η διαδικασία είναι αρκετά επώδυνη, εφαρμόζεται τοπική αναισθησία τόσο κατά τη διάρκεια της θεραπείας όσο και κατά τη φάση της επούλωσης και αποθεραπείας. Επικουρικά και κατά περίπτωση, μπορεί να συστήνεται λήψη αντιβίωσης.

Η διάρκεια της περιοδοντικής θεραπείας μπορεί να κυμαίνεται από 2-3 εβδομάδες έως και 4-6 μήνες. Ο ασθενής παρακολουθεί ένα σχετικά στενό πρόγραμμα θεραπευτικών συνεδριών, το οποίο όμως δύναται να τροποποιείται ανάλογα με τις υποχρεώσεις του χωρίς να υστερεί σε αποτελεσματικότητα.

Συντάκτης: Flowmagazine,

Influence:

Ο στόχος του flowmagazine.gr είναι να προβάλλει τις θετικές ιδέες, δράσεις και πληροφορίες από την Ελλάδα και τον κόσμο…