Οι περισσότεροι από εσάς που επιλέξατε να διαβάσετε αυτό το άρθρο πιθανόν να φλερτάρετε με την ιδέα να εγκαταλείψετε τη …
Πανηγύρια: η ζωή μαζί με τους άλλους
Πώς το παραδοσιακό «πανηγύρι» καταφέρνει πάντα να μας υπενθυμίζει πως υπάρχει και η ζωή μαζί με τους άλλους;
Σε κάθε γωνιά της χώρας μας, από τα ορεινά χωριά και βοσκοτόπια, μέχρι και σε κάθε νησί του Αιγαίου Αρχιπελάγους, ακόμη και στο πιο μικρό, γίνονται πανηγύρια προς τιμήν ενός αγίου, που άλλοτε είναι ο προστάτης του νησιού, άλλοτε ο προστάτης των χωριών και οικισμών και άλλοτε προστάτης των οικογενειών.
Τα πανηγύρια διοργανώνονται στην κεντρική εκκλησία του χωριού, σε ενοριακές εκκλησιές ή σε ξωκλήσια. Καθένα σε συγκεκριμένη ημερομηνία, την ημέρα που γιορτάζει ο άγιος, για να δοξάσουν τ’ όνομά του και να τιμήσουν τη μνήμη του. Είναι η ζωντανή απόδειξη των ευχαριστιών των ανθρώπων για τη θεία χάρη, αλλά κι ένα σπουδαίο κομμάτι του ελληνικού πολιτισμού, καθώς περιλαμβάνουν τόσες αρχετυπικές δράσεις και τελετουργίες, που θα ήταν λάθος να τα δούμε απλώς ως γιορτή ή ξεφάντωμα.
Διφυή, με το θρησκευτικό και το κοσμικό επίπεδο τελετουργιών, τα πανηγύρια συναντώνται με παρόμοια δομή, αλλά και με σημαντικές διαφοροποιήσεις. Το γλέντι, η χαρά και η συμμετοχή υπάρχουν παντού. Κάθε πανηγύρι, όμως, έχει την ταυτότητά του, που σχετίζεται με το περιβάλλον, τις γεύσεις, τα τραγούδια, το χορό, τα ήθη και τα έθιμα – ή, αλλιώς, με τους ανθρώπους και τον πολιτισμό του τόπου τους.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: 10 λόγοι για τους οποίους αξίζει να ζεις σε χωριό
Τα πανηγύρια και το αίσθημα του «ανήκειν»
Για τους ντόπιους, τα πανηγύρια είναι ένας τρόπος να μοιραστούν χρόνο και εμπειρίες με τους συγχωριανούς τους. Για τους επαρχιώτες και τους νησιώτες που έχουν μετακινηθεί στα αστικά κέντρα, εκτός από τη χαρά που αισθάνονται να συναντήσουν τα συγγενικά τους πρόσωπα, είναι κι ένα μέσο για να ξαναζήσουν στιγμές μακριά απ’ την πόλη, γεμάτες αγάπη και αλληλεγγύη. Για τους επισκέπτες, πάλι, οι γιορτές και τα γλέντια μπορούν να αποτελέσουν αξέχαστες εμπειρίες, που θα πάρουν μαζί τους επιστρέφοντας στη βάση τους.
Οι ατέλειωτες ώρες εθελοντικής εργασίας για την προετοιμασία του φαγητού και για τις διάφορες τελετουργίες, η ομαδική δουλειά με κέφι και μεράκι χωρίς κάποια υλική ανταμοιβή, το γενναιόδωρο δόσιμο χωρίς υστεροβουλία, το κλίμα χαράς και γλεντιού, γεννούν αυτό το μοναδικό αίσθημα, ότι ανήκεις σε μια μεγάλη παρέα. Αυτοί οι θύλακες κοινοτικής ζωής, έρχονται κι επιβεβαιώνουν και τον πιο δύσπιστο ότι κάπου εκεί έξω υπάρχει ελπίδα. Μια απάντηση στις σύγχρονες «εικονικές» κοινωνικές συναναστροφές.
Μπαίνοντας στην τρίτη δεκαετία του 21ου αιώνα, σε μια περίοδο που κόλαση και παράδεισος εναλλάσσονται διαρκώς, ίσως είναι μια ευκαιρία να δούμε τη ζωή μας από την αρχή και να κοιτάξουμε κατάματα μια Ελλάδα που στο περιθώριο της κοινωνικής της νοοτροπίας, ξεχειλίζει από αξιοπρέπεια, λεβεντιά και φιλότιμο και που παρά την ηθική της σήψη και τη βαθιά της πίκρα, είναι συμφιλιωμένη με τη ζωή και τον τόπο της.
