Κάθε κτίριο έχει το δικό του ενεργειακό και περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Η βιοκλιματική αρχιτεκτονική επιχειρεί να φέρει σε αρμονία το κτίριο …
Ουρανοξύστες στην Ελλάδα, πότε;
Τα κτίρια διαμορφώνουν το αστικό τοπίο και επηρεάζουν τον τρόπο ζωής. Σε κάποιες χώρες οι ουρανοξύστες δίνουν δυναμικό παρόν, στην Ελλάδα όμως είναι μια απρόσιτη πραγματικότητα. Πότε θα έρθει η ώρα τους και στη χώρα μας;
Η οικοδομική παράδοση
Η ελληνική οικοδομική κουλτούρα έχει χαρακτηριστεί από τα χαμηλά σπίτια και τα αντίστοιχα ειδικά κτίρια (π.χ. ναούς) από την αρχαιότητα, μέχρι και τη νεότερη εποχή. Πιθανώς η δυνατότητα πρόσβασης στο θαλάσσιο μέτωπο ήταν αιτία για να μην αποζητήσουν οι κάτοικοι πιο συνεπτυγμένες μορφές συγκατοίκησης, παρ΄όλο που η αστυφιλία ήταν και είναι πολύ πιο έντονη, συγκριτικά με άλλα κράτη. Οι μεταφορές προϊόντων και οι αστικές δραστηριότητες δεν απαίτησαν πολύ ψηλά κτίρια για βιοποριστικούς λόγους. Υπήρξε μια προσέγγιση ήπιων τόνων και αρμονικής συναρμογής με το φυσικό τοπίο, η οποία θριάμβευσε στα χωριά, στα νησιά και σε αστικές συνοικίες, όπως η Πλάκα.
Οι πολεοδομικοί κανονισμοί
Οι κανονισμοί που προδιαγράφουν τους πολεοδομικούς και αρχιτεκτονικούς κανόνες, όπως το μέγιστο ύψος κτιρίου, είναι αυστηροί και με σχετικά μικρές αποκλίσεις από περιοχή σε περιοχή. Η θέα ήταν πάντα θέμα ταμπού για κατασκευαστές και αγοραστές. Κανείς δε θα τολμούσε να παραβιάσει μια παγιωμένη οικοδομική τακτική επιτρέποντας τα πολύ ψηλά κτίρια. Επιπλέον, η άναρχη δόμηση, η έλλειψη μακρόπνοου πολεοδομικού σχεδιασμού, που να αφουγκράζεται τις τρέχουσες και μελλοντικές οικιστικές ανάγκες, η σταθερότητα του πληθυσμού και η χωριάτικη νοοτροπία που μεταδόθηκε από τους νέους αστούς, καθυστέρησαν την όποια νομοθετική πρωτοβουλία για την αύξηση των μέγιστων υψών κτιρίων. Παράλληλα, η τουριστική ανάπτυξη δεν άφησε περιθώρια για τολμηρές μεταβολές στις τεχνικές προδιαγραφές, που για κάποιους θα απειλούσαν τον γραφικό και ελκυστικό χαρακτήρα της ελληνικής επικράτειας.
Τα μνημεία
Η απόλυτη κυριαρχία της αρχαίας ελληνικής ιστορίας στην εθνική μας ταυτότητα και η προσπάθεια αναγνώρισης της αξίας των αρχαίων μνημείων ήταν παράγοντες που δημιούργησαν ένα μικρό δέος, το οποίο ήταν αρκετό ώστε να χαράξει στους σύγχρονους μηχανικούς και αρχιτέκτονες μια απαγορευτική διάθεση για τα πολύ ψηλά κτίρι, τα οποία θα έρχονταν σε αντίθεση με τα χαμηλού ύψους μνημεία. Όλοι γνωρίζουμε ότι η Ακρόπολη ήταν βασικός λόγος για το ότι δεν προχώρησαν οι μελέτες και οι κανονισμοί για ψηλότερα κτίρια στην Αττική, με ελάχιστες διφορούμενες περιπτώσεις, οι οποίες κρίθηκαν αυθαίρετες σε μεγάλο βαθμό.
Η ανάγκη εξεύρεσης χώρων
Η χώρα μας δε διαθέτει αχανείς εκτάσεις και η συγκέντρωση όλο και περισσότερων ανθρώπων σε αστικά κέντρα δε φαίνεται να έχει θορυβήσει τους ιθύνοντες. Ειδικά τα τελευταία χρόνια, οι ψηφιακές-διαδικτυακές υπηρεσίες έχουν εκμηδενίσει τις αποστάσεις και τις τοπικές διαφορές βοηθώντας έτσι σε πολλά, αλλά φέρνοντας παράλληλα και υπερβολική εξομοίωση. Οι ουρανοξύστες είναι μια ιδιαίτερη κατασκευή που σε ένα οικόπεδο μπορούν να έχουν έως και τριψήφιο αριθμό ορόφων σχηματίζοντας μια ολόκληρη πολιτεία σε ένα και μόνο οικοδομικό τετράγωνο. Δημιουργούν οικονομίες κλίμακας και δίνουν νέα δύναμη στην πόλη. Φυσικά, η πόλη αναγκάζεται να προσαρμοστεί, και αυτό δεν είναι εύκολο για τις δικές μας πόλεις με τους μικρούς δρόμους και τα ανύπαρκτα πεζοδρόμια.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ο οριζόντιος ουρανοξύστης της Κίνας… κατασκευαστικό επίτευγμα!
Η υδροκέφαλη Αθήνα
Η πρωτεύουσα συγκεντρώνει σχεδόν το 50% του ελληνικού πληθυσμού και περιβαλλοντικά θα ήταν προτιμότερο να αυξάνεται καθ’ύψος, απ’ό,τι κατά μήκος και κατά πλάτος. Τα περιαστικά βουνά και δάση έχουν απογυμνωθεί και τα σπίτια έχουν κάνει παντού την παρουσία τους. Η ανθρώπινη δραστηριότητα οπουδήποτε και οποτεδήποτε είναι επιτρεπτή και οι εθνικοί δρυμοί ούτε φυλάσσονται, ούτε φράζονται. Θα ήταν χρήσιμο για την Αθήνα να αυξηθεί σε πρώτη φάση το μέγιστο ύψος κτιρίου φέροντας πολλές νέες επενδύσεις και ανακουφίζοντας την κουρασμένη κτηματαγορά. Οι ουρανοξύστες σε κάποιες περιοχές όπως τα προάστια θα ήταν μια μεγάλη πρόοδος, με υποδομές που θα έπρεπε όμως να γίνουν, ούτως ώστε να διαφυλαχθεί η ποιότητα ζωής. Γι’αυτό, ουσιαστικά, το ίδιο το κράτος θα έπρεπε να επενδύσει σε μια τέτοια θεσμική αλλαγή που θα ερχόταν με το πλήρωμα του χρόνου και εφόσον δημιουργούνταν οι σωστές τεχνικά, νομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά προϋποθέσεις.
Ιδέες για το μέλλον
Ο εξοστρακισμός των πολύ ψηλών κτιρίων από τις μελλοντικές εξελίξεις θα ήταν μια λανθασμένη απόφαση με ιστορικές συνέπειες. Η οικολογική ευαισθησία απαιτεί πολλές ελεύθερες εκτάσεις και το σταμάτημα της μεγέθυνσης των πόλεων. Οι ουρανοξύστες θα έδιναν νέα πνοή και θα ανάγκαζαν τους αρμοδίους και όλα τα κοινωνικά στρώματα να εκτιμήσουν την αστική εξέλιξη και να εγκρίνουν τα αναγκαία έργα προκειμένου οι πόλεις να είναι φιλόξενες, ανθρώπινες και να μην καταλαμβάνουν πολλή επιφάνεια. Ακόμη και ο υπόγειος χώρος είναι μια ορατή λύση για το μέλλον. Υπόγεια κτίρια ή αλλιώς κτίρια με πολλούς υπόγειους ορόφους είναι μια θεμιτή μεταβολή, η οποία θα έσωζε από την κατάχρηση, που γίνεται μέχρι και σήμερα από τις πόλεις, και έχει ως αποτέλεσμα να ρυπαίνεται αισθητικά και πολιτιστικά η αγνή ύπαιθρος και ο ιστορικός τόπος μας χωρίς κανέναν φραγμό . Μένει να δούμε αν θα υπάρξει μελλοντικά μια πιο απελευθερωμένη και πιο πολύπλευρη ανάλυση, ώστε να έρθουν οι ουρανοξύστες στο ελληνικό γίγνεσθαι.
