Για όλους μας η σοκολάτα είναι η πιο γλυκιά «αμαρτία» στην προσπάθειά μας να διατηρήσουμε το βάρος μας στα σωστά …
Όσα χρειάζεται να ξέρουμε για τη σοκολάτα!
Δύσκολα αντιστέκεται κανείς στη σοκολάτα. Πόσο καλά όμως τη γνωρίζουμε; Μήπως είναι πιο ωφέλιμη από όσο νομίζουμε;
Ποιος δεν αγαπάει τη σοκολάτα και κάθε λαχταριστή λιχουδιά που προέρχεται από αυτήν; Είτε στη στερεή μορφή της είτε ως ρόφημα, μας έχει συντροφέψει σε όμορφες αλλά και δύσκολες στιγμές, σε βροχερά απογεύματα, γιορτές και, γενικότερα, σε κάθε στιγμή της ζωής μας. Ταυτόχρονα γνωρίζουμε πως η συχνή κατανάλωση σοκολάτας ίσως έχει δυσάρεστα αποτελέσματα στην υγεία μας, όπως παχυσαρκία, χαλασμένα δόντια κ.λπ. Από την άλλη πλευρά, το πολύτιμο αυτό σνακ είναι μία πλούσια πηγή αντιοξειδωτικών και άλλων θρεπτικών για τον οργανισμό μας συστατικών.
Πώς πρέπει να συμπεριφερθούμε, λοιπόν, κάθε φορά που αναζητάμε την πολύ ιδιαίτερη γεύση της και ποιο είδος της να επιλέξουμε; Ας ρίξουμε μία αναλυτική ματιά στον κόσμο της αγαπημένης μας σοκολάτας.
Προέλευση
Η σοκολάτα προέρχεται από τους καρπούς του δέντρου Theobroma cacao (Ελληνικά: τροφή των θεών), γνωστού ως κακαόδεντρου. Τα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι η σοκολάτα περιέχει αρκετά σημαντικά συστατικά, όπως υδατάνθρακες, απαραίτητα αμινοξέα, μέταλλα και ιχνοστοιχεία, αλλά και κάποια συστατικά των οποίων την κατανάλωση πρέπει να προσέχουμε, όπως τα κορεσμένα λιπαρά και τη χοληστερόλη. Τα κυριότερα είδη σοκολάτας είναι: η μαύρη σοκολάτα, η σοκολάτα γάλακτος και η λευκή σοκολάτα.
Μαύρη σοκολάτα
Τα 100 γραμμάρια μαύρης σοκολάτας, δηλαδή περίπου μια μεσαία σοκολάτα του εμπορίου, μας δίνουν περίπου 543 θερμίδες. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ανάλογα με την περιεκτικότητα σε κακάο διαφοροποιούνται ελαφρώς και οι θερμίδες από σοκολάτα σε σοκολάτα. Περιέχει επίσης υδατάνθρακες και απλά σάκχαρα αλλά και απαραίτητα αμινοξέα όπως η τυροσίνη, η οποία σχετίζεται και με την καλύτερη διάθεση που μπορεί να έχουμε μετά την κατανάλωση λίγης σοκολάτας. Αν προσθέσουμε και ουσίες όπως η θεοβρωμίνη και η φαινυλαιθυλαμίνη, που επιδρούν θετικά στο νευρικό σύστημα, εξηγείται εν μέρει γιατί η σοκολάτα μπορεί σε πολλούς να προκαλεί εξάρτηση. Επίσης, η μαύρη σοκολάτα περιέχει λιπαρά, στην πλειονότητά τους “κακά” – κορεσμένα και λιγότερα μονοακόρεστα — καθώς επίσης και μέταλλα, όπως το κάλιο και λιγότερο ασβέστιο. Σημαντικό της πλεονέκτημα είναι ότι δεν έχει πολλή χοληστερίνη, μόλις 8 mg ανά 100 γρ. Επιπλέον. περιέχει καφεΐνη, περίπου όσο ένα φλιτζανάκι ελληνικού καφέ.
Ωστόσο, το πιο σημαντικό είναι ότι η μαύρη σοκολάτα αποτελεί σήμερα αντικείμενο έντονου επιστημονικού ενδιαφέροντος, λόγω της περιεκτικότητάς της σε αντιοξειδωτικές ουσίες, κυρίως πολυφαινόλες, οι οποίες βρίσκονται και στο πράσινο τσάι, το κόκκινο κρασί κ.ά., με θετικότατες επιδράσεις στην υγεία του οργανισμού.
Σοκολάτα γάλακτος
Η βασική διαφοροποίηση της σοκολάτας γάλακτος από τη μαύρη σοκολάτα είναι ότι περιέχει λιγότερο κακάο, το οποίο έχει αντικατασταθεί με γάλα. Αυτό δεν διαφοροποιεί ιδιαίτερα τις θερμίδες που περιέχει. Παρ’ ότι οι περισσότεροι θεωρούν ότι η μαύρη σοκολάτα είναι καλύτερη για δίαιτα, θερμιδικά διαφέρουν μόλις κατά περίπου 10 – 30 θερμίδες. Η βασική τους διαφορά είναι ότι η σοκολάτα γάλακτος έχει τριπλάσια χοληστερίνη σε σχέση με τη μαύρη, αλλά και 3 – 4 φορές περισσότερο ασβέστιο, λιγότερη καφεΐνη και θεοβρωμίνη, ουσίες που δρουν στο κεντρικό νευρικό σύστημα, αλλά και λιγότερα αντιοξειδωτικά. Με βάση τη σύστασή της, θα λέγαμε ότι είναι καλύτερη για τα παιδιά και τους εφήβους, για νεαρότερες δηλαδή ηλικίες, λόγω του ασβεστίου και της χαμηλής καφεΐνης της. Όταν, όμως, μιλάμε για ενηλίκους και άτομα τρίτης ηλικίας, θα συστήναμε τη μαύρη σοκολάτα λόγω των αντιοξειδωτικών της αλλά και λόγω της χαμηλότερης περιεκτικότητας σε “κακά” λιπαρά και χοληστερίνη.
Λευκή σοκολάτα
Σε αντίθεση με τις άλλες δύο κατηγορίες, η λευκή σοκολάτα φτιάχνεται από το βούτυρο του κακάο και για αυτό έχει λίγο περισσότερες θερμίδες, χειρότερης ποιότητας λιπαρά και λίγο περισσότερη χοληστερίνη και από τη γάλακτος. Εμπεριέχει επίσης αρκετά απαραίτητα αμινοξέα, μέταλλα και ιχνοστοιχεία και απολύτως ικανοποιητικό ποσοστό ασβεστίου. Η λευκή σοκολάτα δεν έχει καθόλου καφεΐνη και θεοβρωμίνη, γι’ αυτό δεν έχει ιδιαίτερη διεγερτική και εξαρτησιογόνο δράση. Πολύ καλή επιλογή για έγκυες και θηλάζουσες, λόγω έλλειψης καφεΐνης.
Άλλα είδη σοκολάτας
Ανάλογα με τους συνδυασμούς που μπορεί να γίνουν, κυκλοφορούν στο εμπόριο και άλλα είδη σοκολάτας, όπως σοκολάτα με ξηρούς καρπούς ή με κόκκους ρυζιού, σοκολάτα με φρούτα (π.χ. σταφίδες), κ.ά. Αυτό που θα πρέπει να σημειωθεί είναι ότι συνήθως δεν έχουν μεγάλες διαφορές όσον αφορά τις θερμίδες που περιέχουν. Ίσως λιγάκι οι σοκολάτες με ξηρούς καρπούς να ανεβάζουν τις θερμίδες, αλλά ανεβάζουν και την ποιότητα της σοκολάτας, λόγω της περιεκτικότητάς τους σε συστατικά όπως καλά λιπαρά και υψηλής βιολογικής αξίας πρωτεΐνες.
Γενικότερα, θα λέγαμε ότι για μεγάλο χρονικό διάστημα η σοκολάτα θεωρούνταν μια από τις κύριες αιτίες για πρόκληση βλαβών στα δόντια και την εκδήλωση ακμής στο πρόσωπο. Οι έρευνες δεν καταδεικνύουν κάποιο από τα συστατικά της σοκολάτας υπεύθυνο για πρόκλησης ακμής, ενώ για την πρόκληση τερηδόνας και άλλων οδοντικών βλαβών η περιεκτικότητα σε απλά σάκχαρα μπορεί να δικαιολογήσει κάτι τέτοιο. Επίσης, η παχυσαρκία είναι μια ακόμα πάθηση για την οποία οι περισσότεροι θεωρούν τη σοκολάτα υπεύθυνη και είναι αυτή η συγκεκριμένη άποψη που συγκρατεί και, θα λέγαμε, στερεί την απόλαυση της γλυκιάς γεύσης μιας πλάκας σοκολάτας από ένα μεγάλο αριθμό ανθρώπων. Είναι αλήθεια πως η σοκολάτα, εκτός από μια τροφή πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, είναι και προϊόν με μεγάλο ενεργειακό περιεχόμενο. Ωστόσο, αυτό που ισχύει είναι ότι δεν υπάρχουν κακά τρόφιμα αλλά κακή διατροφή. Η υπερβολή είναι που βλάπτει πάντα. Ο καθένας από εμάς, ακόμα και όσοι βρίσκονται σε δίαιτα απώλειας βάρους, μπορούν να εντάξουν ένα μικρό κομμάτι σοκολάτας στο καθημερινό τους υγιεινό πρόγραμμα ή, αν προτιμούν, μια μικρή συσκευασία σοκολάτας ως το εβδομαδιαίο γλυκό τους.
Απολαύστε τη σοκολάτα με μέτρο και να θυμάστε πως η υπερβολή οδηγεί στο να γευόμαστε την… πικρή πλευρά του χαρακτήρα της.