Ορθοφωνία: ένα βασικό εφόδιο για πολλά επαγγέλματα και βοήθημα για όλους! ΜΕΡΟΣ Α

Συντάκτης: Ελένη Γκιάτα

Η ορθοφωνία είναι το μάθημα το οποίο πραγματεύεται την “τέχνη” της σωστής άρθρωσης σε όλα τα είδη προφορικής επικοινωνίας. Μήπως τελικά αφορά πιο πολλούς ανθρώπους απ’ όσο νομίζαμε;

Η σωστή άρθρωση απαιτείται σε πολλά επαγγέλματα

Σε πολλά επαγγέλματα, η ορθοφωνία είναι πολύ βοηθητική, αν όχι απαραίτητη, καθώς η καλή άρθρωση αποτελεί χρήσιμο εργαλείο ώστε η προφορική επικοινωνία να γίνει πιο εύκολη, αποτελεσματική και ευχάριστη. Ειδικά σε όσα επαγγέλματα χρησιμοποιείται δημόσια ο προφορικός λόγος, είναι καθοριστικής σημασίας η σωστή, καθαρή και αβίαστη άρθρωση. 

Η φωνητική και η ορθοφωνία δεν είναι εφόδια μόνο για τα σχετικά με το θέαμα ή το ευρύ κοινό επαγγέλματα, αλλά και για όποιον επιθυμεί να βελτιώσει την ομιλία του και τη συνολική του εικόνα, είναι επίσης πολύ βοηθητικά, σύμφωνα με τη Ζέτα Τσουκαλά, δασκάλα φωνητικής. 

Ο μεγάλος ρήτορας Δημοσθένης και η ορθοφωνία κατά τα αρχαία χρόνια 

Ο Δημοσθένης ήταν ο μεγαλύτερος ρήτορας της αρχαιότητας. ‘Ήταν γνωστή η δυσκολία του να προφέρει καθαρά τα γράμματα «ρ» και «λ», γι’ αυτό δεν έβγαζε λόγους σε κοινό, δημοσίως. Η μεγάλη θέληση του όμως, πότε να ανεβαίνει στο Λυκαβηττό και πότε να κατεβαίνει στο Φάληρο, τον βοήθησε μετά από μεγάλη προσπάθεια και εξάσκηση στους λόγους  του να προσπεράσει τις δυσκολίες στην άρθρωση. Τελικά, κατάφερε όχι μόνο να ξεπεράσει το πρόβλημα άρθρωσής του, αλλά και να μιλήσει μπροστά σε κοινό, από το βήμα της Εκκλησίας του Δήμου, με τεράστια επιτυχία. Η μεγάλη απήχηση του στο κοινό, δικαίωσε την υπομονή και την προσπάθεια του.


Δείτε ακόμα: Η ρητορική στην Αρχαία Ρώμη


«Μην κουνήσεις τη φλόγα του κεριού»

Είναι χαρακτηριστικό ότι οι δάσκαλοι ορθοφωνίας, τα παλιότερα χρόνια δίδασκαν τη σωστή άρθρωση, προτρέποντας τους μαθητές τους να διαβάζουν ένα κείμενο, ενώ μπροστά στο στόμα τους είχαν τη φλόγα ενός κεριού.   Οι δάσκαλοι, προκειμένου να παρέχουν την κατάλληλη εξάσκηση στους μαθητές τους, είχαν θέσει ως κανόνα κατά τη διάρκεια ανάγνωσης των κειμένων, να μην κουνήσουν την φλόγα. 

Στόχος των δασκάλων ήταν να κατανοήσουν οι μαθητές πως η ένταση που έβαζαν κατά την εκπνοή, στην διάρκεια εκφοράς ενός συμφώνου έπρεπε να παραμένει ίδια και για το φωνήεν που θα ακολουθούσε, αφού δεν θα υπήρχε ο χρόνος να το «μαζέψουν».

Γιατί είναι σημαντική η διδασκαλία της ορθοφωνίας

Είναι αρκετά συχνό φαινόμενο, ακόμη και επαγγελματίες, μετά από πολύωρες πρόβες και performances, να κουράζουν  το λαιμό τους.  Δεν είναι λίγες οι φορές που αντιμετωπίζουν μάλιστα και πρόβλημα με τις φωνητικές τους χορδές, ως αποτέλεσμα να προσβάλλονται από φαρυγγίτιδα. Πιθανοί παράγοντες που μπορεί να οδηγούν σ’ αυτό είναι ίσως η κακή χρήση της φωνής ή η υπερκόπωση μετά από συνεχή χρήση της φωνής.

Η εκπαίδευση της φωνής προϋποθέτει  χρόνο και υπομονή

Γνωρίζουμε τις δυνατότητες, τα δυνατά σημεία της φωνής μας και τις αδυναμίες της.  Στην προσπάθεια βελτίωσης της φωνής μας, πέφτουμε και σε αστοχίες ή λάθη, νομίζοντας λανθασμένα ότι από το μηδέν μπορούμε να τη «μεταμορφώσουμε». Με τον καιρό, με επιμονή και υπομονή, η φωνή «εξασκείται» και βελτιώνεται και φυσικά με την κατάλληλη καθοδήγηση από έναν έμπειρο επαγγελματία.

Σε ποια επαγγέλματα είναι απαραίτητη η ορθοφωνία

Τραγουδιστές- μουσικοί

Οι τραγουδιστές μαθαίνουν τον τρόπο να τραγουδάνε με την χρήση φωνηέντων, αλλά όχι και να προφέρουν σωστά τα φωνήεντα. Δηλαδή όταν μιλά κάποιος και συναντά δυσκολία, αναφορικά με την σωστή προφορά μιας λέξης, όταν θα τραγουδήσει θα δυσκολευτεί περισσότερο. Οι δύο παραπάνω τρόποι έχουν ένα κοινό: την άρθρωση. 

Οι τραγουδιστές και μουσικοί είναι σημαντικό να έχουν διδαχθεί όχι μόνο ορθοφωνία αλλά και φωνητική. Η ορθολογική διαχείριση της εκπνοής είναι άμεσα συνδεδεμένη με την καλή άρθρωση, αβίαστα, καθώς αποδεικνύεται μια από τις βασικότερες  προϋποθέσεις για να τραγουδήσει κάποιος σωστά.  Ο έλεγχος της εκπνοής, προκειμένου να ακουστούν καθαρά τα σύμφωνα, προϋποθέτει τις σωστές κινήσεις του “στόματος” (και τη γλώσσα και το σαγόνι) για το κάθε σύμφωνο, αλλά και την γρήγορη θέση που θα λάβει για το επόμενο φωνήεν ή σύμφωνο. 


Δείτε ακόμα: Η συμμετοχή σε παιδική ή εφηβική χορωδία


Όταν κάποιος είναι ανεκπαίδευτος ή ερασιτέχνης, τότε το στόμα του είναι «οκνηρό», με αποτέλεσμα να μην προλαβαίνει να κάνει τις απαιτούμενες αναπνοές και ασκήσεις- για τη σωστή άρθρωση- έτσι, δεν μπορεί να ακουστεί καθαρά. Μια καλή φωνή, σίγουρα με τον χρόνο θα προσελκύσει όλο και περισσότερο κοινό. Ο κόσμος που σπεύδει να απολαύσει το πρόγραμμα ενός τραγουδιστή ή ενός συγκροτήματος, εφόσον ξοδεύει χρόνο  και χρήματα του σε αυτό, έχει στόχο να περάσει όμορφα, να ακούσει ποιοτική μουσική και να διασκεδάσει με την παρέα του.

Πηγή 1, πηγή 2, πηγή 3

Συντάκτης: Ελένη Γκιάτα,

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.