Δωρητές Οργάνων, ευεργέτες ζωής

Ημερομηνία: 14/01/2011

Διαβάζουμε παντού για τη χρησιμότητα της δωρεάς οργάνων και πως πρόκειται για δώρο ζωής. Ξέρουμε όμως πραγματικά περί τίνος πρόκειται; Πόσο εύκολα θα μπορούσε κάποιος από εμάς να γίνει δωρητής οργάνων;

Αρχικά τα όργανα τα οποία μπορούν να μεταμοσχευτούν είναι οι νεφροί, η καρδιά, το ήπαρ, οι πνεύμονες, το πάγκρεας και τμήμα του λεπτού εντέρου. Οι δωρητές μπορεί να είναι εν ζωή ή και όχι. Είναι δύσκολο να κατανοήσουμε πως γίνεται να μεταμοσχευθούν όργανα μετά το θάνατο του δότη. Εάν όμως οι λειτουργίες ορισμένων οργάνων διατηρούνται με τεχνητά μέσα, και εφόσον ο δυνητικός δότης έχει εγγράφως συναινέσει στη μεταμόσχευση τότε είναι δυνατή. Όπως αναφέρουν και ειδικοί επιστήμονες, «Ο εγκεφαλικός θάνατος δεν είναι θάνατος». Όσον αφορά στους δωρητές εν ζωή, υπάρχουν κάποιοι περιορισμοί. Μπορούν να μεταμοσχευθούν μόνο ορισμένα όργανα ή μέρη οργάνων και κύτταρα, χωρίς τα οποία ο άνθρωπος μπορεί να ζήσει φυσιολογικά. Αυτά είναι το ένα νεφρό, μέρος του ήπατος, μέρος του πνεύμονα ή του λεπτού εντέρου και αιμοποιητικά κύτταρα (ο μυελός των οστών).

Σημαντικό είναι πως η αφαίρεση ιστών και οργάνων από ζωντανό δότη επιτρέπεται μόνον εάν πρόκειται να γίνει μεταμόσχευση στο σύζυγο του δότη ή σε συγγενή μέχρι και το δεύτερο βαθμό εξ αίματος, σε ευθεία ή πλάγια γραμμή. Κάτι τέτοιο δεν ισχύει με τα αιμοποιητικά κύτταρα. Όταν βέβαια δεν υπάρχει τέτοια δυνατότητα και πρέπει να γίνει η μεταμόσχευση για λόγους υγείας τότε αναζητείται συμβατό μόσχευμα. Στις περιπτώσεις που το μόσχευμα δεν είναι συμβατό, ο οργανισμός του λήπτη το θεωρεί ξένο και το ανοσοποιητικό σύστημα αντιδρά εναντίον του, με αποτέλεσμα το μόσχευμα να απορρίπτεται. Όσον αφορά στην υγεία του δότη δεν είναι απαραίτητο πως αν νοσεί δεν μπορεί να γίνει δωρητής. Ο θεράπων ιατρός είναι αυτός που κρίνει και παίρνει την απόφαση. Αντίθετα, γίνεται πάντα έλεγχος για ύπαρξη μεταδιδόμενων ασθενειών, όπως το ΗΙV (AIDS) και η ηπατίτιδα.

Η κατανομή των μοσχευμάτων στους υποψήφιους λήπτες του Εθνικού Μητρώου δεν γίνεται τυχαία. Διενεργείται ανάλογα με το όργανο που μεταμοσχεύεται και βάσει κριτηρίων όπως

η ομάδα αίματος,
το σωματικό βάρος,
η ιστοσυμβατότητα,
η ηλικία,
το ιατρικώς πιστοποιούμενο επείγον της επέμβασης,
ο χρόνος αναμονής,
η φαρμακευτική επιτακτικότητα,
η εγγύτητα του τόπου λήψης του μοσχεύματος προς τον τόπο μεταμόσχευσης κ.α.

Ο δωρητής οργάνων είναι αυτός που επιλέγει ποια όργανά του θέλει να μεταμοσχευτούν και ποια όχι. Γίνεται δήλωση δωρεάς, η οποία δίνει τη δυνατότητα να επισημανθεί ο ιστός, το όργανο ή τα όργανα που επιθυμεί κανείς να δωρίσει. Το ότι έχει γίνει ή πρόκειται να γίνει κανείς δωρητής, είναι κάτι το απόρρητο. Επίσης απόρρητα, σύμφωνα με το νόμο, είναι τα αρχεία των ληπτών που περιέχουν “ευαίσθητα δεδομένα”. Η οικογένεια του νεκρού δότη δεν μπορεί να μάθει τον λήπτη ή το αντίστροφο. Αντίστοιχα, δεν είναι δυνατή η υπόδειξη του λήπτη μετά το θάνατο του δωρητή. Αξιοσημείωτο είναι και το γεγονός πως πρόκειται για μια ανακλητή ενέργεια. Μπορεί κανείς να ακυρώσει την απόφαση του να γίνει δωρητής, όποτε επιθυμεί.

Η διαδικασία για τον δωρητή

Υποβάλετε στα Κ.Ε.Π. την Αίτηση Εγγραφής στο Εθνικό Μητρώο Δωρητών. Εφόσον παραληφθεί η αίτηση και καταχωρηθεί η δήλωση, θα σας αποσταλεί ταχυδρομικά στη διεύθυνσή σας η Κάρτα Δωρητή.
Εκτυπώστε αυτή τη σελίδα και κόψτε τη δήλωση ή ζητήστε να σας αποσταλεί ηλεκτρονικά (με email). Συμπληρώστε το έντυπο και στείλτε το στον Ε.Ο.Μ. ταχυδρομικά (Αναστασίου Τσόχα 5, Αθήνα-Αμπελόκηποι, Τ.Κ. 11521) ή με fax (2107255066).
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθύνεστε στα τηλέφωνα του Ε.Ο.Μ. (1147 και 2106471200) όλο το 24ωρο ή στο email: eom@eom.gr για να σας αποστείλουμε ταχυδρομικά έντυπο ενημερωτικό υλικό μαζί με μία δήλωση δωρεάς οργάνων.

Τον πρώτο λόγο για τις μεταμοσχεύσεις και τους δωρητές έχει ο Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων (Ε.Ο.Μ.). Είναι Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου και σκοπός του είναι η υποβοήθηση του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας για τη χάραξη εθνικής πολιτικής στον τομέα των μεταμοσχεύσεων.