Οι τρεις ξένοι
Στην ιστορία περιγράφεται ένα ασυνήθιστο περιστατικό μιας αγροτικής οικογένειας στη μεσαιωνική Αγγλία. Η υπόθεση εκτυλίσσεται σε ένα ορεινό βοσκοτόπι, μια παγωμένη και πολύ βροχερή νύχτα. Ο Φένελ διοργανώνει γλέντι για τα βαφτίσια της μικρής του κόρης και έχει καλεσμένους κάποιους στενούς του φίλους και συγγενείς. Η παρέα τρώει, παίζει μουσική, τραγουδάει και χορεύει ξένοιαστα, χωρίς να είναι υποψιασμένος κανείς για αυτό που θα ακολουθήσει. Μετά από κάμποση ώρα τους επισκέπτονται τρεις ξένοι, χωριστά ο καθένας.
Ο πρώτος είναι ένας λιγομίλητος απόμακρος νέος άντρας, ο οποίος μόλις φτάνει, κάθεται αμέσως στο τζάκι για να ζεσταθεί και δε μιλάει σε κανέναν. Ο δεύτερος είναι επικοινωνιακός και πομπώδης χαρακτήρας. Μόλις φτάνει, αρχίζει μετά από λίγο να πίνει και να τραγουδά. Ο Φένελ και οι υπόλοιποι προσπαθούν να μάθουν τι τον φέρνει στα μέρη τους, γιατί η προφορά του πρόδιδε ότι δεν ήταν από εκεί κοντά. Αυτός αποκαλύπτει ότι είναι δήμιος και ότι είχε πάει εκεί για να εκτελέσει έναν κατάδικο την επόμενη ημέρα το πρωί. Μετά από λίγο έρχεται και ο τρίτος ξένος, ο οποίος, μόλις βλέπει την ομήγυρη, ξαφνιάζεται, τρομάζει και φεύγει τρέχοντας.
Ο δήμιος και οι υπόλοιποι καταλαβαίνουν μετά από λίγη ώρα ότι ο κατάδικος, τον οποίο θα εκτελούσε την επόμενη ημέρα, μόλις το είχε σκάσει από τις φυλακές και περιφερόταν στα έρημα βοσκοτόπια της περιοχής. Φεύγουν όλοι οι άντρες για να ψάξουν τον τρομαγμένο τρίτο ξένο. Μετά από λίγη ώρα βλέπουμε τους δύο πρώτους ξένους να έχουν γυρίσει, ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλο, στο σπίτι του βοσκού και να τρώνε λίγο ακόμα μιλώντας. Οι βοσκοί – σαν κοπάδι που το έχει σκάσει – πάνε να βρουν τον τρίτο ξένο, ανεξέλεγκτοι και χωρίς πλάνο. Όταν καταφέρνουν να βρουν τον άνθρωπο που αναζητούν και τον πάνε στο δήμιο, ο ήσυχος και λιγομίλητος ξένος έχει εξαφανιστεί. Εκεί ακολουθεί μια ανατρεπτική αποκάλυψη που κάνει τον αναγνώστη να γυρίζει πίσω τις σελίδες για να διαβάσει ξανά κάποιες λεπτομέρειες που του αποκαλύπτουν με διακριτικό τρόπο το τέλος της ιστορίας.
Ο Τόμας Χάρντυ δημιουργεί έναν κόσμο πολύ ζωντανό με τις εικόνες που περιγράφει. Το υποδειγματικό στήσιμο του σκηνικού στο σπίτι του βοσκού, οι πολύ γλαφυρές περιγραφές των χαρακτήρων, σύντομες αλλά περιεκτικές και μεστές, η αναλυτική περιήγηση στον βουκολικό περίγυρο του σπιτιού, δημιουργούν στον αναγνώστη μια απόλαυση και τον διασκεδάζουν.
Από τις σελίδες του κειμένου ξεπηδούν όλοι οι χαρακτήρες, σαν να παρακολουθεί κάποιος θέατρο ή κινηματογραφική προβολή. Η γραφή του συγγραφέα είναι επιτηδευμένη να δημιουργεί αυτή την εντύπωση στον αναγνώστη και το πετυχαίνει ιδανικά. Ο Χάρντυ, αν και έζησε σε προγενέστερη εποχή, είναι ιδανικός «σεναριογράφος» ιστοριών μυστηρίου, που έχουν ένα ανατρεπτικό και αναπάντεχο τέλος. Η αποκορύφωση της ιστορίας είναι βαθιά ανθρώπινη και συγκινητική. Οι ήρωες που δημιουργεί δεν απέχουν πολύ από την ανθρώπινη φύση και ο αναγνώστης, διαβάζοντας το κείμενο, συμπονά και ταυτίζεται με τους χαρακτήρες αυτούς. Ολοκληρώνοντας το κείμενο, ο Χάρντυ αφήνει τους ήρωες του να συνεχίσουν τις ζωές τους μακριά από τις σελίδες του βιβλίου, σαν απλοί και καθημερινοί άνθρωποι.
