Τα μυστικά του γίγαντα: Ένα σύντομο οδοιπορικό στον Ανατολικό Ταϋγετο
Με το που πατάς το πόδι σου στον νομό Λακωνίας, η χιονοσκεπής κορυφογραμμή του Ταϋγετου τραβά τα βλέμματα σαν μαγνήτης και σίγουρα κερδίζει τις εντυπώσεις.
Η διαδρομή Σπάρτης-Τρίπολης θα αποδειχθεί απολαυστική, καθώς στο οπτικό πεδίο ποζάρει, ανάμεσα στα λιόδεντρα και τους πορτοκαλεώνες, η κοιλάδα του Ευρώτα, ενώ προς τον δυσμάς ορίζοντα τα φράζει σαν θεόρατο τείχος, η βαριά χιονοσκεπής παρουσία του ψηλότερου βουνού του Μοριά.
Οι ρυθμοί της Σπάρτης
Πρώτος σταθμός η Σπάρτη, των οποίων οι ρυθμοί της είναι ήπιοι και συμβαδίζουν με αυτούς των περισσότερων πόλεων της περιφέρειας. Ιδιαίτερα ευχάριστη είναι μια βόλτα στην ευρύχωρη και όμορφη πλατεία, ενώ οπωσδήποτε θα πρέπει να επισκεφτείτε το Αρχαιολογικό Μουσείο που στεγάζεται σε νεοκλασικό κτίριο, αλλά και τη σημαντική Κουμαντάρειο Πινακοθήκη που λειτουργεί ως παράρτημα της Εθνικής πινακοθήκης.
Αξιόλογο είναι το Μουσείο Ελιάς, καθώς και αρχαιολογικοί χώροι, όπως τα υπολείμματα του μεγάλου Ιερού της Αθηνάς, το Ιερό της Αρτέμιδος Ορθίας.
Στην απέναντι όχθη του Ευρώτα (5χλμ. ανατολικά από τη Σπάρτη), σε ύψωμα κατάφυτο από ελιές και μοναδική θέα στην κοιλάδα, στη Σπάρτη και στις κορυφές του Ταϋγετου, βρίσκεται το Μενελάιο. Πρόκειται για ένα ογκώδες ιερό, αφιερωμένο στους θεοποιημένους από τους Σπαρτιάτες Ομηρικούς ήρωες, Μενέλαο και Ελένη. Το Λεωνιδαίο βρίσκεται στις βόρειες παρυφές της πόλης και αποτελεί το μοναδικό μνημείο της αρχαίας αγοράς που διασώθηκε. Σύμφωνα με τον περιηγητή Παυσανία εκεί μετέφεραν οι Σπαρτιάτες τα οστά του Λεωνίδα.
Στον δρόμο για Καλαμάτα
Κλασική για την ομορφιά της, τα πανέμορφα τοπία, αλλά και τα χιόνια της και τις στροφές της, είναι η ορεινή διάβαση του Ταϋγετου που συνδέει οδικώς τη Σπάρτη με την Καλαμάτα. Πρώτα φτάνουμε στο χωριό Τρύπη όπου σύμφωνα με το θρύλο βρίσκεται λίγο έξω από τον οικισμό ο περίφημος Καιάδας, το βάραθρο όπου έριχναν οι Σπαρτιάτες τα μη αρτιμελή παιδιά και τους καταδικασμένους εγκληματίες.
Για να φτάσουμε στις ψηλότερες κορφές του Ταϋγετου, η πορεία μας ελίσσεται μέσα από δάση, δρασκελίζει ρεματιές και όλο ανηφορίζει.
Βόρειος Ταϋγετος
Στο ύψος του νοσοκομείου της Σπάρτης, ακουλουθώντας το δρόμο που οδηγεί στη Μεγαλόπολη, τραβάμε προς τα χωριά του Βόρειου Ταϋγετου.
Για όσους θέλουν να γνωρίσουν τον άγνωστο κόσμο του Βόρειου Ταϋγετου υπάρχουν άφθονες περιπατητικές αλλά και χωμάτινες διαδρομές για τετρακίνητα αυτοκίνητα που θα σας μυήσουν στα μυστικά του μοραϊτικου βουνού. Λίγο έξω από το χωριό ξεκινά μια δασική διαδρομή που χάνεται στο ελατοδάσος. Στα 13 χιλιόμετρα συναντάμε τον ορεινό και ακατοίκητο τον χειμώνα οικισμό Λουσίνα και συνεχίζουμε για Αλαγονία, Αρτεμισία ώσπου να πέσουμε στον δρόμο Σπάρτης-Καλαμάτας.
Αναβρυτή-Κουμουστά
Από τον Μυστρά (11χλμ. χωματόδρομος), αλλά και από τη Σπάρτη μέσω του επαρχιακού δρόμου Σπάρτης –Γυθείου (16 χλμ), θα έχουμε πρόσβαση στο όμορφο χωριό της Αναβρυτής που ακουμπά στις ανατολικές υπώρειες του φημισμένου βουνού, σε ύψος 800 μέτρων, στη σκιά της θρυλικής κορφής Νεραϊδοβούνας. Το όνομα του οικισμού οφείλεται στα πηγαία νερά που αναβλύζουν από παντού. Στην αρχαιότητα εκεί βρισκόταν ένα από τα σημαντικότερα ιερά της θεάς Δήμητρας.
Σημαντικό ενδιαφέρον επίσης, παρουσιάζει το Βοτανολογικό και Γεωλογικό Μουσείο Ταϋγέτου που στεγάζεται στο παλιό δημοτικό σχολείο.
Από το χωριό περνά το Ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε4, ενώ ξεκινούν και αρκετά δευτερεύοντα μονοπάτια που οδηγούν στις κορυφές του Ταϋγετου, αλλά και σε τοποθεσίες φυσικού και ιστορικού ενδιαφέροντος.
Κλείνοντας, από το γεωγραφικό κεφαλοχώρι Ξηροκάμπι που βρίσκεται πάνω στον άξονα Σπάρτης –Γυθείου, αξίζει να αναζητήσετε το ρωμαϊκό γεφύρι που εντοπίζεται λίγο έξω από το χωριό. Το ιδιαίτερο αυτό πέτρινο κτίσμα, θεωρείται από τα αρχαιότερα σωζόμενα γεφύρια του ελλαδικού χώρου.