Ο λόγος για τα γκράφιτι

Ίσως τα έχετε προσέξει περπατώντας βιαστικά στους δρόμους των πόλεων. Άλλα είναι χρωματιστά και αρμονικά σχεδιασμένα και άλλα αναγράφουν λέξεις ή φράσεις. Κάποια σου προκαλούν δέος και άλλα πάλι απάθεια. Τα παρατηρείς να ομορφαίνουν τις γειτονιές αν και οι απόψεις περί αυτών διίστανται. Τα γκράφιτι είναι άραγε τέχνη ή βανδαλισμός;

Ανώνυμοι καλλιτέχνες με ταλέντο και πάθος, με έντονα συναισθήματα, οι οποίοι έχουν βρει τρόπο να εκφραστούν μέσω της δικής τους μοναδικής τέχνης. Ας εξερευνήσουμε αρχικά πως γεννήθηκε αυτή η κατά τα άλλα εντυπωσιακή τέχνη.

Η αλήθεια είναι ότι από πολύ παλιά, ακόμα και πριν την ανακάλυψη της γραφής, οι άνθρωποι ένιωθαν την ανάγκη να εκφράζονται και έτσι ξεκίνησαν να ζωγραφίζουν στις σπηλιές. Με την πάροδο των χρόνων, αυτή η ζωγραφική εξελίχθηκε στην τέχνη που όλοι γνωρίζουμε. Στον αντίποδα των καταπιεσμένων κοινωνιών υπήρξε η ανακάλυψη του γκράφιτι.

Με τη σημερινή του μορφή το συναντάμε στα τέλη της δεκαετίας του 1960 στη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ σε μικρές κοινότητες Αφροαμερικάνων. Ύστερα, επεκτάθηκε στην υπόλοιπη Αμερική και το 1980 έφτασε στην Ευρώπη. Στην Ελλάδα, τα πρώτα γκράφιτι εμφανίζονται τη δεκαετία του 1990. Αν και δέχτηκαν μεγάλη αρνητική κριτική, τελικά καταφέρνουν να γίνουν αποδεκτά ως μορφή τέχνης και να εδραιωθούν στην κοινή γνώμη μετά το 2000.

Σήμερα, υπάρχουν αυστηροί νόμοι για τα γκράφιτι. Συγκεκριμένα, προβλέπεται ότι αν υπάρξει γκράφιτι σε δημόσιο κτήριο, αρχαιολογικό χώρο ή γήπεδο, αυτό θεωρείται καταστροφή δημόσιας περιουσίας και ο «ένοχος» θα πρέπει να τυγχάνει ανάλογων κυρώσεων.

Ο αντίλογος

Το γκράφιτι, ωστόσο, ως μορφή τέχνης δέχεται ακόμα μεγάλη επιδοκιμασία. Έχουν τη δυνατότητα να κοσμούν και να ομορφαίνουν πολλά κτήρια, νέα, παλιά και εγκαταλελειμμένα και να τους προσδίνουν μία δημιουργική και καλλιτεχνική πινελιά. Ωστόσο, δεν δίνεται στους καλλιτέχνες ο χώρος δημιουργίας που απαιτούν για να ξεδιπλώσουν το χαμένο κύρος του κτηρίου.

Παρά το γεγονός ότι η ελευθερία της έκφρασης είναι ανθρώπινο δικαίωμα, παρατηρούμε σε αυτήν την περίπτωση να καταπιέζεται αυτό το δικαίωμα τέτοιων δημιουργικών ανθρώπων.

Μερικά διάσημα γκράφιτι είναι:

Λονδίνο/ Αγγλία

Τα γκράφιτι του Banksy.

Βερολίνο/ Γερμανία

Το φιλί του θανάτου «Kiss of Death».

Μπουένος Άιρες/ Αργεντινή

Πόλη του Μεξικό/ Μεξικό

Νέα Υόρκη/ ΗΠΑ

Άλλωστε δεν θεωρείται γκράφιτι, αν δεν είναι εκτεθειμένο σε χώρο όπου μπορούν να το δουν πολλοί άνθρωποι.

Συντάκτης: Ευαγγελία Περγαντή,

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.