Οι χώρες της CITES, της Σύμβασης για το διεθνές εμπόριο ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας που απειλούνται με εξαφάνιση, έθεσαν …
«Ο άνθρωπος και η γη», του Ludwig Klages
Ο L. Klages έγραψε αυτό το βιβλίο το 1913. Τελευταία έχει ανασυρθεί από την αφάνεια και παρατίθεται ως οικολογικό μανιφέστο- που είναι- και ίσως να ναι και το πρώτο.
Αξίζει όμως πριν να πούμε δύο λόγια γα τον συγγραφέα: φιλόσοφος και ψυχολόγος, δύο φορές υποψήφιος για το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας και για τον γερμανικό κόσμο, ένας από τους σημαντικότερους στοχαστές του 20ου αιώνα.
Ο Klages ήταν εθνικιστής, δεξιός, αντισημίτης και χωρίς να είναι ναζιστής, προσπάθησε να χρησιμοποιήσει το τότε καθεστώς για να προωθήσει τις ιδέες του – πράγμα που απορρίφθηκε. Αυτά ίσως τον κάνουν αντιπαθή (τον έκαναν και τότε), ταυτόχρονα όμως ήταν λάτρης του Αρχαίου Ελληνισμού και των μύθων του, αντι-Χριστιανός και υπερασπιστής της φύσης- πράγμα που ίσως τον κάνει κατά τι πιο συμπαθή, δίνοντάς του, παρότι φιλόσοφος, την ίδια εσωτερική αμφισημία που έχουμε όλοι μας. Άρα ας μην τον κρίνουμε.
Το βιβλίο είναι πιο πολύ ένα δοκίμιο 41 σελίδων (Eκδ. Μάγμα, 2020), στο οποίο καταφέρεται σύντομα εναντίον του «πολιτισμού» ή τον « πολιτισμό» των ανθρώπων που καταστρέφουν και σκοτώνουν τη φύση και τα ζώα για να «θρέψουν» τα οικονομικά τους συμφέροντα, επιδεικνύοντας μια θρασύτητα και μια ισχύ «ολωσδιόλου τυφλή απέναντι στην ομορφιά και τη ζωή», η οποία προέρχεται τον αστείρευτο εγωισμό μας που μας ωθεί να «διορθώνουμε την φύση» στα μέτρα μας.
Παραθέτει σωρεία παραδειγμάτων σχετικά με την αφάνιση ζώων και φύσης προς χάριν της μόδας, την παραγωγή χαρτιού, αντικειμένων από ελεφαντόδοντο και άλλα μέρη ζώων, τις κατασκευές οικείων κοκ, πράξεις που «στραγγαλίζουν» την φύση. Μέσα σε αυτά περιλαμβάνεται και η απόρριψη των μύθων, των εθίμων, των εορτών των λαών και τη φύσης που θυμίζουν στον άνθρωπο τις ρίζες του, δηλαδή τη γη που είναι η γεννέτηρα κι ο προορισμός του.
Ο άνθρωπος που «ευελπιστεί να εφεύρει την ευτυχία» δεν ζει, επιβιώνει μετά βίας μέσα στον κόσμο που εφηύρε ο ίδιος. Με την ταφή των μύθων, ήρθε ο Χριστιανισμός ο οποίος έσπρωξε τον άνθρωπο ακόμη πιο μακριά απ’ τη φύση του, ωθώντας τον, στο όνομα της πίστης, σε ασύλληπτες δολοφονικές πράξεις και στην ιδέα μιας «οφειλής» που δεν έχει τίποτα να κάνει με την αγάπη.
Αυτή είναι η άποψη του Klages. Και τελειώνει με το έξης: όλη αυτή η καταστροφή που έχει επιφέρει άνθρωπος δεν γίνεται ασυνείδητα, γίνεται εκουσίως, κατόπιν σκέψης και επιλογής. Δεν είμαστε άλογα όντα, το αντίθετο. Και φέρουμε την ευθύνη των πράξεών μας.
Συμφωνούμε, δεν συμφωνούμε με τον Κlages, «Ο άνθρωπος και η γη» είναι το πρώτο «οικολογικό μανιφέστο» κι ως τέτοιο, έχει εμφανιστεί ξάφνου σε όλα τα βιβλιοπωλεία- με διαφορετικές τιμές που κυμαίνονται από 8 έως 16 ευρώ, (αν είναι δυνατόν) που αποτελεί άλλο ένα δείγμα της φιλαυτίας και της απληστίας για τα οποία κρούει τον κώδωνα του κίνδυνου ο συγγραφέας.
Aς το διαβάσουμε, 8 ευρώ είναι σχεδόν 2-3 καφέδες, και μπορεί να εντυπωσιαστούμε με το ότι οι «παλαιότεροι» σκέπτονταν ακριβώς όπως εμείς – η συνήθης αντίληψή μας είναι ότι όλα τα σκεπτόμαστε πρώτοι εμείς.
