Ναρκισσιστική προσωπικότητα: Αναγνωρίστε την!

Συντάκτης: Βάνα Νικολαΐδου, Συντάκτρια - Κειμενογράφος

Λίγο πολύ όλοι γνωρίζουμε από την ελληνική μυθολογία τον Νάρκισσο, ο οποίος ερωτεύτηκε τον εαυτό του, όταν είδε το είδωλό του στα νερά μιας πηγής, γεγονός που τον οδήγησε τελικά στον πνιγμό. Πώς όμως, μπορούμε να αναγνωρίσουμε στη σύγχρονη ζωή τον τύπο εκείνο που έχει εμμονή με τον εαυτό του, μεγαλομανία και ανάγκη για συνεχή θαυμασμό, χαρακτηριστικά που τελικά τον αποξενώνουν από τους γύρω του;

Τι κάνει ο νάρκισσος;

Όπως είπαμε, πρόκειται για ένα άτομο που προβάλλει υπερβολικά την εικόνα του ή αναφέρεται συνεχώς σε αυτήν, απαιτεί την προσοχή των άλλων, πιστεύει ότι έχει ιδιαίτερα ταλέντα, τα κατορθώματά του είναι μοναδικά, ενώ συνήθως δεν τον ενδιαφέρουν τα συναισθήματα όσων τον συναναστρέφονται.

Είναι ένα χρόνιο μοντέλο συμπεριφοράς με σημαντικές διαφορές από τον συνηθισμένο τρόπο που αναπτύσσει τις σχέσεις του ένας κανονικός άνθρωπος. Η ναρκισσιστική διαταραχή φαίνεται συνήθως στην εφηβεία ή στα πρώτα χρόνια της ενήλικης ζωής του ατόμου, όταν έχει ολοκληρωθεί η διαμόρφωση της προσωπικότητάς του.

Ο νάρκισσος είναι συχνά ένας φιλόδοξος άνθρωπος, με στόχους που όμως δεν είναι ρεαλιστικοί, δείχνει να έχει αυξημένη αυτοπεποίθηση, αλλά στην ουσία οι επιδόσεις του είναι μειωμένες γιατί δεν αντέχει την κριτική και την ήττα.

Ο εγωκεντρισμός, η αλαζονεία και η τάση του να μειώνει τους άλλους προκειμένου να προβληθεί αυτός, έχει σαν αποτέλεσμα την αποξένωσή του από τον ίδιο του τον κύκλο.

Επίσης, πιστεύει ότι είναι πολύ σημαντικός υπερβάλλοντας για τα κατορθώματα και τα ταλέντα του, φαντασιώνεται ότι έχει απίστευτη δύναμη, λάμψη, επιρροή και επιτυχία, θεωρεί πως αξίζει ευνοϊκή μεταχείριση όπως και να του κάνουν τα χατίρια, εκμεταλλεύεται τους άλλους για να πετύχει τους σκοπούς του, δεν αναγνωρίζει τα συναισθήματά τους, ούτε μπορεί να μπει στη θέση τους, τους ζηλεύει και είναι υπερόπτης.

Τα αίτια

Είναι πολλά και συνδυασμοί αυτών. Μπορεί να είναι ζήτημα προδιάθεσης (να βρίσκεται δηλαδή στο DNA του), ψυχολογικά αίτια που συνδέονται με την ιδιοσυγκρασία, ενώ κρίσιμη θεωρείται η παιδική ηλικία και η μεταχείριση που έλαβε το άτομο από τους γονείς του.

Νάρκισσοι γίνονται μεγαλώνοντας τα παιδιά που έχουν λάβει υπερβολική φροντίδα ή των οποίων οι γονείς είχαν εξωπραγματικές προσδοκίες από αυτά πιστεύοντας ότι είναι ιδιαίτερα ταλαντούχα ή εξαιτίας ενός κοινωνικού γοήτρου τόσο υψηλού, που η σημασία της επιτυχίας και του μεγαλείου είναι το παν, διαφορετικά εκλαμβάνεται ως αποτυχία.

Νάρκισσοι καταλήγουν όμως και τα παιδιά που έχουν βιώσει παραμέληση, αυστηρότητα, χειριστικές συμπεριφορές και απόλυτη εξουσία στο σπίτι ή στο σχολείο. Το σφάλμα δημιουργείται επίσης, όταν οι γονείς δεν αναγνωρίζουν τα συναισθήματα του παιδιού τους, πράγμα που τα αφήνει ανικανοποίητα και αποσυντονισμένα. Έτσι, ως ενήλικες αποφεύγουν να σχετίζονται στενά, αλλά ταυτόχρονα πασχίζουν, για να αποσπούν συνεχώς την προσοχή και τον θαυμασμό.

Όπως όλες οι ψυχολογικές διαταραχές, έτσι και ο ναρκισσισμός είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο στην επιστήμη της Ψυχολογίας και υπάρχουν μάλιστα και διαφορετικοί τύποι νάρκισσου που περιγράφουν γλαφυρά το πώς διαμορφώνεται η κάθε προσωπικότητα.

Συντάκτης: Βάνα Νικολαΐδου, Συντάκτρια - Κειμενογράφος

Influence:

Έχει σπουδάσει Οικονομικές Επιστήμες στο Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και είναι κάτοχος Executive Diploma in Marketing Management…