Μύθοι και πραγματικότητα για τα μοναχοπαίδια

Συντάκτης: Θώμη Μπαλτσαβιά

Τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί οι οικογένειες με ένα παιδί κι αυτό αποτελεί συνειδητή επιλογή του ζευγαριού για διάφορους λόγους. Ο κυριότερος είναι η οικονομική κατάσταση αφού διανύουμε δύσκολη περίοδο από αυτήν την άποψη και τα παιδιά στη σημερινή εποχή τα μεγαλώνουμε πολύ διαφορετικά από παλαιότερες εποχές αναφορικά με τα υλικά αγαθά. Άλλος λόγος είναι η επαγγελματική εξέλιξη των ανθρώπων και ειδικά της γυναίκας που πλέον διεκδικεί εργασία, καριέρα και αναγνώριση και σε αυτόν τον τομέα, συνεπώς οι οικογενειακές υποχρεώσεις μπαίνουν τροχοπέδη σε αυτό λίγο ή πολύ με δεδομένο ότι δεν μπορεί να απαρνηθεί και τους υπόλοιπους ρόλους της συντρόφου, της μάνας, της νοικοκυράς και πάει λέγοντας.

Ωστόσο υπάρχουν διάφοροι μύθοι γύρω από το μοναχοπαίδι αρχίζοντας από τον ίδιο τον χαρακτηρισμό, ο οποίος υποδεικνύει μοναχό παιδί κι όχι μοναδικό. Ακόμη και σήμερα πολλοί έχουν την πεποίθηση ότι είναι άσχημο να αποκτήσεις μόνο ένα παιδί και είναι επικριτικοί. Τα επιχειρήματα όμως που έχουν καθιερωθεί για να υποστηρίξουν την αρνητική πλευρά του θέματος, δεν βασίστηκαν ποτέ σε επιστημονικές έρευνες αλλά σε εικασίες του καθένα. Επικράτησαν απόψεις ότι το ένα παιδί οπωσδήποτε θα γίνει κακομαθημένο, εγωκεντρικό, προβληματικό στις σχέσεις του με τους άλλους, μοναχικός τύπος και ίσως αλαζόνας ή πλεονέκτης. Και σε κάποιες περιπτώσεις αυτό ευσταθεί μα τα ίδια χαρακτηριστικά μπορούμε να εντοπίσουμε και σε παιδιά που έχουν αδέρφια.

Κανείς δεν μπορεί να παγιώσει θεωρία ότι είναι σωστό να αποκτάς ένα παιδί αλλά ούτε και το αντίθετο. Και στις δυο περιπτώσεις υπάρχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα αντίστοιχα. Το βασικό είναι ότι για την εξέλιξη του κάθε παιδιού, είτε είναι ένα, είτε έχει αδέρφια, ευθύνονται οι γονείς και ο τρόπος που θα τα μεγαλώσουν καθώς και σωρεία άλλων παραμέτρων όπως η οικονομική τους κατάσταση, η σχέση μεταξύ τους ή η διάλυσή της, ένας θάνατος, το πόση διαφορά ηλικίας έχουν τα αδέρφια μεταξύ τους αλλά κι αν είναι ιδίου ή διαφορετικού φύλου κλπ. Το βασικό συστατικό που επιβάλλεται να υπάρχει ανεξάρτητα από το πόσα παιδιά θα κάνεις, είναι η αγάπη.

Ναι…είναι αλήθεια πως τα μοναχοπαίδια απολαμβάνουν προσοχής περισσότερης και δεν αγωνίζονται να την κερδίσουν ούτε αυτή, ούτε το χρόνο των γονιών. Δεν έχουν ανταγωνισμό και δεν αναπτύσσουν αισθήματα όπως είναι η ζήλια για παράδειγμα. Υλικά και συναισθηματικά είναι οι απόλυτοι δέκτες κι επίσης μεγαλώνουν με κάποια μοναξιά σε σχέση με άλλα παιδιά που έχουν αδέρφια. Ωστόσο, και παραπάνω παιδιά να έχεις αν θέλεις αφιερώνεις χρόνο και αναφορικά με την αγάπη, ούτε λόγος ότι ο γονιός διαθέτει αποθέματα για όλα τα παιδιά του και δεν θα τα ξεχωρίσει.

Σχετικά με τα υλικά, πάλι μπορούμε να καταρρίψουμε το μύθο λέγοντας πως και με ένα παιδί αν βρίσκεσαι σε ανέχεια δε θα έχει τόσα πολλά κι αντίστοιχα αν έχεις τη δυνατότητα, όσα παιδιά και να έχεις θα τους προσφέρεις τα πάντα. Το αν το μοναχοπάιδι θα γίνει κακομαθημένο όπως λέγεται, εξαρτάται αποκλειστικά από τη γαλουχία και τη δική μας διαπαιδαγώγηση.

Επιπροσθέτως σχετικά με τη μοναξιά μπορούμε να ακυρώσουμε το μύθο επειδή αν θέλει ο γονιός μπορεί να το φέρνει σε επαφή συχνά με άλλα παιδάκια, δεύτερον να του μάθει να μοιράζεται έτσι κι αλλιώς και τρίτον… δεν είναι απαραίτητα κακό να εκπαιδευτεί κάποιος και σε αυτό. Με την έννοια ότι θα μάθει να απολαμβάνει την παρέα του εαυτού του και να μην εξαρτάται από άλλους, θα εκτιμήσει διαφορετικά την έννοια της φιλίας και ανθρώπους μεγαλώνοντας δίχως να κάνει επιλογές απελπισίας, μα συνειδητές.

Το αν θα γίνει εγωιστής επειδή έχει μάθει να είναι στο επίκεντρο της προσοχής εξαρτάται και από τις μετέπειτα εμπειρίες του πέρα από τον τρόπο γαλουχίας. Υπάρχουν εγωιστές κι εγωκεντρικοί άνθρωποι που έχουν μεγαλώσει με αδέρφια. Ένα μοναχοπαίδι έχει ωριμάσει αναγκαστικά γρηγορότερα και προσαρμόζεται ευκολότερα στον κόσμο “των μεγάλων”. Η αυτοπεποίθηση που έχει αποκομίσει λόγω της προσοχής που είχε από τότε που θυμάται τον εαυτό του, του εξασφαλίζει την ευκολότερη επίτευξη υψηλών στόχων. Έχει μάθει να επικεντρώνει τις δυνάμεις του για τον εαυτό του χωρίς να έχει επιβαρυνθεί με ευθύνες για κάποιο αδερφάκι. Ωστόσο ελλοχεύει ο κίνδυνος να είναι οι γονείς του εξαρτημένοι απόλυτα από πάνω του κι αυτό είναι λάθος. Όπως λάθος είναι να έχουμε υπάρξει υπερπροστατευτικοί ώστε να μεγαλώσει και να διστάζει να ανοίξει τα φτερά του, αλλά αυτό μπορεί κάποιος να το κάνει και με περισσότερα παιδιά. Μπορούμε να το αποκολλάμε σταδιακά από πάνω μας όσο μεγαλώνει και να το αφήνουμε να παίρνει πρωτοβουλίες, αλλά όχι υπερτονίζοντας το ΕΓΩ του παραπάνω από το φυσιολογικό.

Το θέμα είναι ότι δεν υπάρχει κανόνας με το πόσα παιδιά πρέπει να αποκτά κανείς κι αυτό αποτελεί προσωπική επιλογή του κάθε ζευγαριού και δεν είναι υπόλογο σε κανέναν. Το αμέσως σημαντικότερο θέμα είναι το πως θα μεγαλώσεις το παιδί ή τα παιδιά σου κι όχι να αποδείξεις πως μπορείς να τεκνοποιήσεις απλά.

Συντάκτης: Θώμη Μπαλτσαβιά,

Influence:

Η ιδιότητα που προσδίδω στον εαυτό μου είναι συγγραφέας επειδή αυτό κάνω από τότε που με θυμάμαι ως παιδί…