Μπορώ να με εμπιστευτώ;
Η πρώτη σχέση μας με τη μητέρα, τον πρώτο φροντιστή μας, αποτελεί αναμφίβολα σχέση υψίστης σημασίας, ζωτικής για την επιβίωσή μας, τη σωματική αλλά και την ψυχική. Μέσα από τα μάτια της, στο πρώτο βλέμμα της ανακαλύπτουμε την ύπαρξή μας, στο χάδι της ανακαλύπτουμε τα όρια του κορμιού και της ύπαρξής μας, στον τόνο της φωνής της, στα πρώτα μελωδικά της λόγια καθησυχάζονται οι φόβοι μας για αφανισμό δικό μας ή δικό της. Είναι ακόμα εδώ, μας καθησυχάζει, και μας αγαπά και μας φροντίζει, άρα είμαι καλός, θα επιβιώσω και θα μεγαλώσω, θα ωριμάσω.
Μέσα απο τους πρώτους διαλόγους, κυρίως τους σωματικούς, άλλωστε η επικοινωνία κρίνεται περισσότερο σε αυτά που δεν λέγονται με τα λόγια, αλλά αποτελούν την εξωλεκτική επικοινωνία, μαθαίνουμε να αλληλεπιδρούμε και να συνυπάρχουμε. Κι αν όλα πάνε καλά και είμαστε τυχεροί, η μαμά μας να μπορεί, (για πολλούς λόγους είτε συνθηκών, είτε δικής της ιστορίας να μπορεί να είναι συναισθηματικά διαθέσιμη), μπορεί να έχουμε μία καλή αίσθηση του εαυτού μας και να νιώθουμε ασφαλείς στη σχέση με τους άλλους, να εμπιστευόμαστε τον εαυτό μας σαν κάποιο που αξίζει και τους άλλους ότι αξίζουμε την αγάπη τους και μπορούμε να είμαστε εκεί για αυτό.
Συχνά αυτή δεν είναι η πραγματικότητα για πολλούς ανθρώπους. Άνθρωποι που έρχονται και ζητούν βοήθεια καθώς νιώθουν ότι οι ίδιοι δεν κάνουν αυτό που θέλουν στη ζωή τους, για διάφορους λόγους η ζωή φεύγει από τα χέρια τους. Άλλοι πάλι που δεν εμπιστεύονται τον σύντροφό τους και μάχονται μέχρι εσχάτων για την απόδειξη της ανεπάρκειάς του ή χτίζουν τείχη και του βάζουν τρικλοποδιές για να εμποδίσουν το πλησίασμά του.
Στο προσωπικό ταξίδι του καθενός για την αυτογνωσία, ένας από τους πιο σημαντικούς σταθμούς αποτελεί η αναγνώριση της αίσθησης της εσωτερικής ανασφάλειας και πώς αυτό μεταφράζεται στις σχέσεις του ανθρώπου στο σήμερα. Η έλλειψη εμπιστοσύνης και αυτοεπάρκειας δημιουργεί και συντηρεί σχέσεις με βάση τους την ανασφάλεια. Ταυτόχρονα διεγείρει πολλά αρνητικά συναισθήματα όπως θλίψη, θυμό, απογοήτευση και φόβο. Είναι όμως και το μοναδικό πλαίσιο σχέσης που το άτομο αναγνωρίζει ως σχέση.
Μέσα από τη θεραπευτική σχέση σαν βάση, το άτομο μαθαίνει να συνυπάρχει με τον άλλο με ένα διαφορετικό τρόπο. Φυσικά η σχέση θα δοκιμαστεί μέσα στο χρόνο και εδώ θα δοκιμαστούν οι τεχνικές που ο καθένας έχει επινοήσει για να τεστάρει τη σχέση και να διασφαλίσει την εμπιστοσύνη. Κι έπειτα είναι και η εμπιστοσύνη που χτίζει με τον εαυτό του, με το ποιος είναι και επιλέγει να είναι, από πού ξεκίνησε και πού προχωρά. Σταδιακά το άτομο μαθαίνει να εμπιστεύεται τις επιλογές του, να τις συμπεριλαμβάνει στα δικά του πράγματα και να απορρίπτει ως μη κατάλληλες για τον ίδιο και τη δεδομένη στιγμή, επιλογές του παρελθόντος από αλλού φερμένες και φορεμένες που δεν προσδίδουν συνοχή σε αυτό που ο ίδιος αποκαλεί εαυτό.
Η εμπιστοσύνη στον εαυτό και στον άλλο είναι από τις πιο δύσκολες μάχες που ο καθένας δίνει. Άλλωστε μετά τις βασικές ανάγκες για επιβίωση όπως τροφή, νερό κτλ. ακολουθεί η ανάγκη μας για ασφάλεια. Έτσι, ο καθένας θα κάνει τα πάντα για να διασφαλίσει αυτή του την ασφάλεια. Ακόμα κι αν χρειαστεί να υψώσει τείχη για να κρατήσει την ανάγκη του και τους άλλους μακριά. Φτάνοντας σε σημείο αυτά τα τείχη να είναι οι τοίχοι της «δικής του φυλακής».
Σταυρούλα Στυλ. Παπαδονικολάκη
Ψυχολόγος ΜΑ Οικογενειακή Ψυχοθεραπεύτρια
Τηλ. 694 7211 665
Email: info@psyathens.gr
Website: www.psyathens.gr
