Μουσεία της Θεσσαλονίκης: Θεματολογία και ώρες επίσκεψης

Συντάκτης: Γιώργος Σεβαστός

Μουσείο είναι ο χώρος μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, όπου εκτίθενται αντικείμενα και, γενικότερα, διάφορα ευρήματα και τεκμήρια σχετικά με ένα συγκεκριμένο θέμα ή/και συγκεκριμένη ιστορική περίοδο με τέτοιον τρόπο, ώστε το κοινό να ενημερώνεται και να εκπαιδεύεται με ευχάριστο και ψυχαγωγικό τρόπο. Εδώ θα παρουσιάσουμε μερικά από τα σημαντικότερα μουσεία της Θεσσαλονίκης.

Συνοπτική ιστορία της πόλης

Η Θεσσαλονίκη, γνωστή και ως «νύμφη του Θερμαϊκού» λόγω του ότι είναι παραθαλάσσια και χτισμένη στον ομώνυμο κόλπο, είναι η μεγαλύτερη πόλη της Βορείου Ελλάδος και η δεύτερη μεγαλύτερη της χώρας μετά την πρωτεύουσα Αθήνα, γι’ αυτό και αποκαλείται ενίοτε και συμπρωτεύουσα. Βρίσκεται στο γεωγραφικό διαμέρισμα της Μακεδονίας και, ως εκ τούτου, έχει σημαντική ιστορία.

Ιδρύθηκε το 315 π.Χ. από το Μακεδόνα στρατηγό Κάσσανδρο, ο οποίος της έδωσε το όνομα της συζύγου του και ετεροθαλούς αδελφής του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Η Θεσσαλονίκη απελευθερώθηκε το 1912 και με τη λήξη των Βαλκανικών Πολέμων ενσωματώθηκε στο σύγχρονο Ελληνικό Κράτος.

Σημαντικά μουσεία της Θεσσαλονίκης

Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας-Θράκης

Βρίσκεται Βασιλίσσης Όλγας 68 και Φιλίππου Νίκογλου 4 σε μία εντυπωσιακή διατηρητέα έπαυλη των αρχών του 20ου αιώνα, τη γνωστή ως «Έπαυλη Μοδιάνο». Κεντρικό θέμα του μουσείου είναι ο παραδοσιακός πολιτισμός και η οικονομία σε Μακεδονία και Θράκη. Στις συλλογές εκτίθενται αντικείμενα σχετικά με τη γεωργία, την κτηνοτροφία, την αλιεία, την υφαντική, την κεραμική, τη μεταλλοτεχνία και άλλες δραστηριότητες.

Ωράριο λειτουργίας: 9:00-15:30 καθημερινά, εκτός Πέμπτης, 9:00-21:30 Τετάρτη. Περισσότερα στο http://www.lemmth.gr/welcome

Δημοτική Πινακοθήκη Θεσσαλονίκης

Βρίσκεται Βασιλίσσης Όλγας 180 και Θεμιστοκλή Σοφούλη σε ένα από τα ωραιότερα αρχοντικά της πόλης, τη Βίλα Μπιάνκα (Casa Bianca), διατηρητέο μνημείο της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της Θεσσαλονίκης. Τα έργα τέχνης που φιλοξενεί το μουσείο είναι συγκεντρωμένα σε τέσσερις συλλογές: τη Συλλογή Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Εικόνων, τη Συλλογή Ελληνικής Χαρακτικής, τη Συλλογή Νεοελληνικής Τέχνης και τη Συλλογή Λαϊκής Εικονογραφίας. Ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει πίνακες των Γ. Ιακωβίδη, Σπ. Παπαλουκά, Ν. Εγγονόπουλου, Γ. Μπουζιάνη, Ν. Χατζηκυριάκου-Γκίκα κ.ά.

Ωράριο λειτουργίας: 10:00-16:00 Τρίτη, Τετάρτη, Παρασκευή και Σάββατο, 10:00-18:00 Πέμπτη. Περισσότερα εδώ.

Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης

Το πιο δημοφιλές μουσείο της πόλης, βρίσκεται σε διαμορφωμένο μουσειακό χώρο στην Αποθήκη Α (1ος όροφος), Προβλήτα Α, Ναυάρχου Βότση 3, στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Έχει στην κατοχή του ιστορικά αρχεία φωτογράφων και συλλεκτών, όπως του ελβετού φωτογράφου και φιλέλληνα Φρεντερίκ Μπουασονά, της διεθνούς φήμης φωτογράφου Έλλης Σουγιουλτζόγλου-Σεραϊδάρη, πιο γνωστής ως Nellys, του φωτογράφου της Αντίστασης Κώστα Μπαλάφα κ.ά.

Ωράριο λειτουργίας: 11:00-19:00 Τρίτη, Τετάρτη, Πέμπτη, Σάββατο, Κυριακή, 11:00-22:00 Παρασκευή. Περισσότερα στο http://www.thmphoto.gr/

Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης

Βρίσκεται στη Λεωφόρο Στρατού 2 και στεγάζεται σε ένα από τα καλύτερα έργα δημόσιας αρχιτεκτονικής των τελευταίων χρόνων στην Ελλάδα, έργο του αρχιτέκτονα Κυριάκου Κρόκου. Το βραβευμένο μουσείο φιλοξενεί στις συλλογές του μνημεία και έργα τέχνης χρονολογούμενα από τον 2ο ως τον 20ό αιώνα, μεταξύ των οποίων ξύλινες εικόνες, υφάσματα, έργα κεραμικής και μικροτεχνίας, γυάλινα αγγεία, γλυπτά, τοιχογραφίες, νομίσματα, σφραγίδες κ.λπ.

Ωράριο λειτουργίας: 9:00-16:00 καθημερινά από 16/11/2019 έως 31/3/2020. Περισσότερα στο http://www.mbp.gr/

Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης

Είναι ένα από τα μεγαλύτερα μουσεία της Ελλάδας. Βρίσκεται στην οδό Μανόλη Ανδρόνικου 6, κοντά στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης και την πλατεία ΧΑΝΘ. Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Μακεδονίας ήταν η πρώτη υπηρεσία που ιδρύθηκε μετά την υπογραφή παράδοσης της Θεσσαλονίκης στο Ελληνικό Κράτος τον Νοέμβριο του 1912. Το κτήριο του μουσείου είναι σχεδιασμένο από τον αρχιτέκτονα Πάτροκλο Καραντινό, σημαντικό εκπρόσωπο του μοντερνισμού στην Ελλάδα. Στις συλλογές του το μουσείο φιλοξενεί ευρήματα που χρονολογούνται από την προϊστορική εποχή ως το τέλος της αρχαιότητας και προέρχονται από ανασκαφές στη Μακεδονία και τη Θράκη. Εκτίθενται κεραμικά, πήλινα ειδώλια, γυάλινα αντικείμενα, έργα μεταλλοτεχνίας (χρυσά και αργυρά κοσμήματα, ορειχάλκινα κράνη και ασπίδες, σιδερένια ξίφη, αργυρά και ορειχάλκινα αγγεία, νομίσματα), επιτραπέζια παιχνίδια κ.ά. Ξεχωριστά εκθέματα αποτελούν ο αριστουργηματικός ανάγλυφος κρατήρας του Δερβενίου και ο πάπυρος του Δερβενίου, το αρχαιότερο βιβλίο της Ευρώπης, που χρονολογείται μεταξύ 340 και 320 π.Χ.

Ωράριο λειτουργίας: 9:00-16:00 καθημερινά. Περισσότερα στο https://www.amth.gr/

Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης

Βρίσκεται στην οδό Αγίου Μηνά 13, στην περιοχή που υπήρξε το επίκεντρο της εβραϊκής κοινότητας της Θεσσαλονίκης. Οι Σεφαραδίτες Εβραίοι, μετά τον διωγμό τους από την Ισπανία και την Πορτογαλία τον 15ο αιώνα, εγκαταστάθηκαν στη Θεσσαλονίκη, όπου ήκμασαν μέχρι και τα μεταπολεμικά χρόνια. Το μουσείο τιμά την ιστορία των Εβραίων της Θεσσαλονίκης, παρουσιάζοντας τον πλούσιο πολιτισμό τους (καθημερινότητα, κοινωνική ζωή, θρησκεία) και την συμβολή τους στην οικονομική ανάπτυξη της πόλης μέσω εκθεμάτων, εκδόσεων και αρχειακού υλικού. Σε ξεχωριστή αίθουσα φιλοξενούνται αντικείμενα και φωτογραφική συλλογή σχετικά με το Ολοκαύτωμα, την εξόντωση 49.000 Εβραίων της Θεσσαλονίκης στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης και τον αποδεκατισμό της ιστορικής αυτής κοινότητας. Το κτήριο όπου στεγάζεται το μουσείο ανεγέρθηκε το 1904 και είναι από τα λίγα οικοδομήματα που σώθηκαν από την καταστροφική πυρκαγιά του 1917 και την ανοικοδόμηση που ακολούθησε.

Ωράριο λειτουργίας: 9:00-14:00 Δευτέρα-Παρασκευή, 9:00-14:00 και 17:00-20:00 Τετάρτη, 10:00-14:00 Κυριακή. Περισσότερα στο http://www.jmth.gr/

Κέντρο Διάδοσης Επιστημών & Μουσείο Τεχνολογίας ΝΟΗΣΙΣ

Βρίσκεται στη Θέρμη, πιο συγκεκριμένα στο 6ο χμ. Θεσσαλονίκης-Θέρμης. Στόχος του κέντρου είναι η τεκμηρίωση, η διαφύλαξη και η προβολή της τεχνολογικής και βιομηχανικής κληρονομιάς, η διάδοση της καινοτομίας και η εξοικείωση του κοινού με την τεχνολογία και τις θετικές επιστήμες. Στις μόνιμες εκθέσεις του περιλαμβάνεται και ενότητα αφιερωμένη στην αρχαία ελληνική επιστήμη και τεχνολογία, όπου παρουσιάζονται τεχνολογικά επιτεύγματα και εφευρέσεις από την προϊστορική εποχή ως τα μεταβυζαντινά χρόνια. Στις εγκαταστάσεις περιλαμβάνονται το Πλανητάριο και το Κοσμοθέατρο, μία από τις καλύτερες αίθουσες προβολής της Ευρώπης.

Ωράριο λειτουργίας: 10:30-15:00 Τρίτη-Παρασκευή, 11:00-19:00 Σάββατο και Κυριακή. Περισσότερα στο https://www.noesis.edu.gr/

Ολυμπιακό Μουσείο Θεσσαλονίκης

Βρίσκεται Αγίου Δημητρίου και 3ης Σεπτεμβρίου και είναι το μοναδικό του είδους του στην Ελλάδα. Σκοπός του μουσείου είναι η προβολή της ιστορίας του αθλητισμού από την αρχαιότητα ως σήμερα και η ανάδειξη της αθλητικής κληρονομιάς. Περιλαμβάνει μόνιμη έκθεση αφιερωμένη στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Στα εκθέματά του υπάρχουν αντικείμενα από όλους τους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες, αντικείμενα ελλήνων Ολυμπιονικών και αθλητικός εξοπλισμός.

Ωράριο λειτουργίας: 9:00-19:00 καθημερινές, 10:00-16:00 Σάββατο, 10:00-14:00 Κυριακή. Περισσότερα στο http://www.olympicmuseum-thessaloniki.org/

Λευκός Πύργος

Είναι το πιο γνωστό αξιοθέατο της Θεσσαλονίκης, που βρίσκεται στο κέντρο της πόλης, δίπλα στη θάλασσα. Στο ισόγειο και τους έξι ορόφους του μνημείου ο επισκέπτης μπορεί να περιηγηθεί σε εκθέσεις σχετικές με πλευρές της πόλης και των ανθρώπων της. Οι θεματικές ενότητες αφορούν τα μνημεία, την ιστορία, την αρχιτεκτονική, το εμπόριο, την πνευματική και καλλιτεχνική ζωή, και τις γευστικές κουλτούρες της Θεσσαλονίκης διαμέσου των αιώνων.

Ωράριο λειτουργίας: 9:00-16:00 καθημερινά από 16/11/2019 έως 31/3/2020. Περισσότερα στο http://www.lpth.gr/

Περισσότερα μουσεία και για τη Θεσσαλονίκη μπορείτε να δείτε εδώ και εδώ.

Συντάκτης: Γιώργος Σεβαστός,

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.