Μητέρα, η δασκάλα μας στη ζωή
«Μαμά, πώς το κάνω αυτό..;». Ποιος δεν το έχει πει αυτό πάνω από μία φορά στη ζωή του; Είτε θέλουμε να το παραδεχτούμε είτε όχι, η μητέρα θα είναι -μέσα από όλα όσα θα κάνει σωστά και όσα θα κάνει λάθος- πάντα μια από τις σημαντικότερες φιγούρες της ζωής μας.
Η ματιά που μας κοιτάζει η μητέρα αλλάζει από μέρα σε μέρα, από ηλικία σε ηλικία και από κατάσταση σε κατάσταση και η ευχάριστη διαπίστωση είναι πως, πέρα από τις αλλαγές που φέρνει ο χρόνος στη μητέρα ως άτομο, αυτός που πραγματικά αλλάζει προσέγγιση και σκοπιά είναι το παιδί, που μεγαλώνει και εξελίσσεται.
Οι «κόντρες», διδάγματα του χαρακτήρα μας
Το “παιδί” (για εκείνες θα είναι πάντα το παιδί της) συνειδητά ή ασυνείδητα κάποια στιγμή θα αναρωτηθεί με ποιές ζυμώσεις έχει φτάσει να είναι ο άνθρωπος που είναι έως εκείνη τη στιγμή και μέσα από αυτή την αναμόχλευση, θα βρεθεί πολλές φορές αντιμέτωπο με τη μητέρα του. Αυτή η «σύγκρουση», αν και συχνά δυσάρεστη, παραμένει μια σταθερά στις σχέσεις γονιού και παιδιού και βοηθάει στη εξέλιξη του. Το παιδί μαθαίνει να μην τη βλέπει σαν υπερήρωα, την αξιολογεί, την κρίνει και μέσα από την αντιπαραβολή θα ανακαλύψει τον εαυτό του και τις δικές του αξίες. Η διαδικασία αυτή είναι συνυφασμένη με την ανάπτυξη και την εξέλιξη της αίσθησης του εαυτού μας από την πρώτη στιγμή.
Μια συνεχής καθοδήγηση
Αυτό που πολλές φορές δεν είναι εύκολο να γίνει αντιληπτό είναι το βάθος και η διάρκεια της επιρροής αυτής. Είναι η πιο σημαντική επιρροή και διαρκεί σε όλη μας τη ζωή. Αυτή η επιρροή μπορεί να γίνει καλύτερα κατανοητή, αν αναφερθούμε σε δύο κυρίαρχους παράγοντες: την ανθρώπινη ανάπτυξη και την επαναληπτικότητα των συμπεριφορών ενός παιδιού. Καθώς, ως παιδιά, αρχικά λειτουργούμε συναισθηματικά και μιμούμαστε συμπεριφορές, η εξέλιξη μας και οι αντιδράσεις μας καθορίζονται από τα πρότυπά μας. Και ποιος θα μπορούσε να είναι πιο σημαντικό πρότυπο από τον πρώτα μας ήρωα, «προστάτη και παντογνώστη», τη μητέρα μας;
Η μητέρα χτίζει τα πρώτα συναισθήματα στο παιδί
Είναι, επίσης, ιδιαίτερα σημαντικό να θυμόμαστε ότι τα συναισθήματα εμφανίζονται στη ζωή ενός ανθρώπου νωρίτερα από τη σκέψη. Από τη στιγμή που θα γεννηθούμε, μέχρι η βιολογική ωρίμανση του εγκεφάλου να επιτρέπει την κατανόηση του περιβάλλοντος, η μόνη αλληλεπίδρασή μας με αυτό είναι καθαρά συναισθηματική. Επομένως, η μητέρα είναι το πρώτο άτομο που θα κληθεί να μας δείξει πως είμαστε σημαντικοί, πως η ίδια είναι ικανή να μας προστατέψει και να καλύψει τις ανάγκες μας και να μας μάθει πως να λειτουργούμε. Όσο και αν σε επίπεδο σκέψεων έχουμε την ικανότητα να διαφοροποιούμαστε από τις δικές της σκέψεις και ιδεολογίες, σε επίπεδο συναισθημάτων έχουμε σημαντικές εγγραφές από εκείνη που επηρεάζουν τον τρόπο λειτουργίας μας.
Η μητέρα μας δείχνει τον κόσμο
Ο τρόπος με τον οποίο έχουμε μάθει να λειτουργούμε μέσα σε αυτή την τόσο σημαντική σχέση, είναι και ο τρόπος με τον οποίο για πολλά χρόνια θα σχετιζόμαστε μέσα στα όρια της οικογένειάς μας, αλλά και αργότερα έξω από αυτήν. Αυτή η επανάληψη, που εν μέρει θα οφείλεται στη δική μας στάση (στάση την οποία έχουμε διαμορφώσει ως αντίδραση στις πρώτες συμπεριφορές που έχουμε δεχτεί από τη μητέρα μας) θα οδηγήσει στην επιβεβαίωση όλων όσων έχουμε μάθει να πιστεύουμε για τον κόσμο, τις σχέσεις και τους ανθρώπους. Έτσι, η σχέση με τη μητέρα μας δεν είναι μια απλή αλληλεπίδραση μεταξύ δύο ανθρώπων, ούτε μια συναισθηματική και μόνο σχέση με τον άνθρωπο που μας έφερε στη ζωή. Είναι ο άνθρωπος που μας εφοδιάζει και μας διδάσκει καθημερινά πώς να περπατάμε, πώς να τρώμε, πως να μιλάμε, ποιες είναι οι δυνάμεις μας, πώς να στηριζόμαστε σε αυτές και εν γένει πώς να πορευθούμε σε όλη μας τη ζωή.
Τελικά
Η μητέρα – σαν ρόλος, ανεξάρτητα από χρόνο και τόπο – θα είναι πάντα σημαντική στη ζωή ενός ανθρώπου. Πέρα από αυτό όμως, το δικό μας προσωπικό στοίχημα –και ευχή κάθε μητέρας- θα είναι να καταφέρουμε τη δική μας προσωπική ωρίμανση. Με τα «εφόδιά» της να ανακαλύψουμε ποιοι είμαστε και τι μπορούμε να καταφέρουμε. Αλλά και να εγκαταλείψουμε την παιδική ματιά που αναζητά μια τέλεια μητέρα και να δεχτούμε πως αυτό το πρόσωπο, μέσα από όλα όσα μας αρέσουν ή μας δυσαρεστούν, στόχο έχει να μας κάνει καλύτερους και να μας προσφέρει τα καλύτερα. Γι’ αυτή της την διαχρονικά ανιδιοτελή αγάπη και προσπάθεια, θα εξακολουθεί πάντα να είναι η πηγή της ζωής μας και η σταθερή μας βάση αξιών και αναφοράς.
