Οι μέθοδοι πιστοποίησης των βιολογικών προϊόντων

Συντάκτης: Κατερίνα Βαϊμάκη

Η αυξανόμενη δημοτικότητα των βιολογικών προϊόντων έχει μεγαλώσει και τις απαιτήσεις των καταναλωτών. Υπάρχει ανασφάλεια σχετικά με το αν τα βιολογικά προϊόντα είναι όντως αυτό που περιγράφουν. Γι’ αυτό το λόγο η πιστοποίηση τους είναι απαραίτητη.

Η πιστοποίηση βεβαιώνει τους καταναλωτές ότι τόσο τα φαγητά όσο και τα συστατικά τους είναι βιολογικά. Υπάρχουν διαφορετικές μέθοδοι πιστοποίησης ανάλογα με τους νόμους της κάθε χώρας. Σε ορισμένες χώρες η κυβέρνηση παίζει σημαντικό ρόλο στους κανόνες και τη ρύθμιση της βιολογικής πιστοποίησης. Χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, ο Καναδάς, η Ιαπωνία και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν αυστηρές νομοθεσίες σχετικά με τη βιολογική γεωργία και τη μεταποίηση τροφίμων. Άλλες χώρες δεν έχουν ολοκληρωμένη νομοθεσία για τα βιολογικά προϊόντα διατροφής. Οι κανονισμοί και τα πρότυπα εφαρμόζονται συχνά από μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς ή από ιδιωτικές εταιρείες.

Η πιστοποίηση στην Ελλάδα

Η πιστοποίηση βιολογικών προϊόντων, στην Ελλάδα, είναι απαραίτητη, μέσα από νόμο, για τη χρήση του όρου «βιολογικό». Την πιστοποίηση την εφαρμόζουν νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, τα οποία ονομάζονται «Πιστοποιητικοί Οργανισμοί» και υπόκεινται στο Υπουργείο Γεωργίας, έναντι αμοιβής.

Το πνεύμα των κανονισμών αναφέρεται στην προστασία του περιβάλλοντος, την ασφάλεια του παραγωγού και την υγεία του καταναλωτή. Ο καθένας μπορεί να καταλαβαίνει αν ένα προϊόν είναι βιολογικό μέσω του σήματος πιστοποίησης από τον εγκεκριμένο φορέα στην ετικέτα του προϊόντος ή τη συσκευασία του. Είναι γεγονός πως, ως προς την παραγωγή και τη διακίνηση των τροφίμων, τα βιολογικά προϊόντα είναι αυτά που τηρούν τους αυστηρότερους κανόνες ασφάλειας και ποιότητας.

Στη χώρα μας, η αυθεντικότητα, η ποιότητα των προϊόντων βιολογικής καλλιέργειας και εκτροφής και οι διαδικασίες και πρακτικές που εφαρμόζονται ελέγχονται από την νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στη βιολογική γεωργία εξετάζεται: α) το ακριβές κτήμα στο οποίο καλλιεργήθηκε το προϊόν, β) ο τρόπος παραγωγής του, γ) ο τρόπος μεταφοράς του και δ) γενικά η κάθε δραστηριότητα που αφορά το προϊόν, από την σπορά ως την συγκομιδή, την ενδεχόμενη μεταποίησή και τη συσκευασία του. Κάτι παρόμοιο συμβαίνει και στη βιολογική κτηνοτροφία, όπου ελέγχονται οι τροφές τις οποίες καταναλώνουν τα ζώα και οι φάρμες όπου αυτά εκτρέφονται. Επιπλέον, υπάρχουν περιορισμοί σε ό,τι αφορά την κατανάλωση φαρμάκων από τα ζώα, καθώς βάσει της Ευρωπαϊκής νομοθεσίας απαγορεύεται η χρήση φαρμάκων για προληπτικούς λόγους ή για να ωθήσουν το ζώο στην πάχυνση.

Η επισήμανση των βιολογικών προϊόντων

Στην επισήμανση ή διαφήμιση των προϊόντων βιολογικής γεωργίας που έχουν πιστοποιηθεί σύμφωνα με τον κανονισμό περιλαμβάνεται το εθνικό σήμα αναγνώρισης πιστοποιημένων προϊόντων βιολογικής γεωργίας, η ένδειξη «ΠΡΟΙΟΝ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ» σε συνδυασμό με την ονομασία πώλησης του προϊόντος. Επίσης υπάρχει η ένδειξη «ΠΡΟΙΟΝ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΣΕ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΟ ΣΤΑΔΙΟ» για προϊόντα φυτικής προέλευσης που η καλλιέργεια τους βρίσκεται σε περίοδο μετατροπής, σε συνδυασμό με την ονομασία πώλησης του προϊόντος. Στην επισήμανση επίσης συναντάτε το κοινοτικό λογότυπο, προαιρετικά και τον κωδικό αριθμό έγκρισης του οργανισμού ελέγχου και πιστοποίησης.

Η διαδικασία ένταξης στο Σύστημα Ελέγχου Και Πιστοποίησης

Οι παραγωγοί που θέλουν να μπουν στον κόσμο της βιολογικής αγοράς πρέπει να ακολουθήσουν κάποια συγκεκριμένα βήματα. Αρχικά είναι απαραίτητη η υποβολή αίτησης ένταξης στο καθεστώς πιστοποίησης από τον παραγωγό, συνοδευόμενη από υπεύθυνη δήλωση εφαρμογής της σχετικής νομοθεσίας σε κάποιο από τους οργανισμούς ελέγχου και πιστοποίησης. Στη συνέχεια υπογράφεται σύμβαση συνεργασίας του παραγωγού με τον οργανισμό. Σε διάστημα δέκα ημερών από την υπογραφή της σύμβασης συνεργασίας, ο παραγωγός θα πρέπει να γνωστοποιήσει στη διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης στην οποία υπάγεται η έδρα της αγροτικής επιχείρησής του, την έναρξη της δραστηριότητάς του για βιολογική παραγωγή προϊόντων. Τέλος, πραγματοποιείται επιθεώρηση ένταξης από τον πιστοποιητικό οργανισμό ώστε να επαληθευθεί η τήρηση των δεσμεύσεων από την πλευρά του παραγωγού.

Ποιοι είναι οι οργανισμοί πιστοποίησης

Στην Ελλάδα, οι αρμόδιοι οργανισμοί ελέγχου και πιστοποίησης βιολογικά παραγόμενων προϊόντων είναι οι ακόλουθοι: ο οργανισμός ΔηώΦυσιολογική Ε.Π.Ε Ινστιτούτο Ελέγχου Βιολογικών Προϊόντων ΒΙΟΕΛΛΑΣ Α.Ε. QWAYS- Διαδρομές ποιότητας Α.Ε A CERT-Ευρωπαϊκός Οργανισμός Πιστοποίησης Α.Ε IRIS-Α. ΧΑΤΖΗΔΑΚΗ & ΣΙΑ ΕΕ Πράσινος Έλεγχος-GREEN CONTROL ΘΩΜΑΣ ΜΙΣΑΗΛΙΔΗΣ Ο.Ε. Γεωτεχνικό Εργαστήριο Α.Ε.

Συντάκτης: Κατερίνα Βαϊμάκη,

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.