Μεριμνώντας για τη ζωή στη σύνταξη
Όταν είσαι νέος, η χρονιά που θα συνταξιοδοτηθείς σου φαίνεται απίστευτα μακρινή. Η πραγματικότητα είναι πως κάθε δεκαετία στη ζωή σου περνά πολύ πιο γρήγορα από την προηγούμενη. Ή τουλάχιστον έτσι σου φαίνεται. Όμως αργά ή γρήγορα, η ημέρα αυτή έρχεται. Και μια νέα, υπέροχή περίοδος αρχίζει στη ζωή σου. Για να την απολαύσεις όσο μπορείς περισσότερο άκου μερικές συμβουλές από ένα παλιό.
- Σύνταξη. Από την ημέρα που θα συνταξιοδοτηθείς, τα μηνιαία σου εισοδήματα θα υποστούν καθίζηση. Ξαφνικά, το ποσό της σύνταξης, που ως τότε δεν το πολυλογάριαζες, θα αποκτήσει μεγάλη σημασία για εσένα και την οικογένειά σου. Όταν λέω “οικογένεια” εκτός από τον / την σύντροφο, βάζω μέσα και τα παιδιά. Υπερβολή; Η μεγάλη οικονομική κρίση που βιώνουμε τώρα έδειξε πως “έχει ο καιρός γυρίσματα”, και πολλά νοικοκυριά με άνεργους ζούνε από τη σύνταξη, έστω και πενιχρή, του παππού και της γιαγιάς. Για αυτό έχει μεγάλη σημασία να συλλέγεις προσεκτικά τα ένσημά σου, όσο εργάζεσαι, και να μην αφήνεις περιόδους κενές. Επίσης να φροντίζεις, όσο είναι δυνατόν, να βρίσκεσαι στην ανώτερη κλίμακα σύνταξης ανάλογα με τα κριτήρια που ισχύουν κατά καιρούς. Και επειδή η πρόσφατη πείρα έδειξε ότι η ασφάλιση σε κρατικό φορέα δεν είναι ιδιαίτερα ασφαλής, υπάρχουν και οι ιδιωτικές ασφαλίσεις αφού επιλέξεις προσεκτικά μια εταιρεία με κριτήριο την ευρωστία και αξιοπιστία της και όχι επειδή εκεί εργάζεται ο φίλος ή ο γνωστός μας.
- Αποταμίευση. Επειδή είναι βέβαιο ότι το ύψος της σύνταξης δεν θα είναι ποτέ αρκετό για να διατηρήσεις την ποιότητα ζωής που είχες όσο εργαζόσουν, το κενό έρχεται να καλύψει, τουλάχιστον μερικώς, η αποταμίευση που έχεις κάνει για μια μεγάλη σειρά ετών. Αυτή μπορεί να γίνει είτε με ένα αποταμιευτικό ασφαλιστικό πρόγραμμα, οπότε σε μια προκαθορισμένη ηλικία θα εισπράξεις αφορολόγητο ένα ποσόν (εφάπαξ ή σε μορφή μηνιαίας σύνταξης, κατ’ επιλογήν σου) είτε ιδιωτικά, καταθέτοντας ένα ορισμένο ποσό μηνιαίως στην τράπεζα. Πρόσεχε μόνο μην πάθεις το χουνέρι που έπαθε ο συμπαθής Μπάρμπα Γιάννης, που έχασε τον λογαριασμό, όπως είδαμε στο άρθρο με τίτλο “Η χρησιμότητα του προϋπολογισμού στο νοικοκυριό σας
- Νοσοκομειακή ασφάλεια. Είναι στατιστικά αποδεδειγμένο, άλλωστε αυτό λέει και η κοινή λογική, ότι την νοσοκομειακή κάλυψη την χρειάζεσαι περισσότερο μετά την συνταξιοδότησή σου και λιγότερο πριν. Σε όσο πιο νεαρή ηλικία υπογράψεις συμβόλαιο για μια ισόβια (η ισοβιότητα είναι σημαντική) κάλυψη τόσο λιγότερο μηνιαίο ασφάλιστρο θα πληρώνεις.
- Υγιεινή ζωή. Όσο πιο πολύ περιποιείσαι τα δόντια σου από νεαρή ηλικία τόσο περισσότερα χρόνια θα διατηρηθούν σε καλή κατάσταση. Το ίδιο συμβαίνει με την υγεία σου. Όσο πιο πολύ την φροντίζεις, τόσο αυξάνεις την πιθανότητα να ζήσεις περισσότερα χρόνια μετά την συνταξιοδότησή σου και να χαρείς αυτή περίοδο, την τελευταία, της ζωής σου. Προσπάθησα συνειδητά να ακολουθήσω το πεντάπτυχο: υγιεινή διατροφή, γυμναστική, όχι κάπνισμα, όχι άγχος, όχι παχυσαρκία, όπως περιέγραψα στα βιωματικά βιβλία μου “Αντίο, άγχος” και “Αντίο, πάχος”, αντίστοιχα.
- Χόμπι. Ένα σημαντικό πρόβλημα που προκύπτει από την ημέρα που συνταξιοδοτείσαι είναι το πώς θα περνάς το χρόνο σου χωρίς να αισθανθείς ανία. Εκτός από τις συνήθεις δραστηριότητες των συνταξιούχων, ψώνια σε λαϊκή και σούπερ μάρκετ, πληρωμή λογαριασμών και φροντίδα εγγονιών το ζήτημα είναι τι κάνεις για να μην πέσεις στην χαύνωση της τηλεόρασης. Η απάντηση είναι η ενασχόληση με χόμπι. Μην περιμένεις όμως να συνταξιοδοτηθείς για να σκεφτείς τι θα κάνεις. Έχεις όλο τον καιρό, να επιλέξεις εξω-επαγγελματικές δραστηριότητες που σου αρέσουν και σε ξεκουράζουν ψυχικά. Προσωπικά έχω κάμποσες, όπως εξηγώ στο άρθρο με τίτλο “Τι κάνω αν δεν μου αρέσει το επάγγελμά μου;” Και ένα τελευταίο: λένε πως αν θέλεις να έχεις καλά γεράματα μάθε να παίζεις μπιρίμπα. Το εφαρμόζω και το συνιστώ ανεπιφύλακτα. Άσε που ως πνευματική άσκηση σε προφυλάσσει από το αλτσχάιμερ…
- Νύφες – γαμπροί. Οι έξυπνες πεθερές φροντίζουν από την αρχή να έχουν καλές σχέσεις με τις νύφες τους, για να τους “δώσουν ένα ποτήρι νερό” στα γεράματα.
- Ταξίδια. Απαλλαγμένος από επαγγελματικές υποχρεώσεις και δεσμεύσεις μπορείς άνετα να προγραμματίσεις διακοπές, ταξίδια, εκδρομές ή παραμονή στο εξοχικό σου σπίτι. Διόλου τυχαίο που σημαντικό μέρος της πελατείας των κρουαζιερόπλοιων είναι οι συνταξιούχοι. Γι’ αυτό, μην άγχεσαι αν δεν μπορείς να πραγματοποιήσεις τα ταξίδια που ονειρεύεσαι ενόσω δουλεύεις. Το ιδανικό “ταξίδι στα Κύθηρα” που ενέπνευσε τον Μποντλέρ και τον Μποτιτσέλι να δημιουργήσουν τόσο όμορφα έργα για ένα νησί που ουδέποτε επισκέφτηκαν, είναι εκεί και σε περιμένει…
- Μουσεία, τέχνη. Τα πολυάριθμα μουσεία της χώρας μας παραμένουν ορθάνοιχτα για να θαυμάσεις τους θησαυρούς που κρύβουν και μάλιστα με μειωμένο εισιτήριο για τους συνταξιούχους, όπως και τα θέατρα με ποιοτικές παραστάσεις.
- Βιβλία. Βάζε στην άκρη τα βιβλία που πάντα ήθελες να διαβάσεις αλλά δεν βρίσκεις τον χρόνο. Τότε θα έχεις άφθονο.
- Φίλοι – παλιοί συμμαθητές. Δεν έχει σημασία πόσα χρόνια έχουμε να δούμε κάποιον παλιό φίλο. Κάθε φορά που τον συναντάμε νιώθουμε σαν να ήταν χτες η τελευταία φορά. Μετά την σύνταξη, κόβονται ή αμβλύνονται εκ των πραγμάτων οι δεσμοί με τους επαγγελματικούς φίλους. Ξαφνικά έχουμε την ανάγκη να ξανασμίξουμε με τους παλιούς, τους προσωπικούς. Στις μεγαλύτερες ηλικίες ο καθένας πλησιάζει τον άλλο παρουσιάζοντας τον καλλίτερο εαυτό του που δεν είναι πάντα ο πραγματικός. Αντίθετα, στην παιδική ή στην νεανική ηλικία ο καθένας δείχνει τον πραγματικό του εαυτό, δεν έχει λόγο να υποκριθεί. Να γιατί οι παλιοί μας φίλοι είναι ανεκτίμητοι. Η φιλία τους είναι δοκιμασμένη. Φρόντιζε λοιπόν να κρατάς ζωντανές τις παλιές σου φιλίες. Είναι πάντα πολύτιμες και θα αποδειχτούν απαραίτητες μετά την σύνταξη.
Φίλε αναγνώστη, μην ξεχνάς πως, “εκεί που είσαι ήμουνα και εδώ που είμαι θα ‘ρθεις”. Όταν το λοιπόν με το καλό, ύστερα από μια επιτυχημένη καριέρα, που σου την εύχομαι ολόψυχα, βγεις στην σύνταξη, ίσως γράψεις το δικό σου βιβλίο με συμβουλές προς τους νεότερους…