Μεγάλες γυναίκες, του Γιώργου Συμπάρδη
Στη λέσχη ανάγνωσης, της οποίας είμαι μέλος, πριν από λίγα χρόνια είχαμε διαβάσει και σχολιάσει το βιβλίο του συγγραφέα, Υπόσχεση γάμου, τιμημένο με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος. Επειδή μας άρεσε, τώρα επιλέξαμε τη νουβέλα του, Μεγάλες γυναίκες.
Ο τίτλος, κατά αρχάς, Μεγάλες γυναίκες είναι αμφίσημος: εννοεί τις μεγάλες σε ηλικία γυναίκες ή τις διάσημες, όπως λέμε “μεγάλοι άνδρες της ιστορίας”; Η φωτογραφία όμως του εξώφυλλου με τα κουζινικά σε οδηγεί στη σκέψη πως μάλλον για την πρώτη περίπτωση πρόκειται. Και αυτή είναι η πραγματικότητα. Εδώ το “μεγάλες” λειτουργεί ως ευφημισμός για το μη πολιτικώς ορθόν “ηλικιωμένες”.
Η ιστορία μιλάει για μια ομάδα γυναικών γύρω στα εξήντα πέντε, που ανήκουν σε ένα εκκλησιαστικό κύκλο. Δύο εξ αυτών εμπλέκονται σε αισθηματικές περιπέτειες με νεαρούς ζιγκολό, με απογοητευτικές συνέπειες. Θα μπορούσε ο συγγραφέας να αντέστρεφε τη εικόνα και στη θέση των γυναικών να έβαζε άνδρες. Το θέμα του όμως αυτομάτως θα υποβαθμιζόταν λόγω έλλειψης πρωτοτυπίας.
Το βιβλίο είναι στη ουσία ένα ψυχογράφημα με θέμα την ανθρώπινη μοναξιά και την ανάγκη για συντροφικότητα. Η πρωταγωνίστρια δεν φαίνεται να ενδιαφερόταν πρωτίστως για σεξ αλλά κάποιον για να τον φροντίζει. Μέσα όμως από την ιστορία θίγονται και άλλα θέματα:
- Το δικαίωμα στον έρωτα από άτομα τρίτης ηλικίας
- Η άνιση κοινωνική αντιμετώπιση των δύο φύλλων στο θέμα του / της νεαρότερου/ης συντρόφου
- Η υποχώρηση στον πειρασμό από γυναίκες θρησκευόμενες.
- Η αιώνια σχέση “τεκνατζού”-ζιγκολό και η εκμετάλλευση της πρώτης από τον δεύτερο
- Ο παράνομος έρωτας τιμωρείται
- Η έκπτωση της αξιοπρέπειας μπροστά στον “έρωτα”
- Η γυναίκα-θύμα συζύγου, εραστή.
- Η επανάσταση της τρίτης ηλικίας (τελευταία σκηνή)
Από το βιβλίο δεν λείπουν αιχμές για επίκαιρα θέματα όπως η έρευνα για τρομοκράτες, τα απλήρωτα ενοίκια κατοικιών και η έλλειψη φαγητού. Τα υπόλοιπα θα τα ανακαλύψει ο αναγνώστης μόνος του.
Το βιβλίο αυτό είναι από εκείνα που το διαβάζεις με ενδιαφέρον και ύστερα οι εικόνες και τα νοήματά του συνεχίζουν να δουλεύονται στο μυαλό σου για πολύ καιρό ακόμη.
Η ιστορία της πρωταγωνίστριας “κάποιας ηλικίας” θυμίζει το υπέροχο ποίημα-μονόλογο του Γιάννη Ρίτσου στην “Σονάτα του σεληνόφωτος” όπου μια “μεγάλη” γυναίκα μιλά για τη μοναξιά της απευθυνόμενη σε έναν νέο, από τον οποίο επανειλημμένα ζητεί “άφησέ με να έλθω μαζί σου”, και που στο τέλος την εγκαταλείπει φεύγοντας μόνος.
Ένα ενδιαφέρον, πολυεπίπεδο βιβλίο, που διαβάζεται άνετα.
Από τις εκδόσεις “Μεταίχμιο” 112 σελίδες (και σε ηλεκτρονική μορφή).
