Μάθε ποια ορμόνη προκάλεσε αποχή στις εκλογές
Πιο επίκαιρο από ποτέ το θέμα των εκλογών στην Ελλάδα και το πολιτικό σκηνικό φαίνεται να αλλάζει άρδην. Τι έγινε, όμως, την Κυριακή 25/01/2015; Προσήλθαν όλοι οι πολίτες στην κάλπη με συνέπεια; Τα ποσοστά αποχής ήταν υψηλά, καθώς στις κάλπες προσήλθε το 62,68% των 9,8 εκατ. ψηφοφόρων που είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους. Η αποχή είναι μία εχθρική στάση απέναντι στη δημοκρατία ή υποδηλώνει ανευθυνότητα; Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Νεμπράσκα και το Πανεπιστήμιο Rice δίνουν μία άλλη εξήγηση στο φαινόμενο αυτό αποδεικνύοντας ότι τα επίπεδα των ορμονών είναι ικανά να επηρεάσουν την πολιτική συμπεριφορά των ψηφοφόρων.
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στις 22 Ιουνίου στο περιοδικό Physiology and Behavior, αναφέρει ότι ενώ η συμμετοχή στις εκλογές επηρεάζεται από μια σειρά κοινωνικών και δημογραφικών μεταβλητών, υπάρχουν και βιολογικοί παράγοντες που μπορεί να διαδραματίσουν ρόλο. Συγκεκριμένα, τα χαμηλά επίπεδα της ορμόνης του στρες, της κορτιζόλης, αποτελούν έναν ισχυρό προγνωστικό δείκτη της πραγματικής συμπεριφοράς κατά την ψηφοφορία.
«Η πολιτική και η πολιτική συμμετοχή είναι εγγενώς μία αγχωτική δραστηριότητα» εξήγησε ο επικεφαλής συντάκτης του εγγράφου, ο Jeff French, καθηγητής Ψυχολογίας και Βιολογίας και διευθυντής του προγράμματος νευρολογίας του ΟΗΕ. Αυτό σημαίνει ότι τα αγχωτικά άτομα μπορεί να αποφεύγουν να εμπλέκονται σε αυτή τη δραστηριότητα, κάτι που η ίδια η μελέτη το επιβεβαιώνει.
Η μελέτη είναι μέρος ενός μεγαλύτερου συνόλου ερευνών που διερευνούν τις συνδέσεις μεταξύ της βιολογίας και του πολιτικού προσανατολισμού με επικεφαλής τον Smith και Hibbing.
Αυτή η έρευνα δείχνει ότι η κορτιζόλη σχετίζεται με την προθυμία συμμετοχής στην πολιτική. Για να καταλήξουν στα συμπεράσματά τους, οι ερευνητές συνέλεξαν το σάλιο πάνω από 100 συμμετέχοντες, οι οποίοι αυτοπροσδιορίζονται ως συντηρητικοί, ιδιαίτερα φιλελεύθεροι ή αδιάφοροι στην πολιτική. Στη συνέχεια, ανέλυσαν τα επίπεδα της κορτιζόλης που βρέθηκαν.
Η κορτιζόλη μετρήθηκε στο σάλιο των συμμετεχόντων, πριν και κατά τη διάρκεια δραστηριοτήτων που αυξάνουν και μειώνουν το στρες. Αυτά τα δεδομένα στη συνέχεια συγκρίθηκαν με προηγούμενες απαντήσεις των συμμετεχόντων σχετικά με τη συμμετοχή τους σε πολιτικές δραστηριότητες (ψηφοφορία και αποχή).
Όπως ήταν αναμενόμενο οι δραστηριότητες υψηλού στρες οδήγησαν σε υψηλότερα επίπεδα κορτιζόλης, ενώ η πολιτική συμμετοχή συσχετίστηκε σημαντικά με χαμηλά επίπεδα κορτιζόλης. Σύμφωνα με τη μελέτη, ο μόνος παράγοντας πρόβλεψης της συμπεριφοράς ψήφου ήταν η ηλικία, καθώς οι ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας ήταν πιθανότερο να έχουν ψηφίσει περισσότερες φορές από τους νεότερους ενήλικες. Έρευνα από άλλες ομάδες επεσήμανε επίσης την εκπαίδευση, το εισόδημα, τη φυλή ως σημαντικούς προγνωστικούς δείκτες της εκλογικής συμπεριφοράς.
Εξηγώντας γιατί η αυξημένη κορτιζόλη θα μπορούσε να συνδεθεί με τα χαμηλότερα ποσοστά συμμετοχής στις εκλογές, οι ερευνητές παραθέτουν προηγούμενα πειράματα στα οποία τα υψηλά επίπεδα κορτιζόλης συνδέονται με μείζονα καταθλιπτική διαταραχή, κοινωνική απόσυρση και άγχος αποχωρισμού. Μάλιστα, τα υψηλά επίπεδα κορτιζόλης αντικατοπτρίζουν μια ποικιλία κοινωνικών, γνωστικών και συναισθηματικών διεργασιών, ενώ μπορούν να επηρεάσουν ένα χαρακτηριστικό τόσο σύνθετο όσο είναι η συμπεριφορά της ψηφοφορίας.
Οι κοινωνικοί επιστήμονες για δεκαετίες προσπαθούν να προβλέψουν τη συμπεριφορά ψηφοφορίας μέσα από δημογραφικά στοιχεία. Τώρα η έρευνα αυτή εγείρει το ζήτημα της εξέτασης των βιολογικών διαφορών. Πολλοί παράγοντες επηρεάζουν την απόφαση συμμετοχής στην πιο σημαντική πολιτική δραστηριότητα, και η μελέτη μας δείχνει ότι η φυσιολογία του στρες είναι ένας σημαντικός βιολογικός παράγοντας σε αυτή την απόφαση. Το πείραμα μας βοηθά να εξηγήσουμε πληρέστερα τη συμμετοχή στις εκλογές και την αποχή.
