Καρδιακή νόσος στις γυναίκες

Συντάκτης: Ιωάννης Τζορμπατζόγλου, Αγγειοχειρουργός

Αν και συνήθως η καρδιακή νόσος θεωρείται αμιγώς ανδρικό πρόβλημα, πολύ περισσότερες γυναίκες απ’ ότι άνδρες πεθαίνουν κάθε χρόνο λόγω καρδιακής νόσου. Ίσως γιατί κάποια συμπτώματα καρδιακής νόσου στις γυναίκες μπορεί να διαφέρουν από αυτά στους άνδρες. Ευτυχώς, οι γυναίκες μπορούν να κάνουν βήματα ώστε να κατανοήσουν τα συμπτώματα αυτά και να ξεκινήσουν να μειώνουν τον ατομικό τους κίνδυνο για καρδιαγγειακή νόσο.

Το πιο συνηθισμένο σύμπτωμα εμφράγματος στις γυναίκες είναι κάποιο είδος πόνου, πίεσης ή δυσφορίας στο στήθος. Δεν είναι όμως πάντα έντονο, ή το κυρίαρχο σύμπτωμα, όταν αφορά τις γυναίκες. Μερικές φορές μάλιστα, οι γυναίκες μπορεί να έχουν πάθει έμφραγμα χωρίς καθόλου ενοχλήσεις από το στήθος. Οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να έχουν άλλου είδους συμπτώματα σε σχέση με τους άνδρες όπως:

  • Δυσφορία στο λαιμό, στη γνάθο, στην άνω πλάτη ή στην κοιλιακή χώρα
  • Ταχύπνοια
  • Πόνο στο δεξιό χέρι
  • Ναυτία ή εμετό
  • Ιδρώτα
  • Ελαφρύ πονοκέφαλο ή ζάλη
  • Ασυνήθιστη κούραση

Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να είναι πιο ύπουλα από τον εμφανή έντονο πόνο στο στήθος που έχουμε συνηθίσει να συσχετίζουμε με το έμφραγμα. Οι γυναίκες συνήθως περιγράφουν τον πόνο αυτό σαν πίεση ή πιάσιμo. Αυτό μπορεί να συμβαίνει γιατί οι γυναίκες τείνουν να έχουν αποφράξεις όχι μόνο στις κύριες αρτηρίες τους, αλλά και σε μικρότερες στεφανιαίες αρτηρίες – καρδιακή νόσος μικρών αγγείων ή μικροαγγειακή νόσος. Τα συμπτώματα στις γυναίκες μπορεί να εμφανίζονται συχνότερα όταν ξεκουράζονται ή ακόμα και όταν κοιμούνται. Στρεσογόνες καταστάσεις (άγχος) μπορεί να εκκινήσουν τέτοιου είδους συμπτώματα.

Οι γυναίκες εμφανίζονται στα επείγοντα αφού έχει γίνει καρδιακή βλάβη, αφού τα συμπτώματα δεν είναι τυπικά ή μπορεί να τα έχουν υποεκτιμήσει. Επομένως αν αισθάνεστε τέτοια συμπτώματα καλό θα ήταν να δείτε κάποιον ειδικό

Παράγοντες κινδύνου καρδιακής νόσου στις γυναίκες

Παρόλο που οι παραδοσιακοί παράγοντες κινδύνου για στεφανιαία νόσο- υψηλή χοληστερόλη, αρτηριακή υπέρταση παχυσαρκία- επηρεάζουν και τα δύο φύλα, άλλοι παράγοντες κινδύνου μπορεί να παίζουν μεγαλύτερο ρόλο στις γυναίκες. Για παράδειγμα:

  • Ο Σακχαρώδης διαβήτης αυξάνει πολύ περισσότερο τον κίνδυνο στις γυναίκες απ΄ότι στους άνδρες.
  • Το μεταβολικό σύνδρομο –ένας συνδυασμός συσσώρευσης λίπους στην κοιλιακή χώρα, υπέρτασης, υπεργλυκαιμίας και υπερτριγλυκεριδαιμίας- έχει μεγαλύτερο ρόλο στις γυναίκες απ ότι στους άνδρες.
  • Το ψυχικό άγχος και η κατάθλιψη επηρεάζουν την γυναικεία καρδιά περισσότερο από την ανδρική. Η κατάθλιψη κάνει δύσκολη τη διατήρηση υγιεινού τρόπου ζωής. Μίλα με τον γιατρό σου αν εμφανίζεις συμπτώματα κατάθλιψης.
  • Το κάπνισμα είναι μεγαλύτερος παράγοντας κινδύνου για τις γυναίκες από ότι για τους άνδρες.
  • Η έλλειψη φυσικής άσκησης είναι μείζων παράγοντας κινδύνου για στεφανιαία νόσο, και σαν ομάδα, ο γυναικείος πληθυσμός τείνει να ασκείται λιγότερο από τον ανδρικό.
  • Τα χαμηλά επίπεδα οιστρογόνων μετά την εμμηνόπαυση αποτελούν σημαντικό παράγοντα κινδύνου ανάπτυξης καρδιαγγειακής νόσου στα μικρά αιμοφόρα αγγεία (μικροαγγειακή νόσος).
  • Επιπλοκές της εγκυμοσύνης όπως υπέρταση και διαβήτης της κύησης αυξάνουν την πιθανότητα αρτηριακής υπέρτασης και διαβήτη μακροπρόθεσμα, αυξάνοντας την πιθανότητα εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου είτε στη μητέρα, είτε στο παιδί.

Μόνο οι μεγαλύτερες σε ηλικία γυναίκες πρέπει να ανησυχούν για καρδιακή νόσο;

Όχι. Γυναίκες κάτω των 65, ιδιαίτερα αυτές με οικογενειακό ιστορικό καρδιακής νόσου, πρέπει να προσέχουν όλους τους προαναφερόμενους παράγοντες κινδύνου.

Υπάρχουν διάφορες αλλαγές στην καθημερινότητα που μειώνουν τον κίνδυνο καρδιακής νόσου:

  • Σταμάτα ή μην ξεκινάς το κάπνισμα
  • Ασκήσου 30 με 60 λεπτά τη μέρα τις περισσότερες μέρες της εβδομάδας ή 60 με 90 λεπτά αν χρειάζεται να χάσεις κιλά.
  • Διατήρησε υγιές βάρος
  • Υιοθέτησε μια δίαιτα χαμηλή σε κορεσμένα λίπη, χοληστερόλη και αλάτι.

Απαραίτητη είναι επιπλέον η λήψη κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής, όπως αντιυπερτασικά φάρμακα, αντιαιμοπεταλιακά και ασπιρίνη, στατίνες και αντιδιαβητικά όπου ο ειδικός κρίνει ότι είναι απαραίτητα.

Γενικά, η άσκηση πρέπει να είναι μέτριας έντασης, όπως περπάτημα για 30 με 60 λεπτά τις περισσότερες μέρες της εβδομάδας. Αν δεν μπορούμε να τελειώσουμε την άσκηση σε μία συνεδρία, μπορούμε να τη «σπάσουμε» σε μικρότερες συνεδρίες των 10 ή 15 λεπτών. Μερικές μελέτες μάλιστα έχουν δείξει ότι μικρής διάρκειας εκρηκτικές ασκήσεις ( π.χ. έντονο τρέξιμο για λίγο κατά τη διάρκεια της βάδισης) μπορούν να αυξήσουν το μεταβολισμό και να ελέγξουν καλύτερα το βάρος, κάτι που βοηθά πολύ το καρδιαγγειακό μας σύστημα.

Άλλες μικρές αλλαγές αφορούν την καθημερινή μας πρακτική όπως να προτιμούμε τις σκάλες από τον ανελκυστήρα, να δοκιμάζουμε κοιλιακούς ή να επιχειρούμε βαθιά καθίσματα όταν βλέπουμε τηλεόραση αντί να καθόμαστε απλά στον καναπέ.

Ποιό είναι το υγιές βάρος;

Κάθε άνθρωπος έχει το δικό του σωματότυπο. Ο υπολογισμός του δείκτη μάζας σώματος (ΒΜΙ) είναι χρήσιμος ώστε να μπορούμε να είμαστε αντικειμενικοί. Ένας δείκτης πάνω από 25 σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο για καρδιακή νόσο.

Η περίμετρος της κοιλιάς αποτελεί επίσης ένα χρήσιμο εργαλείο εκτίμησης του αν είμαστε ή όχι υπέρβαροι. Καρδιαγγειακός κίνδυνος έχει συσχετιστεί στις γυναίκες με περίμετρο μέσης μεγαλύτερη από 90 εκατοστά.

Η απώλεια έστω και λίγου σωματικού βάρους μπορεί να μας βοηθήσει αφού μπορεί να μειωθεί η αρτηριακή πίεση και ο κίνδυνος για σακχαρώδη διαβήτη, που και τα δύο αποτελούν παράγοντες κινδύνου για καρδιακή νόσο.

Η λήψη ασπιρίνης προλαμβάνει την κα​ρδιακή νόσο στις γυναίκες

Οι οδηγίες της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας (ΑΗΑ), προτείνουν σε γυναίκες οποιασδήποτε ηλικίας τη λήψη ασπιρίνης σε δόσεις μεταξύ 75 με 325mg ημερησίως, αν έχουν διαβήτη ή έχουν διαγνωστεί με καρδιακή νόσο.

Επίσης, γυναίκες άνω των 65 ετών με ρυθμισμένη πίεση και χωρίς γαστρικά προβλήματα, μπορεί να ωφεληθούν από τη λήψη ημερησίως 81mg ασπιρίνης.

Μην ξεκινάτε όμως σε καμία περίπτωση να λαμβάνετε προληπτικά ασπιρίνη από μόνες σας. Μιλήστε με το γιατρό σας που θα σας καθοδηγήσει με βάση το ατομικό σας ιστορικό.

«Το κείμενο αποτελεί μια συνεργασία του flowmagazine.gr με τον αγγειοχειρουργό κο. Τζορμπατζόγλου. Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφθείτε την ιστοσελίδα www.aggeia.eu»

Συντάκτης: Ιωάννης Τζορμπατζόγλου, Αγγειοχειρουργός

Influence:

Ο Δρ. Ιωάννης Τζορμπατζόγλου αποφοίτησε από το Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών το 2000…