Συνέντευξη Γεράσιμου Ανδρεάτου
Ένας από τους πιο χαρακτηριστικούς εκπροσώπους του σύγχρονου καλού λαϊκού τραγουδιού, ο Γεράσιμος Ανδρεάτος, εμφανίζεται για δύο μοναδικές παραστάσεις στο «Κύτταρο». Το flowmagazine.gr συνάντησε τον γνωστό ερμηνευτή και συνομίλησε μαζί του για το νέο του δίσκο «Ψυχή που δεν αμάρτησε, ποτέ της δεν αγιάζει», τις απόψεις του για το λαϊκό τραγούδι του σήμερα, καθώς και για το πώς βιώνει ο ίδιος το ταξίδι του στη μουσική.
Ζωντανές εμφανίσεις
– Τι καινούργιο περιμένουμε να δούμε στο «Κύτταρο»;
Είναι δύο μοναδικές εμφανίσεις στην Αθήνα, μιας και δεν συμμετείχα σε κάποιο μόνιμο σχήμα. Ουσιαστικά πρόκειται για 2 βραδιές όπως τις λαχταρά η ψυχή μου, με ανθρώπους που εκτιμώ και που έρχονται να ενώσουν τη δική τους παρουσία με τις δίκες μου επιλογές. Είναι ένα ξεχωριστό πρόγραμμα. Έχω διαλέξει διαφορετικά τραγούδια που ποτέ άλλοτε δεν είχα ξαναπεί, όπως τραγούδια του Γκόραν Μπρέγκοβιτς σε στίχους Λίνας Νικολακοπούλου από το δίσκο που είχαν κάνει με την Άλκηστη Πρωτοψάλτη ή κάποια του Περίδη και του Μάλαμα.
Το πρώτο μέρος έχει κυρίως ακουστικές μπαλάντες τραγουδοποιών της γενιάς μου και το δεύτερο μέρος είναι αφιερωμένο στο λαϊκό τραγούδι. Στα δύο αυτά μέρη έχω εντάξει τραγούδια από το νέο δίσκο μου που ταιριάζουν υφολογικά. Επίσης στο πρώτο μέρος εμφανίζομαι στη σκηνή μόνο με τους Ντάσο Κούρτι (ακορντεόν) και Βασίλη Κετεντζόγλου (κιθάρα),ενώ βρήκα την ευκαιρία να παίξω μετά από χρόνια μπουζούκι στα λίγα κομμάτια που χρειάζεται. Στο δεύτερο μέρος έχω καλέσει τον εξαιρετικό δεξιοτέχνη που πάντα θαύμαζα, Βαγγέλη Τρίγκα με ξεχωριστή παρουσία στο χώρο του τραγουδιού και του μπουζουκιού. Ο ίδιος διδάσκει και διαθέτει τα βιβλία του μέσω διαδικτύου ενώ στη σκηνή κάνει κάποια σόλο και παίζουμε μαζί 1ο-2ο μπουζούκι τραγούδια του Γ. Ζαμπέτα. Την Τετάρτη 13 Απριλίου θα έχουμε ως καλεσμένο τον Βαγγέλη Κορακάκη.
– Φέτος δεν συμμετείχατε σε κάποιο σχήμα. Επιλογή ή συγκύρια της οικονομικής κρίσης;
– Κάναμε κάποιες κουβέντες αλλά το μαγαζί όμως που θα ξεκινούσαμε ήταν αρκετά μεγάλο και δεν καταφέραμε να φτιάξουμε ένα σχήμα τόσο δυνατό όπως θα ήθελα. Προκειμένου να έμπλεκα με ονόματα τα όποια θα το πήγαιναν «αλλού»… και μόνο για χάρη του να βρίσκομαι σε ένα σχήμα προτίμησα να μην το κάνω. Έχω κάνει τέτοια πράγματα στο παρελθόν για τα οποία έχω μετανιώσει. Με έβγαλαν έξω από την ψυχή μου…
– Εμπορικά η κοινή γνώμη αυτές τις επιλογές τις μέτρησε αρνητικά;
– Σε κάποιους ανθρώπους που περιμένουν σημαντικά πράγματα από μένα δεν τους καλοφάνηκε, όμως μου το συγχώρησαν καθώς δεν έγινε από πρόθεση. Αλλιώς ξεκινήσαμε αλλά επειδή είχα φέρει και είχα εκθέσει ανθρώπους δεν μπορούσα να τους αφήσω χωρίς μεροκάματο τελευταία στιγμή. Όταν έχεις πειστεί ότι αυτό που κάνεις είναι σωστό αξίζει το όποιο κόστος η ταλαιπωρία. Η εμπειρία εκείνη ήταν μεγάλο μάθημα για μένα.
– Ποιος ο στόχος σας σε κάθε live;
– Να μπορώ να εκφράζω αυτό που αισθάνομαι μέσα μου. Να βελτιώνομαι, να γίνομαι καλύτερος τραγουδιστής και τεχνικά και συναισθηματικά. Προσπαθώ να βελτιώνω την τεχνική μου για να γίνομαι καλύτερος και με ενδιαφέρει να το βγάζω προς τα έξω. Πλέον διαλέγω από μεγαλύτερη γκάμα τραγουδιών. Παλιότερα δεν θα το έκανα. Πλέον έχω ανοίξει τον ορίζοντα μου και μπορώ και διαλέγω και από αλλά ειδή μουσικής.
– Ξένα θα τραγουδήσετε;
– Μέχρι στιγμής η μόνη απόπειρα που έχω κάνει είναι ένα αργεντίνικο τραγούδι (belle Maria de mi alma) σε μια σύμπραξη που είχα κάνει με τους Απουριμακ. Τότε είχαμε κάνει διάφορες διασκευές, όπως το «Νύχτες μαγικές» σε τσάτσα-ρούμπα , το «Τι είναι αυτό που το λένε αγάπη» από μπολερό σε ρούμπα.
– Δεν σας …πάει ο αγγλικός στίχος; Ο ρυθμός; Πιστεύετε πως ο καθένας είναι καμωμένος για κάτι συγκεκριμένο;
– Ναι, ο καθένας είναι φτιαγμένος να κάνει κάτι συγκεκριμένο καλά. Εγώ ενώ γνωρίζω αγγλικά θέλω να είμαι ειλικρινής. Δεν μεγάλωσα με ξένα τραγούδια, σε αντίθεση με άλλους συνομήλικους συναδέλφους μου που για αυτούς τα τραγούδια της ροκ είναι τόσο οικεία όσο για μένα τραγούδια του Τσιτσάνη και του Καζαντζίδη. Δεν άκουσα ποτέ ξένη μουσική, μόνο περιστασιακά σε πάρτυ. Δεν συγκινήθηκα ποτέ από ξένα τραγούδια. Σαφώς υπάρχουν ωραία τραγούδια που εκ των υστέρων έχω ανακαλύψει, όμως δεν είναι στο αίμα μου και δεν αισθάνομαι την ανάγκη να πω. Ίσως θελήσω να πω κάποια λάτιν τραγούδια που με συγκινούν. Είναι τόσο μεγάλη η «δεξαμενή» του ελληνικού ρεπερτορίου που υπάρχουν καύσιμα για να μην τελειώσει ποτέ. Το τραγούδι δεν το βαριέσαι, κάθε φορά που το λες είναι κάτι καινούργιο. Ένας μικρός ρόλος 3 λεπτών που μπαίνει δίπλα σε άλλους και αλλάζοντας μόνο τη σειρά αλλάζει το ενδιαφέρον σου για τη συγκεκριμένη βραδιά
Το λαϊκό τραγούδι σήμερα
– Είναι ο πόνος το στοιχείο που χαρακτηρίζει το λαϊκό τραγούδι;
– Μέσα στον κόσμο του λαϊκού τραγουδιού υπάρχουν τραγούδια καθαρά διασκεδαστικά. Δεν είναι όμως αυτά που το χαρακτηρίζουν. Το λαϊκό τραγούδι χαρακτηρίζεται από τα πολύ σοβαρά τραγούδια-έργα ανθρώπων λαϊκών που στην πλειοψηφία τους δεν ήταν μουσικά σπουδασμένοι και καλλιεργημένοι. Για αυτό οι δημιουργία τους είναι λαϊκή. Ήταν εμπειροτέχνες μαθαίνοντας ένα όργανο όπως το μπουζούκι. Πάνω σε αυτό το όργανο δημιούργησαν αριστουργήματα που περιέγραφαν όλα αυτά που έζησαν γενιές και γενιές ανθρώπων. Ξεκίνησε με τον Βαμβακάρη, και συνέχισε όταν ενώθηκε η πειραϊκή σχολή με πρόσφυγες από τη Μ.Ασία. Ο Τσιτσάνης με τις μουσικές γνώσεις του κατάφερε και μπόλιασε όλα τα στοιχεία και έφερε το λαϊκό τραγούδι όπως το έχουμε ψηλά στη συνείδηση μας.
– Τα μεγάλα λαϊκά τραγούδια αντιμετωπίζονται ως Ιστορία ή έχουν πάτημα και στο σήμερα;
– Σαφώς θέλουμε να εξελίσσουμε αυτά που βρήκαμε και αυτά που «υπηρετούμε». Προσπαθούμε να βγάζουμε τραγούδια και θέλουμε να εκφράζουμε τις σημερινές ανησυχίες και προβλήματα που μπορεί μεν να είναι διαφορετικά από το παρελθόν όμως μπορεί κάνεις να πει πως ελάχιστα έχουν αλλάξει τα βάσανα και τα προβλήματα που έχουμε σαν λαός. Ενώ έχουν γίνει τόσοι αγώνες, στο όνομα μιας κρίσης καταπάτιουνται τόσα δικαιώματα. Το παλιό λαϊκό είναι ικανό να τα εκφράσει αυτά, όμως πρέπει να βρούμε καινούργια τραγούδια για διεξόδους έκφρασης. Είναι μια προσπάθεια που δεν θα σταματά. Είμαστε κρίκοι της προσπάθειας να εκφραστούμε αντλώντας ιδέες από το παρελθόν αλλά να βρούμε και κάτι καινούργιο ώστε να ταιριάξει με την εποχή.
– Την τελευταία 10ετια ελάχιστα τραγούδια είχαν καθολική αποδοχή ως γνήσια μεγάλα λαϊκά τραγούδια…
– Αυτό είναι διαφορετικό καθώς παίζει ρολό η διαφήμιση αλλά και διάφορες συμμαχίες. Επίσης πόσο χώρο αφήνουν να εκφραστεί κανείς. Δεν υπάρχει ίδιος χώρος ελευθερίας έκφρασης στα μέσα για όλους.
– Αν «πούλαγε» από μόνο του το σημερινό λαϊκό τραγούδι, γιατί κάποιος να προσπαθήσει να επιβάλει την πώληση για παράδειγμα του ποπ;
– Παίζει πολύ μεγάλο ρόλο η παγκοσμιοποίηση στο να παίζονται τραγούδια που μοιάζουν με αμερικάνικα. Πάμε στη Γιουροβιζιον και στέλνουμε τραγούδι με αγγλικούς στίχους. Οι ήχοι μας είναι πια όπως της Αμερικής. Ακόμα και η γλώσσα έχει επηρεαστεί με τα γκρικλις. όλες αυτές τις αλλοιώσεις θα τις πληρώσουμε. Το ίδιο συμβαίνει και με τη μουσική. Υπάρχουν τόσο ασήμαντα και γελοία τραγούδια που είναι μεγάλες επιτυχίες, σε αντίθεση με κάποια άλλα εξαιρετικά που δεν τα έχει γνωρίσει ο κόσμος διότι δεν έχει πρόσβαση και δεν χαίρουν της αντίστοιχης προβολής.
– Φοβάστε πως συρρικνώνεται το κοινό του λαϊκού τραγουδιού όσο περνάνε τα χρόνια;
– Το λαϊκό τραγούδι δεν είναι δυνατόν να υπάρχει όπως ήταν παλιά. Για παράδειγμα η «Συννεφιασμένη Κυριακή» δεν είναι τραγούδι του 2011. Το λαϊκό τραγούδι υπάρχει σήμερα αλλά έχει ανοίξει τη γκάμα του. Διαφωνώ με όσους βλέπουν το λαϊκό τραγούδι όπως ήταν το 60. Μετεξελίσσεται και χαίρομαι που υπάρχουν άνθρωποι σαν το Μάλαμα ή το Θαλασσινό που παρότι δεν ασχολούνται τόσο τα μέσα μαζί τους κάνουν σημαντική καριέρα.
Περι ερμηνείας ο λόγος
– Ερμηνευτικά πόσο οικείο είναι να μπαίνετε στον ρόλο κάθε τραγουδιού; Συνδέετε τους στίχους με δικές σας ιστορίες; Μπαίνετε στην ψυχοσύνθεση των στιχουργών;
– Φυσικά το συνδέω με δίκες μου εμπειρίες. Η ερμηνεία είναι το 1/3 της δημιουργίας. Τα άλλα δύο είναι η μουσική και το θέμα από το στιχουργό που είναι κάτι τελείως προσωπικό. Προσωπικό όμως είναι και για μένα που το ερμηνεύω εκείνη τη στιγμή. Μπορεί να μην είναι η ίδια ιστορία. Κάθε φορά να θέλω να εκφράσω κάτι διαφορετικό με το ίδιο τραγούδι ανάλογα με τη διάθεση, την ανάγκη που έχω , την κατάσταση που βρίσκομαι.
– Υπάρχει περίπτωση να πείτε τραγούδι διαφορετικά στη σκηνή από ότι το έχετε προβάρει;
– Βεβαίως αλλά η αλλαγή αυτή είναι πολύ μικρή. Είναι πολύ λεπτές οι αποχρώσεις. Δεν αλλάζω τη μελωδία ή πως τραγουδάω το ρεφρέν.
– Υπάρχει ένα τραγούδι που να σας ξυπνά κάτι το ιδιαίτερο; Να είναι μοναδικό για εσάς;
– Το «Είναι ευτυχής ο άνθρωπος» του Παναγιώτη Τούντα. Το τραγούδι αυτό ευτύχησε να έχει πολλές εκτελέσεις στο πέρασμα των χρονών. Εγώ γνωρίζω 3, από το Στρατό Παγιουμτζή, που τον θεωρώ κορυφαίο, το Μανώλη Αγγελόπουλο και τον Πανό Γαβαλά. Για μένα είναι ένα πολύ ιδιαίτερο τραγούδι, δεν το ξέρει ο πολύς κόσμος. Είναι χαρακτηριστικό της παλιάς εποχής και έχει ιδιαίτερα και δύσκολα γυρίσματα και μπορείς να κάνεις αυτοσχεδιασμούς τραγουδώντας το. Το τραγούδι αυτό το λέω σπάνια. Όταν είμαι «μερακλωμένος»και έχουν πάει όλα καλά το ζητώ από το μπουζουξή και ερμηνεύοντάς το ταξιδεύω κι εγώ. Το τραγούδι αυτό μου θυμίζει το γιατί ασχολήθηκα με το τραγούδι. Γιατί είμαι εκεί. Γιατί αγάπησα αυτά τα τραγούδια. Ήταν και ιδιαίτερη η σχέση που είχα με τον πατερά μου που μου έμαθε μέσα από μπομπίνες πολλά τέτοια τραγούδια. Εκείνη τη στιγμή ταξιδεύω στο παρελθόν, στα παιδικά μου χρόνια θυμάμαι τις ρίζες μου. Μετά υπάρχουν κι αλλά όπως το Σκάκι , ποίημα του Μανώλη Αναγνωστάκη και σε μουσική του Δημήτρη Παπαδημητρίου από τη σειρά «Λόγω Τιμής» που νομίζω ότι είναι το σημαντικοτερο τραγούδι της καριέρας μου και ούτε νομίζω θα ξεπεραστεί ποτέ.
– Τι είναι αυτό που σας συγκινεί σε ένα τραγούδι;
– Η αλήθεια του. Αν ξυπνάει πράγματα μέσα μου. Μπορεί να ακούσω ένα τραγούδι που έχει γραφτεί σε λαϊκούς δρόμους και μιλά για πόνο και να μην μου πει τίποτα. Λατρεύω τραγούδια που να έχουν κάτι να πουν. Όπως το τραγούδι του Μάλαμα «μια ρουφηξιά είναι η ζωή της άνοιξης μια μέρα, μια ανάσα ένας στεναγμός στο δροσερό αέρα»
– Ο στίχος πάνω από όλα;
– Θα έλεγα ναι αν και είμαι μουσικός και δεν γράφω στίχους. Ο στίχος είναι αυτός που θα με φέρει κοντά σε κάτι για να ασχοληθώ μαζί του. Για αυτό και μπορεί να με συγκινήσει ένα τραγούδι από οποιοδήποτε είδος μουσικής. Μετά είναι και μουσική, η ερμηνεία και η ενορχήστρωση.
– Τι είναι για εσάς επιτυχία στη μουσική;
– Επιτυχία ονομάζω όταν κάτι που εγώ το έχω αγαπήσει πάρα πολύ και θεωρώ ότι με εκφράζει μπορεί ταυτόχρονα να εκφράσει και μια μεγάλη μερίδα κόσμου. Η δική μου ανάγκη έκφρασης μέσα από το συγκεκριμένο τραγούδι να είναι αμφίδρομη.
«Ψυχή που δεν αμάρτησε, ποτέ της δεν αγιάζει»
– Πως προέκυψε ο τίτλος του νέου σας δίσκου και τι εκφράζει αυτή η δουλειά;
– Ο δίσκος έχει και την έντεχνη-λυρική πλευρά μου αλλά και τη λαϊκή. Και οι δύο πλευρές είναι ισχυρές ως δημιουργίες τραγουδιών. Αυτό οφείλω να το αναγνωρίσω στο δημιουργό και σύνθετη των τραγουδιών, Δημήτρη Παπαδόπουλο. Το αποτέλεσμα με εκφράζει απόλυτα. Σε ότι αφορά τον τίτλο θα έλεγα πως δεν τον υποστηρίζω ως φιλοσοφία. Εγώ είχα εστιάσει περισσότερο ως τραγούδι στο «Δεν θέλω μάτια μου πολλά». Είχα δώσει άλλο τίτλο στο δίσκο «Τοπίο τόσο μαγικό» ή «Αλήθεια να’ ναι» στίχος από το τραγούδι «Όνειρο». Βέβαια είναι δύσκολη εποχή για τους δίσκους δεν πουλάνε πια. Όμως απ’ ότι βλέπω στο ίντερνετ τα τραγούδια έχουν πολλές προβολές.
-Πως βλέπετε τη μουσική στο ιντερνετ; Ως ευκαιρία για να μοιραστεί κάποιος τη μουσική του ή απλώς ως διαφυγόντα κέρδη;
– Και τα δύο. Δίνεται μεν η ευκαιρία αλλά πλήττονται πολλά άτομα του χώρου. Μπορεί ο καλλιτέχνης και ο σύνθετης να βγάλουν κάποια λεφτά ερμηνεύοντας ή παίζοντας τα τραγούδια. Αντίθετα οι δημιουργοί και συγκεκριμένα οι στιχουργοί πλήττονται πολύ. Παράγουν πολιτισμό και δεν αντιμετωπίζονται με σεβασμό. Είναι άδικο και πλέον μειώνεται και το ενδιαφέρον των ανθρώπων να γράφουν. Επίσης τα δισκάδικα έχουν πληγεί. Άτομα με γνώσεις για το τραγούδι που θα μπορούσαν να έχουν δικιά τους ραδιοφωνική εκπομπή μένουν άνεργα. Ακόμα, οι παραγωγοί, τα στούντιο.. σε ένα βαθμό και οι ίδιοι οι καλλιτέχνες. Ενώ παλιά πλήρωναν οι εταιρείες την παραγωγή, πλέον καλούνται να πληρώσουν οι ίδιοι από την τσέπη τους. Παρόλα αυτά δεν απογοητεύομαι καθώς τα τραγούδια γίνονται γνωστά μέσω ιστοσελίδων.
– Στο νέο σας δίσκο υπάρχουν και τρεις συμμετοχές…
– Με τίμησαν οι εκλεκτοί συνάδελφοι Δημήτρης Μπάσης και Σοφία Παπάζογλου. Δυο άνθρωποι που πορευόμαστε μαζί και βλέπουμε από την ίδια πλευρά τα πράγματα. Τους θαυμάζω και μου έκαναν την τιμή να πούμε μαζί δύο τραγούδια. Είναι και ο Σπύρος Παπαδόπουλος που έρχεται από διαφορετικό χώρο. Αλλά δεν είναι τυχαίο που τον κάλεσα να μας βοηθήσει σε ένα τραγούδι σαρκαστικό προς την τηλεόραση με τίτλο «Το μαύρο μας το χάλι». Ο ίδιος ο Σπύρος έχει αποδείξει βεβαία πως ασχολείται με υγιή και προοδευτικό τρόπο με την τηλεόραση. Μπορεί να μην είναι άνθρωπος του τραγουδιού, όμως έχει την καλύτερη εκπομπή για το τραγούδι.
– Έχετε εφτά προσωπικούς δίσκους. Θα ήθελα να διαλέξετε ένα αγαπημένο σας τραγούδι από κάθε δίσκο.
– Πικρό φιλί /«Πικρό φιλί», 10 χρόνια στου Μπακάκου / «Λόγια κλέβω από τη μέρα», Στοίχημα /«Θάλασσες», Όλα πολύτιμα/ «αχ κορμί ζωγραφιστό μου», Δυο αλήθειες/ «πόσα πρέπει», Από την αγάπη γυρίζω μόνος/ «ο πιο δικος μου ανθρωπος», Ψυχή που δεν αμάρτησε, ποτέ της δεν αγιάζει/ «Δεν θέλω μάτια μου πολλά»
Οι επόμενες ζωντανές εμφανίσεις
Ο Γεράσιμος Ανδρεάτος θα εμφανιστεί την Τετάρτη 13 Απριλίου στο Κύτταρο με καλεσμένο τον Βαγγέλη Κορακάκη. Το Μεγάλο Σάββατο μαζί με τη Γλυκερία στο “Paradise” στα Κουφάλια στη Θεσσαλονίκη και το Πάσχα στο “Cesaria” στα Ιωάννινα.
ΒΙΟ
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1962. Παρακολούθησε μαθήματα θεωρίας μουσικής και φωνητικής. Παίζει μπουζούκι και μπαγλαμά. Ξεκίνησε το τραγούδι επαγγελματικά το 1985 και από τότε έχει συνεργαστεί με ορισμένους από τους σπουδαιότερους συνθέτες και ερμηνευτές της ελληνικής μουσικής σκηνής. Έχει 11 προσωπικούς δίσκους και συμμετοχές σε άλλους 28.
